Ben je een man,
ben je een risico
44
Oliemassage
voor bangig
piekerhoofd
2
RENÉ DIEKSTRA
Borstkankermaand Als de moeder van Wendy Geuverink
(45) voor de tweede keer borstkanker krijgt, blijkt het om het
erfelijke brca2-gen te gaan. Over de gevolgen ervan schrijft
ze het boek 'In mijn familie'. „Dit is iets heel groots."
De genenfoutjes bcral en bcra2
Column
Sinds Stephen Paddock een verschrikkelijk
bloedbad aanrichtte in Las Vegas, is voor de
zoveelste keer vuurwapenbezit een heftig
thema in de discussie over de oorzaken en preven
tie van zulke drama's. Maar voor de zoveelste keer
wordt er ook nu weer gezwegen over een andere
minstens zo belangrijke, zo niet belangrijkere oor
zaak. Want de terreuraanslagen, behalve in Las Ve
gas in Parijs, Nice, Brussel, Londen, Manchester,
Stockholm, Istanboel en Sint-Petersburg, hebben
niet vuurwapengebruik gemeen. Wat ze wel ge
meen hebben, ongeacht of er vuurwapen, mes,
auto of zelfgeknutselde bom werd gebruikt, is dat
ze gepleegd zijn door mannen.
Niet dat dit opmerkelijk is. Officiële statistieken
en wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat
geweldsdaden als mishandeling en moord vele
malen vaker door mannen dan door vrouwen wor
den begaan. Een verhouding van circa 9 staat tot 1.
Maar hoe moeten we dat enorme verschil verkla
ren en waarom is er onder het publiek en in de me
dia zo weinig aandacht voor? Het lijkt vaak of de
meeste mensen zich überhaupt niet bewust zijn
van het feit dat geweld vooral een mannenzaak is.
'Er is weer een aanslag gepleegd', krijgen we met
regelmaat te horen of te lezen. Wat correcter maar
natuurlijk ook confronterender zou zijn: 'er is weer
door een man een aanslag gepleegd.' Want stel nou
eens dat een vrouw had
gedaan wat Paddock
deed: zich met een groot
aantal (semi)automati-
sche wapens in een ho
telkamer opsluiten en
vandaar, alsof de samen
leving één grote schiet
tent is, zo veel mogelijk
mensen doodschieten.
Dan zouden de analyses
van wat een vrouw tot
zoiets vreselijks heeft
gebracht niet van de buis af te slaan zijn. Maar nu
een man het heeft gedaan, is het man-zijn in de
analyses geen thema.
Dat is een vreselijke constatering. Want het be
tekent dat het bewustzijn onder mannen dat het
vooral hun sekse is die voor die vreselijke drama's
tekent, gering is of zelfs afwezig. En dat betekent
dat mannen elkaar niet oproepen om in actie te ko
men tegen het geweld waaraan hun seksegenoten
zich schuldig maken. Dat is ook vreselijk om een
andere reden. Want niet alleen geweld jegens an
deren, ook tegen de eigen persoon wordt veel vaker
door mannen dan door vrouwen gepleegd. Zo
schommelt in Europa de man-vrouwverhouding
voor zelfdoding tussen ongeveer twee staat tot één
(Nederland) en vijf staat tot één (Rusland). Maar
ook voor die wrange constatering is niet of nauwe
lijks aandacht. Want terwijl psychische problemen
veel vaker bij mannen dan bij vrouwen in de dood
eindigen, weet de geestelijke gezondheidszorg veel
beter vrouwen dan mannen te bereiken. En dat
terwijl we voldoende reden hebben om aan te ne
men dat mannen met sterke zelfdestructieve nei
gingen ook een sterkere neiging hebben anderen
in die destructie te willen meeslepen.
Problemen
eindigen bij
mannen veel
vaker in de
dood
LEESTIPS
VAN DE
WEEK
LEKKER IN BALANS
oor mijn dochter vind
M K ik het bijna nog erger
dan voor mij zelf. Als
ik dat ontluikende li-
chaam van 15 jaar zie,
moet ik er niet aan denken. Stel dat
zij ook in haar lijf moet laten snijden?
Het blijft onwerkelijk, zo'n ingrij
pende operatie aan een lichaam dat
alles doet wat je wilt. Ook al is het zes
jaar geleden dat mijn borsten eraf
gingen, nog schrik ik soms: ik heb het
écht gedaan. Het was een van de hef
tigste momenten; wakker worden na
de operatie en beseffen: ik krijg mijn
borsten nooit meer terug. Een angst
aanjagend gevoel.
Tot aan dat moment heb ik 38 onbe
zorgde jaren gehad. Getrouwd, kinde
ren gekregen, borstvoeding gegeven.
