4
Catalonië likte gisteravond zijn wonden,
maar toonde tegelijk zijn koppige trots. Terwijl
de politie er alles aan deed het verboden
referendum te verhinderen, brachten veel
mensen toch hun stem uit. Geldig of niet.
REFERENDUM KOPPIGE TROTS
We hebben meer
gewonnen dan we
tot nu toe hebben.
En de regering in
Madrid heeft meer
verloren
Los van onze
standpunten over
onafhankelijkheid
zouden we deze
scènes moeten
veroordelen
Geweld kan nooit het
antwoord zijn! Wij
veroordelen alle
vormen van geweld
en herbevestigen
e regio ontwaakte vreed
zaam. In honderden scho-
i len en overheidsgebou-
I wen door heel Catalonië
f wreven mensen de slaap
uit hun ogen. Ze hadden
een wake gehouden, om te
voorkomen dat die gebouwen, 2.315 in totaal
die aangewezen waren als stembureau voor
het onafhankelijkheidsreferendum, door de
politie verzegeld zouden worden. Het was
06.00 uur, de stembussen waren heimelijk
gearriveerd en voor de deuren meldden
zich ook al de eerste stemmers; heel veel
oudere mensen uit de wijk, uit het dorp,
drie uur voordat de stemlokalen zouden
openen.
Toen kwamen de eerste agenten, van
de Mossos d'Esquadra, de Cata
laanse politie. Met het bevel van
de rechter de school te sluiten.
Eén, hooguit twee patrouil
les. Om vast te stellen dat er
te veel mensen waren om Madrid
het gebouw te ontruimen.
Hun hoofdcommissaris had
dat al laten weten: als de pu- S PA N J E
blieke orde in gevaar kwam,
zouden ze niet optreden. En ze
vertrokken weer, onverrichter
zake, overal. Ze wilden vooral niet te
gen hun 'eigen' bevolking optreden, en
daarmee tegen hun eigen regering. Justitie
zal die 'nalatigheid' onderzoeken.
10.000 agenten
Inmiddels verlieten honderden auto's en
busjes van de Guardia Civil en de Policia
Nacional, de twee Spaanse politiekorpsen,
de havens van Barcelona en Tarragona. Daar
hadden meer dan 10.000 agenten uit de rest
van Spanje de laatste week overnacht. Ze
rukten op met duidelijke instructies van de
rechter, die de conservatieve regering in
Madrid gelijk had gegeven in haar aan
klacht: voorkomen dat het referendum zou
plaatsvinden.
De school Ramon Llull in Barcelona, een
van de grootste stembureaus van de stad,
was als eerste aan de beurt. Het was de ME
van de nationale politie die zich er een weg
baande tussen de duizenden stemmers. De
wapenstok werd nog niet gebruikt. De
mensen staken hun handen in de lucht.
„We zijn vredelievend," riepen ze. En: „We
zullen stemmen." Maar dat kon daar niet
meer, nadat agenten de deuren hadden ge
forceerd en de stembussen van de tafels
hadden gerukt.
Bij het terugtrekken ontstonden de eerste
grote incidenten. Agenten schoten met
rubberkogels op de woedende menigte. Een
man werd in zijn oog geraakt en moest met
spoed geopereerd. En toen was de toon ge
zet. En stroomden de beelden uit heel Cata
lonië binnen, vanuit dichtbevolkte volks
wijken en piepkleine dorpen. Van burgers
die door agenten van een trap in de school
werden getrapt en aan hun haren naar bui
ten werden gesleept. Van de wapenstokken
die nu overal werden gebruikt. Van brand
weerlieden die klappen kregen van agenten.
Van het bebloede gelaat van een vrouw van
74 jaar. „Ik weeg maar 50 kilo," zei ze.
„Zoveel kan ik niet doen."
Averechts
Het politieoptreden had
een averechts effect. Weini
gen vluchtten hun huis in.
De rijen voor de stemloka
len die niet gesloten waren,
werden alleen maar langer,
de wil om te stemmen gro
ter. En uiteindelijk kon de po
litie nog geen 400 van alle stem
bureaus binnenvallen, veel daarvan
in Barcelona. „We zijn niet bang", zei bur
gemeester Ada Colau, die het politiegeweld
en het beleid van de regering het hardst ver
oordeelde. „Premier Rajoy is een lafaard
door onze stad met agenten te overspoelen,
door zich achter hen te verschuilen in plaats
van naar oplossingen te zoeken. Hij moet
aftreden." Zelf stemde Colau blanco.
Niet dat haar stem een wettelijke geldig
heid zou hebben, net zo min als de over
grote meerderheid aan 'ja'-stemmen, noch
het verwachte kleine aantal tegenstemmen,
omdat die kiezers niet eens aan een illegaal
referendum wilden meedoen. De stem
ming zelf was een chaos. Maar daar ging het
al die Catalanen uiteindelijk niet meer om.
„We hebben meer gewonnen dan we tot nu
toe hebben, en de regering in Madrid heeft
meer verloren," zei de Catalaanse premier
Carles Puigdemont, die bij een verwachte
meerderheid van 'ja' eenzijdig de onafhan
kelijkheid zal uitroepen.
onze oproep voor een
politieke dialoog
maandag 2 oktober 2017
ME temt
koppige
Catalanen
Een Catalaanse schreeuwt het uit nadat ze
er in Barcelona in geslaagd is haar stem voor
het referendum uit te brengen, fotoafp
—Carles Puigdemont, premier
van Catalonië
De wedstrijd tussen Barcelona en Las Pal
mas is in een leeg stadion Nou Camp ge
speeld. Het werd 3-0. FOTO 'S EPA EN AP
Nicoa Sturgeon, premier Schotland
Edwin Winkels
Barcelona
Catalonië
BarcelonaJ
Belgische premier Charles Michel
