II
8
'Slecht nieuws, u heeft borstkanker.' Elke dag krijgen
47 vrouwen deze klap te verwerken. Vanwege de
Borstkankermaand volgde deze krant Eveline. In de ok
wordt een kwaadaardige knobbel uit haar borst gehaald.
BORSTKANKERMAAND KIJKJE IN DE OK
Zonder die
controle was ik
misschien wel te
laat geweest...
et een groene
markeerstift en
een liniaal tekent
Maarten Hoog
bergen, plastisch
chirurg, strakke
lijnen op de lin
kerborst van Eveline Semper (52). Er
hebben inmiddels zoveel artsen naar
haar naakte lijf gekeken dat de pa
tiënte geen krimp geeft. Haar blik
dwaalt naar het kruisje, links boven
haar tepel. Daar zit de tumor. Daar
gaan de artsen straks snijden.
Vannacht, toen ze niet kon slapen,
knielde Eveline bij haar bedrand. Ze
vroeg God of hij de artsen wilde be
geleiden. 'Geef mij vertrouwen dat
dit goed komt', bad ze.
Het is één minuut over twee. Ok 13
in het Catharina Ziekenhuis in Eind
hoven is gereed voor de laatste opera
tie die dag. Eveline is onder narcose
gebracht en ligt onder een tentje van
groene lakens. Alleen haar borsten -
een volle cup C - zijn zichtbaar.
Het is druk aan haar bed: vier chi
rurgen (oncoloog, plastisch en twee
in opleiding), twee operatieassisten
ten en een anesthesist. Yvonne van
Riet, chirurg-oncoloog, is vandaag de
baas in deze ok. Met haar hand drukt
ze op de linkerborst. En nog eens. De
tumor die een halfjaar geleden nog
bijna 4 centimeter was, is door de
chemo's geslonken naar minder dan 1
centimeter. Het knobbeltje is niet
eens meer te voelen. Zelfs op de scans
lijkt de kanker verdwenen. Toch
moet Eveline geopereerd worden, om
er zeker van te zijn dat er geen
kwaadaardige cellen achterblijven.
Buiten het ziekenhuis staat een
doodzenuwachtige echtgenoot. Hij
rookt meer sigaretjes dan hij later aan
zijn vrouw zal opbiechten. Vlak na de
diagnose, een halfjaar geleden, had
Eveline hem gevraagd of hij een am
putatie van haar borst erg zou vin
den. 'Je blijft tenslotte een man.'
Maar Richard had haar het beste
antwoord gegeven dat een vrouw
zich kon wensen: 'Als dat nodig is
om langer samen te kunnen zijn...'
De borst hoeft er niet af, verzekert
chirurg Van Riet in de ok. „De in
zichten zijn veranderd. Tien jaar ge
leden hadden we zeker een amputa
tie uitgevoerd. Nu weten we dat een
borstbesparende operatie evenveel
overlevingskansen biedt." Niettemin
is de ingreep van vandaag groot. Ze
zal straks een flink stuk van de lin
kerkant moeten verwijderen, waar
door de borst kleiner wordt.
Maar waar moet een chirurg begin
nen als de tumor met het blote oog
niet meer te vinden is? Een jodium-
zaadje dat al maanden geleden met
een holle naald in Evelines borst is
geplaatst, biedt soelaas. Het staafje,
ter grootte van een hagelslagkorrel,
markeert exact de plek waar de kan
ker is ontstaan en geeft lichte radio
actieve straling af. Een geigerteller
(stralingsdetector) weet het zaadje
feilloos op te sporen. Het Catharina
Ziekenhuis was het eerste ziekenhuis
in het land dat in 2003 met deze tech
niek begon.
Ok 13 vult zich met gezoem dat
steeds luider en hoger wordt. De gei
gerteller slaat alarm, vlak bij dat
groene kruisje aan de linkerkant. Van
Riet weet genoeg en zet de eerste
snee. Met vaste hand, en recht boven
de tepel.
Voorzichtig snijdt ze de huid los
van het borstweefsel en flapt het vel
opzij als een envelop. Ze probeert zo
veel mogelijk huid te sparen, zodat de
plastisch chirurg straks voldoende
heeft om een mooie reconstructie te
maken.
In het Catharina Ziekenhuis vin
den jaarlijks zo'n 300 borstkanker-
operaties plaats. Wanneer meer dan
zaterdag 30 september 2017
Haar borst is
nu kleiner, haar
leven langer
Hanneke van Houwelingen
Eindhoven
Foto van Evelines borst. Het
witte vlekje is de tumor.
—Eveline Semper, patiënt