mm
DE WEEK VAN PHLIPPEN
5
20
CL
EUROPESE SATELLIETNAVIGATIE
Twintig jaar na de eerste plannen is
Galileo, Europa's eigen gps-systeem, bijna
in de lucht. Eloofdverantwoordelijk voor
het miljarden project is Nederlander Paul
Verhoef (59), die van een koopje spreekt.
Nieuwe iPhone X werkt met Galileo
De linkse oppositie klonk be
hoorlijk zielig afgelopen
week in reactie op de kabi
netsplannen. Die plannen zijn zin
nig en eigenlijk helemaal niks om
je erg druk over te maken. Toch
probeerden de oppositiepartijen
zichzelf, en vooral ons, op de kast te
krijgen.
Om te beginnen met de hypo
theekrente. Ja, we kunnen straks
een kleiner deel van de hypotheek
rente aftrekken, maar daarvoor in
ruil hoeven we ook minder eigen-
woningforfait te betalen. Die twee
strepen we tegen elkaar weg, laat
het Centraal Planbureau zien. Ook
over de zogenaamde aflosboete
hoeft niemand zich echt boos te
maken. Die gaat pas over jaren be
ginnen en treft vooral vermogende
ouderen die dan niet meer gratis
wonen.
Of neem de btw. Och jee, de btw
gaat omhoog waardoor die arme
consumenten meer betalen. De
realiteit is gewoon dat mensen ook
meer künnen betalen aan die bood
schappen, omdat ze minder inkom
stenbelasting betalen. Ook dat is
ongeveer lood om oud ijzer.
En dan maakte Asscher zich nog
boos over de verlaagde winstbelas
ting, en koppelde dat gemakshalve
aan de btw. „Ja, Nederlanders", zei
hij, „Jullie moeten meer aan de
kassa betalen terwijl de Albert
Heijn juist minder van zijn winst
hoeft af te dragen." Ook hier maakt
het Centraal Planbureau korte met
ten mee. Het zijn juist de gezinnen
die erop vooruit gaan en de bedrij
ven die - door alle milieumaatrege
len - een netto lastenverzwaring
krijgen. Door die milieumaatrege
len heeft Klaver ook al weinig te
zeuren over vergroening.
De rode draad is dat dit kabinet
ons gedrag wil veranderen. We
worden aangezet om minder (hy
potheekschulden aan te gaan,
meer te werken (want je houdt van
ieder extra uur dat je werkt meer
over), en bewuster te consumeren
(btw). En bedrijven worden flink
aangespoord om minder te vervui
len. Daar kan een oppositie moei
lijk tegen zijn.
Toch heeft dit kabinet een duide
lijke achilleshiel: het gebrek aan pas
sie. Dit zakenkabinet staat in schril
contrast met dat van Macron of Mer
kel. We worden niet verleid om in
een toekomst volgens Rutte te gelo
ven.
lil
lil
Hadden we kunnen
verwachten om in een
toekomst volgens
Rutte te geloven?
Hadden we dat kunnen verwach
ten? Ja, goed beschouwd wel. Dit ka
binet heeft geld en kan cadeautjes
uitdelen, dus niets stond een vlotte
formatie in de weg. Zeven maanden
ploeteren met formeren, dat doe je
eigenlijk alleen als je moet uitvech
ten wie welke bittere bezuinigings-
pil moet slikken. Dat doe je niet als
iedereen geld heeft om zijn partij
stokpaardjes te berijden.
Daar zit hem nou net de crux: er
zijn geen stokpaardjes. Deze ploeg
heeft geen idealen en geen crisis
om dit gebrek aan idealen te ver
hullen. Het gevolg: een zakenkabi
net met beleidsvoorstellen die vrij
wel een-op-een uit de ambtelijke
lijn zijn overgenomen.
Dit kabinet voert eigenlijk alleen
een afwijkende koers ten aanzien
van het houdbaarheidssaldo, dat
aangeeft of er nog wat voor een
nieuwe generatie over blijft. Het
antwoord is nee. Het kabinet
schraapt de pot behoorlijk leeg.
Maar ja, wat moet je ook met een
toekomst zonder idealen.
Arcelor
Mittal
Aperam
Gemalto
ij ESA's onderzoeks
centrum in Noordwijk
staan de parkeerterrei
nen mudvol. Hier
vindt het denkwerk en
de research plaats voor Europa's sa-
tellietnavigatieprogramma Galileo.
Alle achttien satellieten die op
ruim 23.000 km in een geostatio
naire baan om de aarde hangen,
zijn er getest. Afgelopen zomer
vertrokken vier nieuwe kunst
manen uit Noordwijk richting lan
ceerbasis Kourou, Frans-Guyana.
„Komende december schieten
we ze met een Ariane 5-raket om
hoog", vertelt Paul Verhoef, direc
teur satellietnavigatie van ESA.
