Paul de Leeuw
Is het geheugen slecht,
40 jaar na De Punt?
Analyse
19
Simone
draait zich
om en daar
staat ze als
Annie. Ze
steelt de
show
Het spannendste mo
ment van een black
fïe-première is wan
neer je je smoking-
hemd aantrekt.
Past-ie en knelt je strikje niet?
Dan het jasje aantrekken in de
hoop dat dat ook als gegoten zit.
Godzijdank gaat alles gemakke
lijk dicht en duiken we de taxi in
om Simone Kleinsma te zien in
Was getekend, Annie M.G. Schmidt.
Het is haar eerste musical na het
overlijden van haar man Guus
Verstraete.
Ik ben nerveus. Komen de
mensen echt voor de show of is
het ramptoerisme? Mijn man en
ik verschijnen op de rode loper
en spreken af op de foto te gaan.
Maar er staat een rij wachtende
BN'ers die uitgebreid poseren.
Dus we besluiten erlangs te lo
pen, wat weer leidt tot bozige
blikken van fotografen. De AD-
fotograaf zegt me later dat hij een
foto heeft van mij, rennend op de
loper. Ik lijk wel een sjokkende
hippo met uitpuilende nek van
wege het knellende strikje.
We begroeten links en rechts
bekenden. De aardige verslag
geefster van Shownieuws vraagt of
ik iets over de voorstelling wil
zeggen. „Maar ik heb de voorstel
ling nog niet gezien", antwoord
ik. In de pauze dan? Nee, liever na
afloop als ik haar helemaal heb
gezien.
Als je eenmaal iemand begroet
met een zoen, dan ben je bezig
om het halve bekende publiek af
te lebberen. Toen ik als excuus te
gen een lieve vrouwelijke collega
zei alleen homo's te zoenen, was
haar antwoord: „Dan ben je nog
wel even bezig!"
Het premièrepubliek heeft zin
in een fijne middag. We zien in
het donker Simone direct staan.
Paars vestje, bruine broek en
platte schoenen. Met haar rug
naar het publiek toe. Ze draait
zich om en daar staat ze als
Annie. Overdag gehuld in
verdriet, maar nu knop
om en stralen! Ze steelt
de show.
Het dramatisch hoogtepunt is
het afscheid van Annie en haar
man Dick. Ze zingt het lied De
wereld is zo wonderlijk leeg zonder
jou en ik hou me goed. Totdat ze
aan het eind van het lied uit de
volgspot loopt met zo'n gevoel:
Nu alleen verder...
De tranen komen. Wat een ge
weldige musical met een gewel
dige cast en wat ben ik trots op
Simone. Een uur later verschijnt
ze met haar collega's op de trap.
Ze heeft het smokingstrikje van
haar man om en loopt via een
sluiproute, om niet te veel men
sen te woord te hoeven staan,
naar een plek waar haar dierba
ren zijn.
Het hoogtepunt van de black
f/'e-première is de thuiskomst.
Dan gaat een van ons op de
brommert naar de snackbar om
patat, frikandel speciaal en kro
ketten te halen om die vervol
gens in onze smokings aan de
keukentafel op te eten. Alleen
deze premièreavond niet. We
hebben, in gedachten verzonken,
toastjes kaas gegeten en geproost
op Simone. Het was een indruk
wekkende avond met één gemis.
Wat had Guus de voorstelling
mooi gevonden!
Voor de mariniers voelt het alsof
ze 40 jaar na dato in de beklaag
denbank worden gezet. Ze voelen
zich onbegrepen, benadrukken de ex
treme omstandigheden in de gekaapte
trein: de chaos, de stank, de rook en de
dreiging.
Teruggaan naar gebeurtenissen ruim
40 jaar geleden is een aanslag op het ge
heugen. Anderzijds is de treinkaping,
uniek in de Nederlandse terreurge-
schiedenis, een ervaring die je als
(jonge) marinier niet snel zult vergeten.
Sommige details kunnen de mari
niers zich levendig herinneren. Maar als
de rechters doorvragen of hen confron
teren met bewijsstukken, laat het ge
heugen hen in de steek. De mariniers
leggen tegenstrijdige verklaringen af.
Behalve als het gaat om de geweldsin-
structie. Hun taak was gijzelaars bevrij
den en terroristen uitschakelen. Als ze
zich waarneembaar overgeven, volgt
aanhouding. Bij verzet mag geschoten
worden.
Woorden als 'genadeschot' of'kapot
geschoten' die te horen zijn op de ge
luidsbanden roepen geen herinnerin
gen op. Dat er een geheime opdracht
van de regering zou zijn om alle kapers
te doden, doen ze af als 'absolute onzin'.
Toch hebben twee mariniers verklaard
dat ze blind het vuur hebben geopend
op een toilet en coupé, zonder dat ze za
gen of iemand zich verzette of overgaf.
Dat roept de vraag op of de geweldsin-
structie in zulke stresssituaties niet
meer is dan een papieren tijger.
