Feestelijke opening: het nieuwste
Leolux Design Center van Nederland
5
jaar lang naast zijn werk als ad
vocaat vervulde. Van der Laan
bedreef politiek in de stijl van
Schaefer: oplossingsgericht en
met het hart op de tong.
Bekend werd zijn ongenadige
uitval tegen een boze man tij
dens een ATs-debat onder lei
ding van Ton van Royen in café
De Kroon. „U bent een ouwe
hoer!" beet een furieuze Van der
Laan de man toe die hem ver
weet nooit met echte Amster
dammers te spreken. „Flikker
toch op, ik woon in De Baarsjes,
waarwoon jij?" Zijn woede-uit
barstingen waren niet gespeeld.
Als Van der Laan boos was, was
hij écht boos. Maar als hij aan je
kant stond, ging hij voor je door
het vuur. Alles of niks, dat was
zijn modus operandi. En het was
vaker alles dan niks.
Betrokken blijven
Ook nadat hij de gemeenteraad
had verlaten, bleef hij betrokken
bij de Amsterdamse politiek. Als
zich een ingewikkeld probleem
voordeed, kreeg hij een belletje
vanuit het stadhuis.
Eind 2008 deed de PvdA op
nieuw een beroep op Van der
Laan, maar dit keer kwam het te
lefoontje uit Den Haag. Of hij er
wat voor voelde om Ella Vogelaar
op te volgen als minister van
Wonen, Wijken en Integratie.
Hij zou zich achteraf maar zel
den positief uitlaten over het
avontuur; de Haagse slangenkuil
stond wat hem betreft te ver af
van wat hem dreef: problemen
oplossen voor normale mensen.
In 2010 kwam zijn droombaan
vrij: het burgemeesterschap van
zijn stad. Ook in deze functie
bleef hij mateloos. Zijn werklust
grensde aan het ziekelijke. Tel
kens nam hij zich voor minder
hard te werken, steeds verviel hij
in zijn oude gedrag. Wethouders
en naaste medewerkers maakten
zich zorgen over de roofbouw
die hij pleegde op zijn lichaam.
Na de inhuldiging van koning
Willem-Alexander in 2013
stortte hij in. Kort erop werd
prostaatkanker geconstateerd.
Tijdens zijn behandeling
werkte hij stug door: 's och-
tendsvroeg werd hij bestraald,
een uur later was hij vaak alsnog
een van de eersten op het stad
huis. Doorwerken, doorvechten,
altijd maar doorgaan. „Ik heb me
weieens afgevraagd waarom ik
zo'n haast heb", zei hij in de zo
mer van 2014 in de Volkskrant.
Haast had hij altijd, de stad
was immers nooit af, maar in
zijn contact met Amsterdam
mers was Van der Laan nooit
haastig. Voor het jaarlijkse dak-
lozenontbijt in café Amstel-
hoeck nam hij uitgebreid de tijd,
de sigaretten die hij meenam,
gingen steevast op aan daklozen
die een peukje kwamen bietsen
bij de burgemeester. Iemand die
hem wanhopig aanklampte,
kreeg zijn kaartje. „Beloof je me
te bellen?" zei hij dan.
Van der Laan kon streng zijn,
empathisch, uitbundig vrolijk of
strontchagrijnig. Maar bovenal
was Eberhard van der Laan altijd
volstrekt authentiek.
Hij overleed donderdagavond
op 62-jarige leeftijd thuis aan de
gevolgen van de longkanker.
Ze heeft een zwart lintje in een
knoopsgat van haar jasje. Als eer
betoon aan Eberhard van der Laan,
de burgemeester die in de laatste
fase van zijn leven burgervader
van heel Nederland werd. En die
een kleine maand geleden nog op
deze stoel zat, in café De Eland in
de Jordaan. Samen met de man die
hem even daarvoor zijn arm had
aangeboden als ondersteuning:
koning Willem-Alexander.
„Zo'n lintje draag ik altijd als ie
mand sterft die ik bewonder, een
groot mens waardoor ik me een
eenvoudige tuthola voel", vertelt
Luc 'Hoedje' Verger (77). „De hele
Jordaan kent mij als Hoedje", ver
volgt ze. Vandaag koos ze voor een
grijs exemplaar, op de dag dat
symboliek toch al gratis weggege
ven wordt in de hoofdstad. Met
eerst klaterende regen en een mi
nuut later felle zonneschijn. Met
een regenboog boven de grachten,
op het moment dat Amsterdam
ontwaakt met het tragische
nieuws.
Verger: „Toen ik die regenboog
zag, moest ik aan de burgemeester
denken. Aan wat hij voor de stad
gedaan heeft en de momenten
waarop ik echt van hem genoot.
Toen hij tegen die woedende voet
balsupporters zei dat hij al bij Ajax
kwam toen zij nog naar Sesam
straat keken. In hun pyjama! Ge
weldig."
'Hoedje' zit elke dag in De Eland.
Voor koffie, tomatensap en
de krant. Hiernaast, bij
Albert Heijn, heeft ze
net zes gevulde koeken
gehaald, die ze oppeu
zelt boven een kruis
woordpuzzel. Boven
haar hangen foto's van
Van der Laan en Wil
lem-Alexander, die hier op
vrijdag 8 september neerploften
voor een 'vrijmibo' na het werkbe
zoek aan de Jordaan.
Nee, de foto die direct een plek
in de eeuwigheid veroverde - die
van de gearmde koning en burge
meester - hangt er niet. Maar wel
een afbeelding van Van der Laan
die een blik naar buiten werpt,
over een van de mooiste stukjes
van zijn stad. En een foto van de
burgemeester en de koning, bab
belend bij wijn en worst.
„De leverworst was het popu
lairst", herinnert eigenaar Mark
Bollen. „Willem-Alexander kent
De Eland wel, hier kwam hij vroe
ger met zijn broers weieens stoom
afblazen na de plichtplegingen op
Koninginnedag."
Maar met Van der Laan ver
maakte de koning zich ook. Die
heren begrepen elkaar, knikt de
kastelein. Waar ze over spraken?
De Jordaan, uiteraard. De afdracht
van de fooien aan de fiscus. En au
toracen. Bollen: „De koning ver
telde dat hij vroeger altijd
met prins Bernhard mee
ging naar races. Nou,
daar had Van der Laan
dus helemaal niets
mee."
Ambtenaren van de
burgemeester vroegen
Bollen Van der Laan niet
de hand te schudden, die
dik geworden was door alle che
motherapie. „Toen hij zijn glas
wijn naar zijn mond bracht, moest
hij met zijn andere hand z'n arm
ondersteunen."
Liever herinnert Bollen Van der
Laan als de burgemeester die pal
voor de Amsterdammers stond,
bewoner of ondernemer. „Hij
heeft de stad verder geholpen. Bij
voorbeeld door een einde te ma
ken aan die massale feesten op Ko
ningsdag, waarbij veel te veel
drugs werden gebruikt. Die dag is
nu weer gewoon een feest voor de
Amsterdammers."
zaterdag 7 oktober 2017
Thuis begint bij
eijerkamp
Cerritsenweg li Zutphen Zutphen is elke zondag open! eijerkamp.nl
Voor dit artikel is geput uit het
in 2016 verschenen Van der
Laan. Biografie van een burge
meestervan Kemal Rijken.
'Hij stond voor alle
Amsterdammers'
het land
Het laatste beeld van Eberhard
van der Laan: gearmd met de
koning door de Jordaan en met
de vorst aan de worst in een
kroeg. Terug naar café De Eland.
Jeroen Schmale
Amsterdam
