II
9
Geef jezelf niet de
schuld. Het ligt
nóóit aan de vrouw,
altijd aan de tumor
30 procent van de borst verwijderd
moet worden, zoals nu, opereren de
chirurg-oncoloog en plastisch chi
rurg samen. Zo krijgt de patiënt di
rect een reconstructie en ondergaat
ze niet twee keer een zware operatie.
Dat gebeurt zo'n 35 keer per jaar.
Het is opvallend rustig in Ok 13.
Waar in televisieseries de patiënt
vaak liters bloed verliest en de gaasjes
niet aan te slepen zijn, vloeit er in het
Eindhovense ziekenhuis nauwelijks
bloed. Van Riet gebruikt een elek
trisch mes dat - als ze op het blauwe
knopje drukt - direct kapotte bloed
vaatjes dichtschroeit.
De geur van verbrand vlees dringt
in de neusgaten. De aanwezigen rui
ken het niet meer. Gewenning, zeg
gen ze. Al is iedereen in het begin van
zijn carrière weieens flauwgevallen
in de operatiekamer. De truc is af en
toe even weg te kijken van de patiënt.
Als je te lang naar een wond als deze
staart - borstweefsel bestaat uit gele,
flubberige vetmassa en melkkliertjes
- gaat het mis.
Met het multifunctionele mes
snijdt Van Riet het weefsel rondom
het jodiumzaadje weg. Als een goud
zoeker controleert ze steeds opnieuw
of ze het juiste gebied te pakken
heeft. De detector stoot enthousiast
geluidjes uit.
Angst
Ondertussen wordt Richard, Eveli
nes man, gebeld door familie op Cu
rasao die ondanks de afstand van mi
nuut tot minuut meeleeft. Vriendin
Roberta doodt de tijd in het nabijge
legen winkelcentrum. Ze koopt niks.
De twee zijn gespannen. Vanoch
tend, vlak voordat Eveline onder het
mes ging, probeerden ze haar even af
te leiden. Die borstverkleining, bij
voorbeeld, zou nog weieens een zege
kunnen zijn, grapte Roberta. „Als je
ouder wordt doet de zwaartekracht
helaas zijn werk, maar die van jou
kijkt straks naar de sterren." Het ge
schater was op de gang te horen.
Terug naar Ok 13. Het gaat er niet
bepaald zachtzinnig aan toe. De borst
wordt met driepootjes (die lijken op
een vork) uit elkaar getrokken, zodat
de chirurg een stuk weefsel van 7
centimeter dik kan wegsnijden. Dat
is meer dan Van Riet aanvankelijk
van plan was. „Ik voelde een verdik
king en moest ter plekke een ander
besluit nemen."
Het weefsel verdwijnt in een em
mertje, dat direct naar het lab wordt
gestuurd. Evenals een paar lymfeklie
ren. Als de tumor wil uitzaaien, voert
hij zijn cellen af via deze zoge
noemde poortwachtersklieren.
Ook al lieten de echo's tot nu toe
geen uitzaaiingen zien: dat blijft het
enige waar Eveline echt bang voor is.
„Allebei mijn ouders zijn overleden
aan kanker. Ik heb dus nooit gedacht:
waarom ik? Maar ben wel bezorgd dat
de kanker zich verder verspreidt."
Voor het eerst spreekt de Antilli
aanse openlijk over haar ziekte.
„Thuis was het onderwerp taboe.
Mijn ouders spraken over het 'k-
woord'. Maar ik weet nu dat praten
helpt bij de verwerking. Die bood
schap wil ik meegeven aan vrouwen
die hetzelfde meemaken." Ze slikt de
tranen weg. „Mijn ouders zouden
trots op mij zijn geweest."
Bij Eveline werd de tumor ontdekt
tijdens een jaarlijkse controle, in een
goed te behandelen stadium. „Zon
der die controle was ik misschien wel
te laat geweest", denkt ze.
Dat is moeilijk te zeggen, meent Van
Riet. De oncoloog heeft geregeld
vrouwen op haar spreekuur die zich
schuldig voelen. „Hoe kunnen ze dat
knobbeltje nou gemist hebben, vra
gen ze dan. Maar borstweefsel is hob
belig van zichzelf. Bovendien is de
tumor soms een knobbel, soms een
vlek. Geef jezelf niet de schuld. Het
ligt nóóit aan de vrouw, altijd aan de
tumor."
Inmiddels is Van Riet van plaats
gewisseld met haar collega en plas
tisch chirurg Maarten Hoogbergen.
„Nu komt het leukste deel van de
operatie", vindt hij zelf. „Als de chi
rurg een defect maakt, maken wij het
weer heel." Maar een leuk aangezicht
is het beslist niet. De ronde vrouwe
lijke vorm is compleet verdwenen.
Dit is een krater. „Nu denk je mis
schien: komt dit óóit nog goed? Let
maar op", belooft Hoogbergen. Hij
wijst op de groene viltstiftlijnen op
de huid. Die heeft hij niet voor niets
getekend. Dat is het patroon waar
mee hij stapje voor stapje een sym
metrische - weliswaar kleinere -
borst opbouwt.
Tevreden
Hoogbergen - ook wel bekend als de
chirurg die mensen met overtollig
vel weer een strak lijf geeft - gebruikt
dezelfde technieken als bij een borst
verkleining. Het weefsel dat hij nor
maal gesproken onderaan de borst
weghaalt omdat de patiënt te zware
borsten heeft, duwt hij nu richting
de leemte. Daarmee is de klus nog
niet geklaard. Als de plastisch chirurg
de borst nu zou sluiten, zou de tepel
te laag zitten. Daarom moet de tepel
bijna in zijn geheel worden losgesne
den en naar boven worden ver
plaatst. Soms komt het voor dat de
tepel afsterft tijdens de operatie.
Maar vandaag niet.
Hoogbergen snijdt, duwt en
vouwt. Een origamipatroon is er niks
bij. Met nietjes brengt hij de huid
weer samen. Later zal hij dit nog eens
fijntjes overdoen met hechtdraad,
maar eerst houdt hij even stil om het
resultaat te beoordelen. De chirurg
knikt tevreden.
Dit is voor collega Van Riet het
seintje om Evelines echtgenoot te
bellen. Het is 16.10, twee uur en ne
gen minuten later. Richard hoort
maar vier woorden: 'Alles is goed ge
gaan.'
Zeeuws Veilinghuis
Gevraagd INDISCHE SCHILDERIJEN
Adolfs, Affandi, Bonnet, Dooyewaard, Gunawan, Hofker,
Imandt, Israëls, Le Mayeur de Merprès, Lee Man Fong, Locatelli,
Meier, Ohl, R.Saleh,-Salm, Snel, Sonnega, Spies, S.Sudjojono, etc.
www.zeeuwsve
zaterdag 30 september 2017
—Yvonne van Riet, oncoloog
Eveline werd geopereerd aan de tumor in haar borst.
Haar beste vriendin (foto linksboven) en haar man
(tweede foto van links) gingen met haar mee.
FOTO'S SHODY OAREMAN
Voor aanstaande Indische veiling
Recent gerealiseerde hamerprijzen: Hofker 600.000,
Le Mayeur de Merprès 470.000, Bonnet 380.000,
Dooyewaard 220.000, Lee Man Fong 450.000.
Taxateurs in Middelburg en Amsterdam.