Deze verklaringen zijn een kleine
doorbraak. De landsadvocaat is er alles
aan gelegen om de schijn van een gere
gisseerd verhoorproces te voorkomen.
In hoeverre hebben de mariniers vooraf
onderling verklaringen op elkaar afge
stemd, al dan niet beïnvloed door De
fensie? Ze hebben allemaal dezelfde ad
vocaat (Geert-Jan Knoops) en zijn ter
voorbereiding twee keer collectief bij
elkaar geweest. Gisteren kwam daar nog
een opvallende verklaring bij van mari
nier '5A'. Hij is dit voorjaar samen met
twee andere commandanten op het mi
nisterie van Defensie uitgenodigd om
de geluidsbanden te beluisteren, die tot
dan toe voor alle partijen strikt geheim
zijn gehouden. De opzet van die sessie
kan hij zich niet herinneren.
De mariniers zeggen bij die bijeen
komsten met geen woord over de actie
te hebben gesproken. Ze zien elkaar
privé nauwelijks en hebben 40 jaar lang
niet met elkaar gesproken over wat er in
de trein is gebeurd, ook niet op reünies.
De mariniers kunnen niet meer ver
volgd worden vanwege verjaring. Maar
hun verklaringen beperken zich tot hun
eigen handelen en herinnering. Gaat
het over het handelen van collega's, dan
hebben ze niks gezien of gehoord, of ze
herinneren zich niets.
Daarmee blijft de door nabestaanden
gewenste openheid van zaken uit. Het
gaat hen niet om de mariniers, maar om
de Nederlandse staat. Want een mari
nier handelt altijd in opdracht. Die ver
zint hij niet en hij wijkt er niet van af.
Exclusieve Lezersreis
3 dagen Winterberg voor een stuntprijs
NUWEG/
Boek nu deze reis op reiskatern.nl/pzc
f) reiskatern.nl
zaterdag 30 september 2017
Guus
Zes mariniers zijn
deze week voor
de rechtbank
gehoord over de
beëindiging van
de treinkaping bij
De Punt (1977). De
getuigenverhoren
leveren tot nu toe
vooral tegenstrij
dige verklaringen
en selectieve
herinneringen op.
Wat is het nut?
Tonny van der Mee
Hotel der schone Asten
V 3 dagen half pension plus
In het schitterende Sauerland
Hotel der schone Asten
85,- p.p.
Hotel Der schone Asten ligt in het hart van het idyllische en romantische
berglandschap van het Sauerland, vlakbij de 842 meter hoge berg de Kahler
Asten, één van de hoogste bergen in de omgeving. De bekende wintersportplaats
Winterberg ligt op 5 kilometer afstand. Een stad waar het ook zonder sneeuw
buitengewoon aangenaam toeven is.
Overal in de omgeving kunt u eindeloos
wandelen door afwisselende landschappen,
onbekommerd urenlang fietsen of een
spannende tocht maken per mountainbike.
De natuur om u heen is in één woord:
adembenemend. Met een magnifiek uitzicht
op de bergen. Over verwennen gesproken:
Veel gasten verblijven urenlang in de
Wellness. Neem een duik in het prachtige
zwembad, uiterst compleet met waterval- en
massagedouche. Zweet u zorgen weg in de
Finse sauna, het stoombad of de klimasauna.
Geniet van de ijs-fontein of de buitenruimte om
verfrissend af te koelen. Voel de energie in uw
lichaam stromen.
De verschillende huizen van Hotel der schone
Asten zijn met elkaar verbonden door een
ondergrondse tunnel, zodat u vanuit de sauna
of het zwembad altijd warm en droog uw
kamer bereikt. Het spreekt welhaast voor zich
dat het ontbijt en het diner tot in de puntjes
zijn verzorgd. Uw maag en smaak zijn tenslotte
ook op vakantie. Proef en geniet. En neem nog
een drankje in de gezellige Stube of de bar,
voordat u de ogen sluit voor de nieuwe dag van
morgen.
2 overnachtingen
2 x uitgebreid ontbijtbuffet
2x lunchpakket
1 x koffie met taart
2 x 3-gangenmenu of koud/warm buffet
1 x bezoek Warsteiner Brauerei
2 uur gratis kegelen
gratis gebruik zwembad en sauna
gastenkaart met diverse kortingen op
attracties en gratis openbaar vervoer
in de regio
Actievoorwaarden
Geldig t/m 20 december 2017.
Aankomst oktober 89 p.p.
Kinderkorting bij 2 volbetalende
personen op de kamer: max. 2 kinderen
0 t/m 5 jaar gratis en t/m 11 jaar 50%
korting.
Toeslag 1-persoonskamer: €2,50 per
nacht.
Toeristenbelasting: €2,20 p.p.p.n., ter
plaatse te voldoen (va 15 jaar).
Boekingskosten: €15 per boeking.
Meer informatie en boeken: Ga voor Hotel der schone Asten naar onze website reiskatern.nl/pzc/NUW1749
Voor vragen zijn wij per e-mail bereikbaar via info@nuwegexclusief.nl.