Ik heb er zorgeloos van kunnen genie
ten en dat gun ik mijn dochter ook.
Stel dat ze draagster is, en dat kan pas
vanaf je 18de worden getest, dan zal er
een donkere wolk boven die mijlpalen
hangen. Hoe doe je dat met zwanger
ERFELIJK
Het was een
heftig moment:
beseffen dat ik
mijn borsten
nooit meer
terugkrijg
worden? Wacht je afin de hoop dat de
wetenschap een oplossing vindt? Of
wijk je uit naar ivf, waarbij embryo's
zonder het brca-gen worden terugge
plaatst? Ik vind het een nare gedachte
dat het niet zorgeloos zal zijn."
Familiegeschiedenis
„Het begon allemaal in 2010. Mijn
moeder had voor de tweede keer
borstkanker, nu in de andere borst.
Dat duidt op een erfelijke variant,
dus de oncoloog informeerde naar de
familiegeschiedenis. Zelf hadden we
er nooit bij stilgestaan dat er veel
kanker in de familie voorkwam.
Mijn moeder heeft vijf broers en
vijf zussen, dan heeft er altijd wel
iemand kanker. Toen er sprake van
was dat het misschien 'in de familie
zat', drong de impact nog niet door.
Dat gebeurde pas toen mijn moeder
inderdaad het brca2-gen bleek te
hebben, waarmee het risico op borst
kanker 80 procent is en je ook een
sterk verhoogd risico op eierstokkan
ker hebt. Toen pas realiseerde ik me:
dit gaat om iets heel groots.
Dit raakt niet alleen mijn moeder,
mijn twee zussen en mij, maar ook
mijn tien ooms en tantes, alle neven
en nichten, familie in Australië en
straks mijn drie kinderen. Mijn zus
sen bleken geen draagster van het
gen, ik wel. Zij hebben zich schuldig
gevoeld, en moesten er om huilen
toen ik ze interviewde voor mijn
boek. Zij waren voor hun gevoel 'ont
snapt', maar hoe konden zij er blij om
zijn in de wetenschap dat ik wel de
medische molen in moest?
dinsdag 10 oktober 2017
Psycholoog René
Diekstra buigt zich over
de menselijke geest
Feit: veel meer mannen dan vrouwen helpen
zichzelf of anderen in de vernieling. René Diek
stra constateert dat niemand hier iets aan doet.
Reageren? rene.diekstra@persgroep.nl
GO
Dromen nacht
merries - Bas
Klinkhamer Wat
ze betekenen en
wat je ervan kunt
leren (Spectrum,
17,99)
Dertig worden
voor beginners -
Yannick Dekeu-
kelaere Over
alles wat je leert
en vergeet als je
ouder wordt
(Uitgeverij 3,
19,99)
HET
ONTPIEKER
BOEKJE
Offinin/1m w»f kalmlt,
wa/njémhlumt
CORINNE SWEET
Abhyanga is een Indiase massage met
warme sesamolie die licht naar drop
ruikt. Handen kloppen als kommetjes
zacht op mijn huid: alles ontspant, weef
sel dankt ballast af en komt in balans.
In mijn 'verjaardagson
derbroek' lig ik, kou
kleum eersteklas, op
een oud laken, ontbloot
onder twee badhand
doeken. Het is zo'n
ochtend die omscha
kelt naar de herfst. Re
gendruppels tikken op
het raam, en vanaf mijn
massagemat bespeur
ik hartelijk dansende
lichtjes op de vloer van
de warme behandel
ruimte. Ik zou een groot
inbeeldingsvermogen
hebben, zegt Mirre van
Zanten. Volgens de ay-
urveda (de 5000 jaar
oude 'kennis van het
leven') ben ik een vata-
type. Mager, met een
droge huid. Onconven
tioneel. Beweeglijk en
snel onrustig. Gevoelig.
Mirre heeft me nog niet
aangeraakt, maar legt
de vinger op de zere
plek: ik heb een bangig
piekerhoofd dat naar
balans verlangt. Met
haar massagehanden
en warme kruidenoliën
kan ze, meent ze, voor-
In mijn familie
hebben we
borstkanker'
Het ontpieker-
boekje - Corinne
Sweet Oefenin
gen voor kalmte
(Spectrum,
14,99)
Dominique Prins
44
Brca komt van
breast cancer. In
1994 associeer
den experts voor
het eerst een gen
met borstkanker.
Brcal ligt op chro
mosoom 17. Een
jaar later volgde
de ontdekking van
brca2 op chromo
soom 13.
Elke zoon of doch
ter heeft vijftig
procent kans om
een brca-genfout
van een ouder te
erven.
