u
Seksuele intimidatie
ook in de wetenschap
Brexitoverleg muurvast,
team van May blijft hoopvol
7
Land draait vooral op banken, verzekeringsmaatschappijen en advocaten
Wat is er mis op
toeristeneiland Malta?
Op een maandagmiddag
wordt zomaar een
kritische journaliste
omgebracht met een
autobom. „Als een
Maltees de wet kan
omzeilen, doet hij dat."
„Waar je ook kijkt, overal zitten boe
ven. Het is om wanhopig van te wor
den." Het zijn de laatste woorden die
Daphne Caruana Galizia plaatst op
haar veelgelezen blog. Niet veel later
maakt een bom een einde aan haar le
ven.
Met de aanslag op Galizia is Malta
een veelbesproken bewoner kwijt. Op
een goeie dag trok haar blog 400.000
lezers, terwijl Malta 440.000 inwo
ners telt. De 53-jarige journaliste legde
pijnlijk bloot waaronder Malta gebukt
gaat: corruptie, vriendjespolitiek, wit
wassen. Ambtenaren, zakenlieden,
maffiosi. Achter de gevels van de his
torische panden lappen ze de regels
aan hun laars. „Iedereen heeft het al
tijd over Sicilië maar Malta kan er ook
wat van", zegt de Nederlandse Jean-
nette van Reeven, die al sinds 1985 op
het eiland woont. „Als een Maltees de
wet kan omzeilen, zal hij dat doen."
Corrupt
Op Malta vind je the good, the bad and
the ugly, zegt Mark de Vink, makelaar
op het eiland. „Maar daarin onder
scheiden we ons niet van andere lan
den. Het is vreselijk wat met Galizia is
gebeurt, maar we slaan nu niet opeens
achterover van angst. Internationale
ondernemingen vestigen zich hier
om keihard uit te halen naar het
machtsmisbruik en de omkopings
praktijken. Vooral politici nam ze op
de korrel. Ze onthulde dat de minister
van Energie een dubieus opgezette
onderneming in Panama geregis
treerd had. Dat de oppositieleider
werkte voor een Maltees bedrijf dat
geld verdiende aan een prostitutienet
werk. En dat de vrouw van de premier
grof geld verdiende aan financiële
transacties tussen haar bedrijf Egrat
en een zakenbank in Azerbeidzjan.
Ze maakte er nogal wat vijanden
mee. Maandag spatte haar Peugeot in
stukken uiteen toen zij vlakbij haar
huis, aan de noordkant van het eiland
reed. Galizia was op slag dood. Vol
gens Maltese media is voor de aanslag
het onder terroristen populaire sem-
tex gebruikt. Een kleine hoeveelheid
is voldoende om zelfs een vliegtuig
neer te halen.
Barbaarse daad
Experts van het Nederlands Foren
sisch Instituut (NFI) zijn naar Malta
gereisd om mee te helpen met het
moordonderzoek. Want wie er achter
zit, blijft voorlopig gissen. „Iedereen
weet dat Galizia mij scherp bekriti
seerde, maar niemand kan deze bar
baarse daad rechtvaardigen", zei pre
mier Joseph Muscat. „Ik zal niet rusten
tot deze zaak is opgelost, ons land ver
dient gerechtigheid."
De drie zoons die Galizia nalaat
hebben er geen vrede mee. Zij riepen
de premier gisteren op om af te treden.
„We zijn niet geïnteresseerd in ge
rechtigheid zolang er niets fundamen
teels verandert in ons land", schrijven
ze op Facebook.
Tot na de eeuwwisseling verdiende
Malta vooral aan het toerisme. Nu
draait het land op banken, verzeke
ringsbedrijven en juridische onderne
mingen. In hun kielzog volgen advo
caten, beursmakelaars, effectenhande
laren en boekhouders. Malta wordt in
middels ook wel het Panama van de
Middellandse Zee genoemd.
Er zijn slechts twee
partijen. Dat voedt
het klimaat van
vriendjespolitiek
juist omdat het veilig is, de mensen
hoogopgeleid zijn en vanwege het
gunstige economische klimaat."
Tegelijkertijd geldt Malta als een van
de meest corrupte landen van de Eu
ropese Unie. Het is ook de enige lid
staat met slechts twee partijen in het
parlement. „Dat heeft een klimaat van
vriendjespolitiek gevoed", zegt Lotte
Rooijendijk van anticorruptieorgani-
satie Transparancy International.
Sinds 1994 is zeker 1,2 miljard euro
verloren gegaan aan omkopingsprak
tijken, blijkt uit onderzoeken van de
Europese Commissie. „Corruptie is
een hardnekkig en wijdverbreid pro
bleem in Malta. Een derde van de Mal
tezen heeft er vrijwel dagelijks last
van", aldus Rooijendijk.
