II
II
Louvre weert 'bouwkundig standje'
Minister Tillerson noemt
president Trump 'debiel'
5
Voorzichtigheid alom dus. Maar
daar is plotseling Joël Voorde
wind, Kamerlid voor de Christen-
Unie, die zich op de radio pardoes
laat ontvallen dat een nieuw mi
nisterschap voor Hennis niet voor
de hand ligt.
Dat hij voor zijn beurt spreekt,
is even pijnlijk als veelzeggend.
Want waar de aanstaande coali
tiecollega's wel helder over zijn:
indien Rutte Hennis straks voor
draagt en er steekt alsnog een
storm van verontwaardiging op,
dan is het aan de WD om aan dat
probleem het hoofd te bieden.
De VVD wil Hennis tijd geven
om op adem te komen en voor
zichzelf de balans op te maken,
Het zou kunnen dat
Jeanine zegt: daar
heb ik he-le-maal
geen zin in
klinkt het in de wandelgangen.
Want al zou Rutte Hennis willen
hebben voor zijn derde kabinet,
dan moet de politica zelf ook wel
willen. Haar aftocht in het zicht
van de eindstreep kan haar op
andere gedachten brengen. „Het
zou kunnen dat Jeanine zegt: daar
heb ik he-le-maal geen zin in",
stelt een ingewijde.
Een besluit forceren is nog ner
gens voor nodig. De daadwerke
lijke formatie van de nieuwe
kabinetsploeg neemt nog wel een
paar weken in beslag.
Beoogd coalitiepartners CDA,
D66 en Christenunie zullen een
eventuele benoeming van Hennis
niet verhinderen, stellen betrok
kenen. De onderhandelaars kun
nen een kandidaat van een andere
partij niet vetoën. Dat is nog nooit
gebeurd, dus waarom nu wel, is de
uitleg.
Tegelijkertijd klinkt het besef
dat heisa over een net beëdigde
minister Rutte III zomaar een
valse start kan bezorgen. En dat is
toch ook weer niet de bedoeling.
Het is vlak na het zwaarste debat
uit haar politieke leven, dinsdag
avond rond half tien, als Jeanine
Hennis voor het laatst haar minis
terie van Defensie binnenstapt. Ze
loopt langs een haag van ambtena
ren en hoge militairen, die haar
met applaus onthalen. Als één van
haar beleidsmedewerkers begint
te huilen, breekt ze zelf ook. Maar
ze herpakt zich snel. „Dit was het
dan", houdt ze haar collega's voor.
„Waar is de wijn?"
Na de borrel beleeft Hennis het
eenzame moment dat iedere afge
treden minister zich na jaren nog
kan herinneren: de laatste rit met
de dienstauto naar huis. „Dat is
het dan. Je vertrekt ineens uit een
ploeg waarmee je lief en leed hebt
gedeeld. Dat is moeilijk", herin
nert oud D66-minister Thom de
Graaf zich, die in 2005 de eer aan
zichzelf hield nadat de PvdA in de
Eerste Kamer zijn plan voor de
gekozen burgemeester blokkeerde.
Frans Weekers snapt precies wat
zijn oud-collega Hennis mee
maakt. De WD'er stapte drie jaar
geleden onverwacht op als staats
secretaris van Financiën tijdens
een Kamerdebat over de proble
men bij de Belastingdienst. „Ik wil
niet piepen. Het hoort er allemaal
bij als je voor de politiek kiest.
Maar het is echt een hard gelag.
Het doet écht wat met je."
Ontslagbrief
Als hij eraan terugdenkt hoe het
destijds ging, stokt Weekers' stem.
Na afloop van het debat zat hij met
premier Rutte en wat collega's in
het Torentje. „We dronken een
paar biertjes en ik tekende mijn
ontslagbrief. Dan is het ineens
over. Volgens de regels heb je er
recht op dat de chauffeur van het
ministerie je nog één keer naar
huis brengt. Pasjes, telefoon en lap
top moet je inleveren. De volgende
dag ging ik naar het departement
om mijn persoonlijke spullen te
pakken. Mijn secretaresse zei: 'Dat
hoeft niet meer. Daar staat je doos.'
Het gaat allemaal netjes, maar het
is wel duidelijk en hard."
Het ene moment
werkje 100 uur per
week, het andere doe
je niks meer. Raar
Ook Hennis haalde gisteroch
tend haar persoonlijke spullen op.
De werkkamer moest al vroeg leeg
zijn voor haar opvolger Klaas Dijk-
hoff. Omdat je geen verantwoor
delijkheid meer draagt, zijn be
langrijke documenten verboden
terrein en mag je niet meer overal
komen.
Ria Lubbers vertelde jaren gele
den hoe de laatste dag van haar
man Ruud verliep. Twaalf jaar was
hij de baas van het land. Op zijn
laatste avond bracht de chauffeur
hem naar huis en draaide hij de tas
met papieren bij hem thuis om,
want de tas was van het ministerie
en moest mee terug.
