Miff
Simpel pictogram op fietspad
en het lampje gaat branden
W
I»
\\m
Parijs klaar
met benzine
9
v 1'
\i vl
5^. 1II
ZET JE
LICHT AAN!
1JF m v
469
59
1129
mr
'Amerika koestert zijn hamburgers ook'
De ANWB Lichtbrigades hebben
de afgelopen vijfjaar in de herfst
miljoenen lampjes uitgedeeld en
honderdduizenden fietsen gecon
troleerd, maar het helpt niet.
Vooral in de grote steden is fietsen
zónder licht de norm; twee derde
fietst er zonder deugdelijke ver
lichting. „Daarom hebben we laten
onderzoeken hoe het beter kan. In
zes steden werd het gedrag van
9.000 fietsers bestudeerd. Uitein
delijk is besloten tot een proef met
pictogrammen op de fietspaden in
Nijmegen", zegt Markus van Tol
van de ANWB. Het zijn simpele
plaatjes: een hand die de dynamo
aanzet en een hand die het knopje
De pictogrammen
hebben we getest en
het is echt een
o ja momentje
van de koplamp indrukt. Vervol
gens komt er bij een verkeerslicht
een laatste pictogram met instruc
tie: 'Zet je licht aan'. „Met een smi
ley om niet al te belerend over te
komen. Bij het verkeerslicht heb
ben fietsers tijd om het knopje in
te drukken."
Het werkt. Op vier avonden
voordat de pictogrammen er wa
ren, reed 42,8 procent van de fiet
sers met licht. Daarna werd weer
vier avonden gemeten en toen
fietste 55,5 procent met licht. De
ANWB hoopt op 60 procent uit te
komen.
Van Tol: „Het is geen onwil,
maar veel jongeren denken er ge
woon niet aan. Vaak gaat het om
een kapotte lamp of een lege batte-
rij. De pictogrammen hebben we
getest en het is echt een 'o ja mo
mentje'. Je denkt aan je licht en je
doet het ook aan of je stopt er die
nieuwe batterij in. Het moet in de
checklist in je hoofd komen: Heb
ik mijn sleutels, portemonnee, te
lefoon? Doet mijn licht het?"
Fietsen zonder licht is - soms
letterlijk - levensgevaarlijk, blijkt
uit gegevens van de Stichting We
tenschappelijk Orgaan Verkeers
veiligheid (SWOV). Vooral na
middernacht en in de vroege och
tend is het link. Met name 18 tot
24-jarige fietsers lopen dan risico,
omdat zij ook nog eens met een
slok op gaan fietsen. Ongeveer 1 op
de 5 fietsongevallen met ernstige
gewonden gebeurt in het donker,
omgerekend gaat het om zo'n
2.500 mensen.
Verbaasd
Verkeerspsycholoog Gerard Ter-
tooien is verbaasd over de effecti
viteit van de pictogrammen.
„Waarom zou je je licht niet aan
doen als het gewoon werkt? Mis
schien als je nog een dynamo hebt,
omdat je dan harder moet trappen.
Of het is totale desinteresse. In de
grote steden zien fietsers de nood
zaak niet, omdat er zoveel omge
vingslicht is dat ze toch wel zicht
baar zijn. Op het platteland doen
fietsers heus hun licht wel aan
hoor, auto's toeteren als je dat niet
doet."
Vanochtend vroeg, in het sche
merdonker, zijn in Den Haag de
eerste pictogrammen op de fiets
paden gespoten. Na de herfstva
kantie worden ook fietspaden in
andere studentensteden voorzien
van pictogrammen, om te begin
nen in Rotterdam en Utrecht. Ze
worden op tientallen plekken met
sjablonen op het wegdek aange
bracht.
Tertoolen is benieuwd naar de
resultaten. „Wat ook héél goed
werkt is controleren door de poli
tie. Studenten en jongeren vinden
een boete van 55 euro voor fietsen
zonder licht heel vervelend. Dat is
echt een motivatie om je licht aan
te doen of te repareren. Als er con
troles zijn gaat dat als een lopend
vuurtje rond."
