JannieduToit
spreekt de taal
van het hart
■v p
Pittige
kost voor
de herfst
2
JANNIE DU TOIT
Schandalig vermakelijk
Verhalen De geur van de Indische keuken, gamelanmuziek
en smeuïge verhalen. Welkom op de Indische
familiebijeenkomst van Roy en Hedy Grünewald.
En selamat makan! (smakelijk eten)
Uitgelicht
Het duurde even voordat de Zuid-Afri
kaanse zanger met de mooie geschoolde
bariton kon overtuigen. Alles klonk met
een ingehouden spanning, maar waar was de
kleur, waar de emotie? Wie Jannie du Toit (65)
voor het eerst hoort, moet de eerste paar num
mers loskomen van tijd en herinnering. Een
overgave dwingt de zanger na enige tijd vanzelf
af, de beelden krijgen langzaam kleur.
Hij is de man die als geen ander in zijn thuis
land Zuid-Afrika sinds de jaren zeventig de taal
heeft teruggeven aan de mensen. Niet door het
als nationaal symbool op te voeren, maar door
in teksten en vertolkingen de schoonheid en
mogelijkheden te laten horen. Dan gaat het om
de woorden die het onzegbare een betekenis
kunnen geven. Bij Jannie du Toit klinken de
zinnen als tastbare, vaak troostende, kunst
werkjes. De taal van het hart. Een kans om de
krassen op de ziel van een samenleving een uit
weg te bieden.
Koos (Doep) du Plessis was als een Zuid-
Afrikaanse Dylan een voorloper, maar ook te
vroeg (in 1984, met 39 jaar) gestorven. Jannie du
Toit nam voor een deel zijn taak over. Minder
expressief, maar even vastberaden om de taal te
laten spreken. Hij
deed en doet dat nog
steeds met overtui
ging en is net als Gert
Bij Jannie du VlokNel,Amanda
Strydom en Chris
Toit klinken de Chameloneenam-
zinnen als vaak t»ssadeur van die taal
en muziek in Europa.
troostende
ku nstwer kjes Ee" "edilsklrywer
1 met de allure van
een kleinkunstar-
tiest. Ook iemand die zich met gemak bedient
van andere talen en bij gelijkgestemde Afri
kaanse- maar ook buitenlandse liedjesschrijvers
en dichters zijn inspiratie vindt. Denk aan Ne
derlandse equivalenten als Frans Halsema, Cor-
nelis Vreeswijk, Robert Long, Herman van Veen
en Jules de Corte. De komende toer zal een eer
betoon zijn aan de muziek van Jacques Brei. Een
voor Du Toit passende en logische keuze.
TOP 3
ALBUMS
5 REDENEN OM THUIS TE BLIJVEN
Boek
Het is een stukje va
derlandse geschie
denis, dat van Ne-
derlands-Indië: het
leven in de kolonie,
de Japanse bezet
ting in de Tweede-
Wereldoorlog, de onafhankelijk
heidsstrijd, de politionele acties en
de gedwongen repatriëring van de
'Indo's' die in het koude Nederland
een nieuw bestaan moesten opbou
wen. Tijdens Selamat Makan wordt
deze geschiedenis gepresenteerd in
kleurrijke verhalen. Onder het genot
van een Indische maaltijd.
Roy en Hedy Grünewald groeiden
op in de na-oorlogse Indocultuur. Ze
staan al drie jaar met Selamat Makan
op de planken. Roy: „Ik neem het pu
bliek mee in de sfeer van een kumpu-
lan, een familiebijeenkomst vol ver
halen. De schemering valt. Hedy
staat te koken en kruidige geuren
Herkenbaar
hè, de mannen
met hun
praatjes en de
stille krachten
in de keuken
kringelen uit de wadjans. In de verte
klinken de gamelans. En dan vertel ik
over Indië, de Indo's, hun familie in
Nederland en het huidige Indonesië.
De verhalen zijn herkenbaar, afwis
selend grappig, ontroerend, of een
tikje pikant. Als de gerechten klaar
zijn, nodig ik de aanwezigen uit voor
de authentieke Indische maaltijd,
met de uitroep: Selamat makan (sma
kelijk eten). Deze voorstelling is een
beleving, ook voor hen die niet van
Indische afkomst zijn."
„Tot nu toe waren alle voorstellin
gen uitverkocht. De mensen komen
terug met andere vrienden, familie
leden of bekenden. Ze zijn laaiend
enthousiast over het concept, de ver
halen en het authentieke heerlijke
eten. Ze vinden dat je deze voorstel
ling gezien moet hebben en geven
ook aan elkaar een voorstelling ca
deau. Ik zie grootouders die hun
kleinkinderen meenemen of an
dersom. De sfeer, het concept en het
thema van deze Indische familiebij
eenkomst spreekt aan", vertelt Roy.
„Men luistert naar de verhalen,
ruikt heerlijke prikkelende geuren.
En daarna scheppen wij als acteurs
het eten op een bord voor de gasten.
Tijdens het eten vertellen de bezoe
kers dan weer aan elkaar hun eigen
verhalen. Deze familiesfeer willen
wij handhaven en daarom laten wij
maximaal 100 bezoekers toe. Wij wil
len een intieme sfeer en onderlinge
contacten. Als ik aan het vertellen
ben, staat Hedy rustig te koken, ze
zegt geen woord, maar is overduide
lijk aanwezig. Dat is herkenbaar hè,
de mannen met hun praatjes en de
donderdag 28 september 2017
GO
René de Dreu is
muziekliefhebber. Hij
schrijft over allerlei
soorten muziek.
Wat: Jannie du Toit - ode aan Jacques Brei
Waar: Porgy en Bess, Terneuzen
Wanneer: vanavond, 20.00 uur
Reageren? uitenthuis@persgroep.nl
De 3 populairste
albums van dit
moment:
Foo Fighters,
Concrete and
Gold
Keiharde rock
versmolten met
popgevoel op het
negende mees
terstuk van Ame-
rika's laatste
grote stadion
rockband.
Lil Kleine, Alleen
Op zijn tweede
album werkt hij
samen met onder
anderen Boef en
Ronnie Flex.
Lijpe, Zandloper
Het nieuwe album
is fysiek nog ner
gens te koop,
maar doet het
goed bij de mu-
ziekstreamers.
Bron-, Mega
Album Top 50
B
Jannie du Toit en Susan Mouton staan
samen met Chanie Jonker in Porgy en Bess.
Ook als je de plekken in het
boek niet gaat bezoeken, is De
rare reisgids, Nederland in 99
schandalen buitengewoon ver
makelijk. Je reist langs locaties
waar iets schandaligs mee aan
de hand was. Zoals het land
goed van Rijkman Groenink, dat de voormalig
ABN-bankier en bonusopstrijker niet wilde
openstellen voor publiek. Of de villa waar twee
broers een vriend vermoordden en die ze later
gebruikten als logo voor hun bedrijf.
Verschenen bij Scriptum.
Indische
sferen
Jeanette Vergouwen
44
Roy Grünewald
Tijdens de maaltijd worden verhalen gedeeld.
Een roman over ongemak
kelijke waarheden,een
boek over schandalige
plekken en een film
over de vriendschap
met een hond: Vivian
de Gier kiest pittige
kost deze week.