„Gert-Jan, houd je rustig!"
„Kom op z'n minst aan tafel, Alexander.
deformatie
15
Wat in het voorjaar
nog 'onmogelijk'
werd genoemd, is
nu bijna een feit:
VVD, CDA, D66 en
Christenunie gaan
een regering vormen.
D66-leider Alexander
Pechtold moest
daarvoor een
draai maken.
Een reconstructie.
n de statige fractiekamer van
D66 neemt Pia Dijkstra het
woord. De andere D66-Ka-
merleden vallen stil. Dijkstra
zegt niet vaak iets, dus als ze
spreekt, luistert men.
Het is eind mei, de eerste
formatiepoging met Groen-
Links is mislukt. Daarom
wordt nu nadrukkelijk naar
Christenunie gekeken. Met die partij
zou een - zij het krappe - meerderheid
in de Tweede Kamer gehaald kunnen
worden. Maar ideologisch is het juist
een probleem.
Voor Dijkstra staat er persoonlijk
veel op het spel. De Christenunie moet
niets hebben van haar plan om eutha
nasie mogelijk te maken voor mensen
die hun leven voltooid vinden. Dikke
kans dat haar kindje sneuvelt als er een
kabinet met Christenunie komt.
Maar Dijkstra verrast haar achttien
collega's door juist vóór een coalitie
met WD, CDA, D66 en Christenunie
te pleiten. „Als je deze vier partijen bij
elkaar optelt, zullen we onze eigen din
gen moeten bevechten", zegt ze. „Maar
anders dan de SP en Groenlinks zijn
wij een inhoudelijke, verantwoorde
lijke en constructieve partij. Wij gaan
dat niet uit de weg."
Haar speech is een gamechanger.
Even ervoor heeft fractieleider Alexan
der Pechtold gevraagd of zijn partijge
noten voor een verkennend gesprek
voelen met Christenunie. Zelf ont
houdt hij zich eerst van commentaar.
Hij wil de anderen horen. Zeker omdat
een eventuele coalitie met CU op 76
zetels in de Tweede Kamer gaat leunen.
Iedereen moet zich er senang bij voe
len, want eenieder kan straks de meer
derheid bij het kabinet wegnemen.
„Dus ik wil van jullie allemaal weten
hoe je erin staat. En of je het echt wil."
De fractie telt liefst negen nieuwe
Kamerleden, dus voor de fractietop is
het extra spannend om te zien hoe de
bal rolt. Zij stellen vooral vragen. Wat
gaat het beoogde kabinet doen met on
derzoek naar embryo's? Wat doen we
met euthanasie? Met homorechten?
Pechtold noteert. Soms verdedigt hij
zichzelf voor het mislukken met
GroenLinks. „Ik heb er echt alles aan
gedaan om er een progressieve partij
bij te krijgen, maar ze hebben allemaal
'nee' gezegd."
Het rondje wordt afgemaakt, totdat
Dijkstra aan de beurt is. Niemand heeft
uiteindelijk een 'nee' uitgesproken, al
zijn er wel bezwaren geuit. Het 'ja' van
Dijkstra en het fiat van de ervaren
Wouter Koolmees geven de doorslag:
ze gaan een gesprek met Segers aan.
Een nietsvermoedende Segers
Elders in het Binnenhofcomplex heeft
de Christenunie een soortgelijke frac
tievergadering. Ook de fractie van die
partij moet instemmen met een ver
kennend gesprek. Er zijn wel vragen bij
de Kamerleden. De belangrijkste: wil
D66 wel echt?
In het weekend hebben promi-
zaterdag 30 september 2017
Hoe Pechtold tóch de
bocht naar Segers nam
Tobias den Hartog
Jan Hoedeman