Robin Linschoten moest in de
jaren 90 aftreden als staatssecreta
ris van Sociale Zaken en wilde op
vakantie om zijn gedachten te ver
zetten. Toen kwam hij erachter dat
hij als bewindspersoon een diplo
matiek paspoort had dat van het
ene op het andere moment niet
meer geldig was.
Oud-collega's
In het begin word je nog wel ge
beld door oud-collega's, vertelt
Weekers. „Rutte is wat dat betreft
echt attent. Maar op een gegeven
moment verwatert dat. Logisch. Je
bent niks meer en het werk moet
door." Of zoals oud-minister Bram
Peper deze krant eens toever
trouwde: „Je treedt af en de vol
gende dag besta je ineens niet
meer. Nee, leuk is dat niet."
Weekers werkt inmiddels in
Londen bij de Europese Bank voor
Wederopbouw en Ontwikkeling.
Na zijn ontslag heeft het wel even
geduurd voor hij zijn draai kon
vinden. „Het ene moment werk je
100 uur per week, het andere doe
je niks meer. Dat is raar. Je valt in
een gat. Punt. Dat hebben alle be
windslieden. Je hebt tijd nodig een
nieuw evenwicht te vinden. Ge
lukkig zeiden mijn kinderen toen
ik thuis kwam: 'Papa, we zijn blij
dat je er weer bent'."
PARIJS Twee Lego-figuren die
het op z'n hondjes doen? Een
mens dat seks heeft met een
dier? Of gewoon een enorme
blokkendoos? Domestikator, een
kunstwerk van Nederlandse
kunstenaar Joep van Lieshout, is
wat het Louvre betreft voor iets
te veel interpretaties vatbaar. Het
museum weert daarom het 'sek
sueel geladen' object. In maart is
het te bekijken in Amsterdam.
Het twaalf meter hoge kunst
werk zou vanaf 19 oktober in de
Jardin des Tuileries, dat grenst
aan het Louvre, te zien zijn als
onderdeel van een openbaar
kunstprogramma dat georgani
seerd wordt door de FIAC-
kunstbeurs. „Het gevaar bestaat
dat het verkeerd begrepen wordt
door ons traditionele publiek in
de Tuileries", schrijft Louvre-di-
recteur Jean-Luc Martinez in een
brief aan de FIAC-organisatie, in
handen van de Franse krant Le
Monde. Dat het bij een kinder
speelplein zou komen te staan,
weegt mee in de beslissing.
„Totale hypocrisie", reageert
de kunstenaar. Volgens Van Lies
hout gaat Domestikator over de
hypocrisie van onze maatschap
pij en hoe de mens de natuur
lijke wereld rondom zich naar
zijn hand zet.
In het Duitse Bochum, waar
het bouwwerk al te zien was,
kwamen volgens Van Lieshout
juist veel schoolklassen het be
kijken. Het kunstwerk zou niet
expliciet seksueel bedoeld zijn,
maar wel de intentie hebben om
mensen 'te kietelen'. „Kinderen
zien er vooral iets grappigs in",
aldus Van Lieshout.
WASHINGTON RexTillerson, de
Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, zou president
Trump tijdens een vergadering
hebben uitgemaakt voor moron
(debiel). Dat gebeurde in juli, in
een periode waarin hij ook
dreigde zijn ontslag in te dienen
vanwege diepgaande menings
verschillen met Trump. Dat stelt
NBC News op basis van hoogge
plaatste Amerikaanse bronnen.
Tillerson moest gisteren een
persconferentie beleggen om de
berichtgeving te weerspreken. Hij
ontkende dat hij ooit overwoog op
te stappen. „Ik ben benoemd door
de president en blijf zolang de
president denkt dat ik hem kan
dienen", aldus Tillerson. Op een
vraag over het gebruik van de
term moron ging hij niet in. „Ik ga
me niet bezighouden met zoiets
onbelangrijks." Hij noemde
Trump meermaals 'slim'.
Volgens NBC zou Tillerson kort
na zijn uitspraken benaderd zijn
door vicepresident Mike Pence,
die hem vroeg om meer respect te
hebben voor de president.
Begin deze week viel Trump
Tillerson openlijk afin een kwes
tie over communicatie met
Noord-Korea. Trump zelf deed de
reportage van NBC News af als
fake news en haalt in een tweet de
dalende cijfers van NBC News
aan.
donderdag 5 oktober 2017
GO
VVD-ingewijde
'Dit was het dan'
De ene dag word je met de
dienstauto overal heen ge
bracht, de volgende dag moet je
zelf met de fiets. Jeanine Hennis
maakt mee wat deze kabinets
periode al zes andere bewinds
lieden meemaakten: de val in
het zwarte gat.
Deborah Jongejan
Hans van Soest
Den Haag
Hennis mocht nog één keer met
—Frans Weekers,
oud-staatssecretaris
de dienstauto, fotoanp
Het bouwwerk van Ted van
Lieshout, foto atelier van lieshout
