BUITEN
DeVlissingse
Achterhaven
11
Vandaag loop ik van
Eindewege, waar de weg
zijn einde vindt, naar's-
Heer Arendskerke. Het
begin is een tikkeltje saai,
maar allengs zie ik
allerlei interessante
dingen en mensen.
ijn route vandaag begint
in Eindewege, bij de
overgang van het spoor
I aan de Arendstraat. De
buurtschap bestaat uit niet meer dan
een paar straten en een stukje indu
striegebied. Het is hier rustig, zo niet
een tikkeltje saai. Hoe hard ik ook
probeer én mijn best doe iets waar te
nemen: ik kom niet veel verder dan
vogelgetjilp, voorbij rijdende auto's
en een trein die langs zoeft. Dan
maar meteen koers zetten richting 's-
Heer Arendskerke.
Of toch niet? Mijn aandacht wordt
W Ik vraag me
afwanneer het
gevleugelde
bouwwerk
wordt
afgemaakt. Ha,
gefopt!
getrokken door de openstaande deur
van molen 'Nooit Gedacht'. Nieuws
gierig als ik ben wandel ik over het
grindpad richting de in 1872 ge
bouwde molen. Na een aantal keren
luidkeels 'volk' te hebben geroepen
daalt iemand van de krakkemikkige
ladders naar beneden. Henk van de
Schraaf en zijn collega ,'molenfluiste-
raar', Jeroen van Dijke werken voor
Monumentenwacht en controleren
de staat van onderhoud van de mo
len. Van Dijke is helemaal wild van
molens. „Geen idee hoe dat is geko
men, was als klein jongetje al zo."
Van zijn hobby maakte hij zijn
werk en een dag als vandaag is dan
ook als een kers op de taart. Henk en
Jeroen onderbreken hun werkdag
met een bakje koffie en ik vervolg
mijn route.
Eindewege verlaat ik via de ro
tonde en wandel meteen 's-Heer
Arendskerke binnen. Aan het eind
van de Arendstraat staat een gevleu
geld bouwwerk. Ik vraag me af wan
neer ze het afmaken. Ha, gefopt. Da's
dus precies de bedoeling; dat je het
kunstwerk in gedachten afmaakt zo
als je zelf wilt. Maar het werk van
kunstenaar Ton Lamper heeft ook
een dieper liggende gedachte. Het
gaat over jong en oud, leven en dood
en kruispunten in het leven. Ook ik
sta nu voor een kruispunt; de Oude
Rijksweg steek ik over en wandel de
Vermetstraat in, die uitkomt op de
Torenring, het hart van 's-Heer
Arendskerke. Op de Torenring is
flink wat bedrijvigheid. Er wordt ge
klust en verbouwd aan huizen en de
Petruskerk staat in de steigers. Overal
om me heen hoor ik gezaag, getim
mer en gefluit van bouwvakkers die
nog genieten van hun werk op de
steigers in het najaarszonnetje. Ik
verlaat de Torenring via de Steeg,
waarvan de ingang bijna verstopt zit
tussen twee huizen. Het pittoreske
steegje doet me denken aan het
Franse platteland. Lang duurt mijn
romantische bui niet. De Steeg komt
uit op de Elenbaasstraat en die straat
heet in de volksmond ook wel de Jor-
daan van 's-Heer Arendskerke.
Daar komt Wim Koens net aange
reden met zijn rijdende winkel. Met
een doordringende harde toeter laat
hij zijn klanten weten dat het weer
tijd is om boodschapjes te doen. In
bijna de hele zak van Zuid-Beveland
klinkt zijn schelle toeter. „Ik ben zelf
standig, dus toeter waar ik wil," zegt
de 'melkboer' lachend. Hij moet ver
der en ik ook. Wim start de motor,
toetert en is ervan door.
UIT DE ZEEUWSE KLEI
Tijdens het vervangen van de
riolering in de Molenstraat
in Vlissingen troffen arche
ologen van de Walcherse Archeo
logische Dienst (WAD) een reeks
forse houten palen aan met hier en
daar horizontale houten planken.
De palen (van naaldhout) ston
den op ongeveer één meter van el
kaar en hadden een gemiddelde
diameter van 25 centimeter. Ze
waren nog vier tot vijf meter lang
en aan de onderkant aangepunt
om ze makkelijker de bodem in te
kunnen drijven. De palen behoren
tot de kadebeschoeiing van de
voormalige Achterhaven, ook wel
Schardijnhaven genoemd naar de
vele sardijn- en garnalenschuitjes
die hier aangemeerd lagen. Vlis
singen telde begin veertiende
eeuw drie havens: de Voorhaven,
de Koopmanshaven en de Achter
haven. Later kwamen er nog drie
bij: de Nieuwe of Engelse Haven
(ca. 1450), de Pottehaven (eind
zestiende eeuw) en de Dokhaven
(vroege zeventiende eeuw).
Vandaag hebben enkel de Voor
haven, de Nieuwe Haven (nu Mi-
chiel De Ruyter Jachthaven) en de
Dokhaven hun oorspronkelijke
functie min of meer behouden. Bij
het onderzoek voor aanleg van de
parkeergarage in de Spuistraat
ontdekten archeologen dat de
Achterhaven oorspronkelijk veel
breder was. Er waren verschil
lende herstelfases, waarbij de
steeds verder dichtslibbende ha
ven gestabiliseerd werd. Uit een
achttal palen zijn nu houtmon
sters genomen voor dendrochro-
nologisch onderzoek, gebaseerd op
de jaarringen van bomen. Eén van
de eiken palen uit de Achterhaven
bleek in de wintermaanden van
1558-1559 te zijn gekapt. De haven
was toen al minstens 250 jaar in
gebruik. De oudste kade zal nog
verder westwaarts gezocht moe
ten worden.
AFSTAND 4,4 km
im Koens in zijn rijdende winkel
Benoordenweg
Eindewege
Molen
woensdag 4 oktober 2017
BH
Tikje saai, of toch niet?
Winnie de Witte-Van Dam
Een wekelijkse
wandeling door
Zeeland. Vandaag:
Eindewege -
's-Heer Arendskerke
Tweewekelijkse rubriek over ar
cheologische vondsten in Zee
land door Stichting Cultureel Erf
goed Zeeland (SCEZ)
Bram Silkens
Brams Silkens is archeoloog bij de
Walcherse Archeologische Dienst.
Beschoeiingspalen van de
Achterhaven in Vlissingen.
FOTO WAD
deSch*aaVfanDiik(,inks)
WINNIE DE WITTE - VAN DAM
Torenring