„Dan is het systeem over de hele
wereld voor 98 procent van de tijd
beschikbaar. Volgend jaar volgen er
nog vier. Van de zomer kun je
hardlopen met Galileo op je gps-
horloge of het op je TomTom-ge-
bruiken."
Als één Europeaan alles weet
van Galileo, dan is het Verhoef
(Arnhem, 1957). De Nederlander
werkte voor de Europese Commis
sie toen de eerste ideeën in de ja
ren 90 het levenslicht zagen. In
2005 vroeg de Commissie hem het
project te leiden. „Ik was toenter
tijd een van de weinige ambtena
ren met ruimtevaartexpertise",
zegt hij. Nu is hij bij ESA verant
woordelijk voor de realisering van
Galileo. Het systeem draagt de
naam van de Italiaanse renaissan-
cewetenschapper Galileo Galilei
die bewees dat de aarde om de zon
draait.
Fel debat
In Noordwijk leidt Verhoef 250
man en in Toulouse een team van
50 mensen. Hij is altijd onderweg.
„ESA heeft zes locaties in Europa.
Doorgaans ben ik twee dagen per
week in Noordwijk en een dag in
Parijs op het hoofdkwartier. Van
morgen kwam ik uit Brussel, van
avond vlieg ik naar Londen."
Er is jaren fel gedebatteerd over
de noodzaak van Galileo. Waarom
miljarden spenderen als Amerika
zijn Global Positioning System
(GPS) kosteloos beschikbaar stelt?
Critici spreken van een miljarden
verslindend prestigeproject. Voor
Verhoef is het eenvoudig. „Gps-
diensten worden steeds belangrij
ker. In de EU is zeven procent van
alle economische activiteiten di
rect afhankelijk van gps-diensten.
Van mobiele en energienetwerken
tot de logistieke sector. Er is geen
buitenlands systeem waarvan Eu
ropa méér afhankelijk is."
De Europese Commissie en het
Europarlement denken er het
zelfde over. Europa kan het simpel
weg niet riskeren - economisch en
geopolitiek gezien - dat de VS de
stekker uit gps trekt. Zelfs nu de
Amerikanen garanderen dat niet te
doen. Een president als Trump be
wijst echter dat belangen snel uit
elkaar kunnen lopen.
Ondanks zeker 9 miljard euro
kosten tot nu toe - en daar komt
een miljard euro aan jaarlijkse kos
ten bij als Galileo operationeel is -
spreekt Verhoef van een koopje.
Dat uitleggen valt niet mee, beseft
hij, zelfs niet in Brussel. „Europar
lementariërs dachten: voor die vijf
miljard hebben we eeuwig wer
kende satellietnavigatie. Zo werkt
het niet."
Europa dacht voor
5 miljard euro
eeuwig navigatie
te hebben. Maar zo
werkt het niet
Hij vergelijkt de kosten van Galileo
met een laptop of een auto. „In tien
jaar tijd bezit je niet één exem
plaar. Iets gaat kapot of vergt on
derhoud. Bij Galileo dienen de
satellieten na verloop van tijd
vervangen te worden, computer
centra moeten vernieuwd. Je moet
alle kosten optellen en delen door
tien. Dan kom je op 1 miljard uit."
Verhoef beklemtoont dat de markt
voor satellietnavigatie, applicaties
en elektronica in 2020 groeit naar
250 miljard euro. „EU-bedrijven
bezitten normaliter een derde van
die markt. Dan is een publieke in
vestering van jaarlijks 1 miljard
voor zo'n cruciale sector weinig."
Het budget is desalniettemin
over de kop gegaan. Brussel poogde
@sandraphlippen
oekoms
I
Directeur Christine La-
garde van het IMF heeft
in Washington kritiek
geuit op president Trump
met een pleidooi voor de
vrije wereldhandel.
De afname van de olie
voorraden stopt mogelijk
volgend jaar, en daarmee
ook de prijsstijgingen,
verwacht het Internatio
naal Energie Agentschap.
Sandra Phlippen is chef van
de redactie economie
O
De staalgigant
was gisteren de
grootste stijger
in de AEX door
sterke handels
cijfers uit China.
zaterdag 14 oktober 2017
Het roestvrij-
staalbedrijf deed
het ook goed op
het Damrak.
De biotechno-
loog was even
uit de gratie.
m
De digitaal bevei
liger sluit een
moeilijke week af
als hekkensluiter
in de AEX.
<l>
E
O
David Bremmer
Noordwijk
llll
ZJ%
Alle belangrijke fabri
kanten integreren
Galileo in hun nieuwe
elektronica en chips.
Daaronder Apple,
Google, Intel, Samsung,
LG en TomTom.
De nieuwe iPhone 8,
8Plus en X werken met
iPhone 8 Plus
Galileo, evenals Goog-
les net gelanceerde
Pixel smartphones en
Samsungs vlaggenschip
de S8.
Ruim 95 procent van
alle nieuw geprodu
ceerde chips zijn
Galileo-ready.