PARIJS Dieselrijders zijn al tot
persona non grata verklaard in de
Franse hoofdstad: daar zijn ze
vanaf 2024 niet meer welkom. De
eigenaren van 'gewone' benzi
neauto's krijgen iets meer respijt.
Vanaf 2030 wil Parijs ook van
hen niets meer weten.
In de lichtstad worden al op
grote schaal fietspaden aange
legd. Auto's moeten wijken voor
bussen. En elektrische scooters
zijn overal te huur. Toch gooit
Parijs zijn 'groene' beleid in de
hoogste versnelling. In het jaar
2030 moeten alle benzineauto's
van de avenues en boulevards
zijn verdwenen. De komende
tijd wordt het plan besproken.
va 499,
va 559
vrijdag 13 oktober 2017
Grote gehaktbal
De grootste van het menu: de
truckersgehaktbal. Opgediend
met een flinke schep dampende
jus.
Rekenmachine
Patatzaak De Fer heeft een zak-
japanner, maar geen pinappa-
raat. Petra: „De vaste klanten
klagen niet hoor. Die weten niet
i beter."
Frikadel en vleeskroket
Er liggen dingen als Sitosticks,
Mexicanos en Viandellen in de
vitrine, maar de frikadel en de
vleeskroket blijven het popu
lairst. Petra: „En de buitenlan
ders die hier komen, bestellen
kipcorns of kaassoufflés."
./lajo-pomp
Meer klanten bestellen
mét (plus 0,35 cent)
dan zonder.
koesteren
In de inventaris van
Nederlands imma
terieel erfgoed
staan inmiddels al
heel uiteenlopende
dingen: de kinder
postzegelactie, het
Zomercarnaval in
Rotterdam, en de
Wandelvierdaagse
van Nijmegen. De
snackbarcultuur
hoort volgens fri-
tuurexpert- en his
toricus Ubel Zuider-
veld zeker in dit rij
tje belangrijke Hol
landse gebruiken
en rituelen thuis.
„Dan gaat het niet
alleen om zo'n
echte Hollandse
snack als de frika
del, maar ook om
zo'n gewoonte als
de 'frietdag': gezin
nen die op een
vaste dag in de
week altijd patat
halen." Dat de
snackbarcultuur
ook een teken van
culinaire armoe zou
kunnen zijn: daar
wil Zuiderveld niks
van weten. „Patat is
eenvoudige kost,
maar het is wel
ónze eenvoudige
kost. In andere lan
den zijn ze ook
trots op hun lek
kere, maar simpele
volkseten: Amerika
op zijn hamburgers,
Italië op zijn pizza's
en Duitsland op zijn
curryworst."
Drie simpele pictogrammen zor
gen ervoor dat duizenden jonge
ren hun fietslamp aandoen in de
donkere maanden. De ANWB
hoopt dat zo het aantal ver
keersslachtoffers verder af
neemt.
Ton Voermans
Den Haag
Markus van Tol (ANWB)
iv>
..JO
m
1 n Vvb w
1
Kerstreis Friesland Ameland
gegarandeerd vertrek op 23/12
>o.a. Dokkum, Ameland, Pieterburen
Kerstreis Sauerland
gegarandeerd vertrek op 23/12
Verblijf in all-inclusive 3-sterrenhotel
5 dagen oad.nl/BKNLI3
5 dagen oad.nl/BKDEI4
va
Kerstreis Barcelona Costa Brava
o.a. Klooster Montserrat, S. Dalf Museum
uitstekende verzorging in het hotel
8 dagen oad.nl/BKESOI l
Kerst- en nieuwjaarsreis
Zuid-Tirol en Dolomieten
o.a. Merano, Verona en Bolzano
12 dagen oad.nl/BKIT02
Boek nu op oad.nl/krant t, 0547 28 44 88 (ma-za)
of ga naar uw reisbureau
Prijzen zijn vanaf prijzen, p.p., exd. res. kosten en calamiteitenfonds. O.v.v. typefouten.
*oad.nl/voorwaarden