8
Griet Op de Beeck (44) zei het vaak
in interviews: ze heeft een liefdeloze jeugd gehad.
Nu wil ze niet langer verzwijgen dat ze als kind
werd misbruikt door haar vader.
INTERVIEW GRIET OP DE BEECK
e heeft een heel leven gewacht om
Het beste wat we hebben te kunnen
schrijven, en dat was nodig. Het
boek, dat gisteren verschenen is,
gaat over Lucas en zijn zus Su-
I zanne. Hij besluit zijn leven om te
I gooien: hij gaat aan een zelf-
moordbrug wonen en praat er op springers in. En
hij bezoekt zijn zus Suzanne, die in een psychiatri
sche instelling vecht met demonen uit haar jeugd.
„Dit is mijn belangrijkste boek. Voor elke schrij
ver is er een punt waarop je de moed vindt om je
grootste verschrikking onder ogen te zien en het
daarover te hebben. En er tegelijk genoeg afstand
van kunt nemen om er geen puur autobiografisch
boek van te maken. Maar het gaat wel over het
thema dat je het diepst raakt, en waarover je ook
met enige autoriteit kunt praten omdat je het zelf
meegemaakt hebt."
„Bovenal de persoonlijke schaamte, het meest per
fide neveneffect van het feit dat je als kind tussen
je vijfde en je negende misbruikt bent door je va
der. Tijdens het schrijven besefte ik dat dat publiek
zou worden, en dacht ik eerst nog: ik verzin wel
een goed verhaal voor alle slimme journalisten die
willen weten of het over mijn eigen leven gaat.
Maar dan moest ik die leugen voor de rest van mijn
leven volhouden, en dat zag ik helemaal niet zit
ten. En waarom? Uit schaamte, uit angst anders be
keken te worden? Dat is zo verschrikkelijk, om na
al die jaren therapie nog altijd met die gedachten
rond te lopen. Ik werd daardoor kwaad op mezelf,
want ik ben niet meer of minder dan een slachtof
fer. En ik heb het recht dat te zeggen. Alleen heeft
het me tot nu gekost om dat te durven. Ik ben een
slachtoffer gewéést."
„Het is de rode draad, of je nu een incestslachtoffer
van vijf bent of een verkrachte vrouw van 40. Een
dader is iets anders dan een pedofiel die kinder
porno op zijn computer heeft en in de speeltuin
van een afstand kijkt naar meisjes van vijf met op
waaiende rokjes. Fysiek misbruik gaat altijd ge
paard met manipulatie, zéker bij incestueuze va
ders. Als kind voel je dat er iets niet klopt: het is
niet aangenaam, het is een bedreiging van je veilig
heid. Maar tegelijk geeft de dader je de hele tijd het
gevoel dat je het graag wilt. Dat het een beloning
is, dat jij een speciaal kind bent, het enige kind dat
papa mag helpen, papa die zoveel tekort komt. Die
zo lijdt door een vreselijke mama, die papa niet
geeft waar hij recht op heeft. En dat kleine ge
heimpje wordt gekoesterd: je voelt je deel van een
complot om papa te helpen. Daardoor ontstaat een
diep gevoel van schaamte dat zich uitbreidt naar
alle aspecten van je latere leven."
„Ik heb psychiaters ontmoet die mijn eerste boe
ken gedecodeerd hadden, aanvoelden wat er onder
de verhalen lag. Bij mij zijn de puzzelstukken pas
samengevallen toen ik Kom hier dat ik u kus aan het
afmaken was. Toen heb ik van een onduidelijke,
maar verdomd grote rij klachten en symptomen
eindelijk de stap kunnen zetten naar: dit verklaart
het allemaal. Na een lange zoektocht."
„Tot dan was er een lange lijst met indirecte bewij
zen: er ging bijvoorbeeld een verhaal rond in de fa
milie over incest in ons gezin. Het ging over mijn
zus, die intussen gestorven is. Maar ik heb lang
niet kunnen geloven dat het ook mij was overko
men, omdat je als slachtoffer ten diepste niet wilt
dat het is gebeurd, en het daarom verdringt. Ik heb
mijn vader tot aan zijn dood op een voetstuk ge
plaatst. De grote, heilige vader, die geen gram
liefde te vergeven had, maar waar je wel een heel
leven naar bent blijven verlangen: zo pervers is het
allemaal. Ik benoemde die dingen vaag en
omfloerst."
„Een jong kind heeft neurologisch nog niet de ca
paciteit om daarover talige herinneringen op te
slaan. Alleen emoties blijven hangen. De impact
is enorm, maar niet op een manier die je in woor-
woensdag 27 september 2017
'Wat mij is
aangedaan,
heb ik niet
verdiend'
Yves Desmet
Wat stond er voor jou in de weg?
Een kind van vijf dat zichzelf de schuld geeft
van haar eigen misbruik en dat zowat een heel
leven volhoudt: hoe werkt dat mechanisme?
In interviews zinspeelde je al op je jeugd
trauma, maar niemand vroeg blijkbaar door.
Dat is nog maar drie jaar geleden.
Je hebt het verhaal moeten herontdekken,
nadat je het jarenlang verdrongen had.
„Tijdens het schrij
ven van Kom hier dat
ik u kus vielen de puz
zelstukjes in elkaar."
FOTO JONAS LAMPENS/