Van Reeven hoopt dat Malta het ei
land blijft waar het prettig is om te
wonen en vakantie te vieren. „Maar
daarvoor moet wel de bezem door de
politiek, de politie en de rechtelijke
macht. Het is barbaars wat er met Ga
lizia is gebeurd. Een politieagent die
bij het onderzoek betrokken was, is nu
geschorst omdat hij zei: 'zij kreeg wat
ze verdiende'. Het geeft aan wat de
mentaliteit hier soms is."
Galizia deinsde er niet voor terug
Evers schreef haar ervaringen op
nu een storm van verhalen los
komt onder de hashtag #metoo,
en publiceerde ze op de website
van de Universiteit Twente, UTo-
day. „Ik dacht: verdomme, dit ge
beurt niet alleen bij knappe actri
ces in Hollywood, maar ook bij
mensen zoals ik.
Evers, hoogleraar Human Media
Interactie, zegt meerdere keren
slachtoffer te zijn geweest van ex
pliciete seksuele intimidatie door
een meerdere en impliciete inti
midatie vanwege 'gebrek aan soci
ale vaardigheden'. „In mijn geval
ging het om een vicepresident bij
de Boston Consulting Group,
waar ik in het begin van mijn car
rière werkte. Tijdens een etentje
stelde hij de vraag of ik mijn ok
sels scheerde. Vervolgens, terwijl
de hele tafel hartelijk meelachte,
trok hij mijn top naar beneden."
Hoewel ze bang is voor kritiek,
meent ze dat er 'te veel is om stil
te blijven': oversekste mailtjes,
porno op de werkcomputer, op
dringerige professoren.
Ze noemt een beroemde robo-
tica-professor uit de VS die haar
tijdens een conferentie in Japan
een massage wilde geven. Het
misbruik door een medestudent.
Een professor die na een feest niet
naar huis kon en moest 'overnach
ten'. Namen noemt ze niet. „Om
de carrières en privélevens van
bovengenoemde eikels te be
schermen, helaas", schrijft Evers.
„Moeilijke onderhandelingen in
Europa gaan nooit snel, doorbraken
zijn er pas in de absolute eindfase",
weet Kamall, sinds 2014 Mays rech
terhand in Brussel.
„Echte voortgang komt er pas als
we ook over ons toekomstige part
nerschap kunnen praten", echoot
hij de mantra van May. „Maar ach
ter de schermen wordt meer voort
gang geboekt dan partijen openlijk
loslaten. Zowel over burgerrechten
Syed Kamall. foto photo news
als de kwestie over de Iers en
Noord-Ierse grens."
Syed Kamall ventileert zijn opti
misme tegenover deze krant, mi
nuten nadat Theresa May 100 meter
verderop alle hoop op een snelle
doorbraak vakkundig de grond in
heeft geboord. Alsof het niet zij is
die dwarsligt, riep ze haar Europese
collega-leiders gisteren in Brussel
op nu 'met spoed' werk te maken
van de burgerrechten, van zowel
Europese burgers in Groot-Brittan-
nië als Britse onderdanen in de EU.
Dat hoort bij de Britse strategie,
want praten over de burgerrechten
leidt af van een ander heikel punt:
het bedrag dat Londen bij vertrek
op tafel moet leggen om oude ver
plichtingen af te kopen.
Dat bedrag ligt moeilijk, weet
Mark Rutte, die eind vorige week
met May belde. „Ik heb gezegd: luis
ter, we moeten meer duidelijkheid
van jou krijgen, vooral over die re
kening. Maar ze komt er niet mee.
Het zou al helpen als ze met een
voorstel komt hóe ze tot een bedrag
wil komen, maar ook dat doet ze
niet."
vrijdag 20 oktober 2017
GO
Corruptie tiert welig op Malta
Gerben van 't Hof
Valletta/Rotterdam
—Lotte Rooijendijk, Transparency
International
Journalisten protes
teren tegen de moord
op Galizia. Prints van
haar verhalen zijn met
bloedrode inkt be
werkt.
Journaliste Daphne
Galizia. fotos reuters
Niet alleen Hollywood, ook in
de wetenschap vindt seksueel
misbruik en intimidatie plaats.
Dat zegt hoogleraar Vanessa
Evers, die haar eigen heftige
ervaringen deelt.
Mandy de Jong
Enschede
Het Brexitoverleg zit muurvast,
maar wordt toch afgesloten met
een volledig akkoord. „Bij een
heel koude kop koffie, eind
maart 2019", zegt Syed Kamall,
conservatief fractieleider in
Europa.
Frans Boogaard
Brussel