Annie M.G.: de echte
vrouw achter de mythe
Het broodmandje
werd Maarten fataal
13
VINCENT
LUISTERT
RADIO
MUSICAL
's Avonds wil ik
het liefst de
gordijnen in een
oude krant rollen
en oproken
Floortje
vindt liefde
Gender leeft, gender is best een ding,
zeg maar. Filemon Wesselink sprak
er over, in de nacht van zaterdag op
zondag, in BNNVARA's De Overnachting.
Het is een los, vanzelfsprekend praatpro
gramma. Er wordt wat gedronken, er wordt
muziek gedraaid en veel gepraat, met één
gast, in dit geval Valentijn de Hingh. Het ge
sprek kwam live vanuit een container die op
De of Het Neude (is die/dat vrouwelijk of
onzijdig?) in Utrecht stond, vanwege het
Nederlands Film Festival.
Valentijn, pleitbezorger van een gender-
neutralere samenleving, is meisje, en vroe
ger jongen, bekend van de documentaire
Valentijn, waarin haar transitie van hij naar
zij werd gevolgd. Zeven jaar lang was er een
camera op hem, later haar gericht. „Dat
maakt je natuurlijk suuuperassertief en
eager ook, weet je wel."
Dat was te horen. Filemon kon zich beper
ken tot af en toe wat richtinggevende vragen
of opmerkingen. Valentijn stond aan. Ze
werd na de transitie tot transvrouw trans
model, ze stond dus in de arena van de mode
om toch acceptatie voor de hele trans-
genderbeweging te krijgen.
Het klonk zo: „Transgenderpersonen zijn
drie keer zo vaak werkloos als cisgenders,
dat zijn alle mensen die geen transgender
zijn, ze zijn vaak arm dus wonen ze in soci
ale huurwoningen. Dingen als discrimina
tie, weet je wel, en transfobie zijn daar dus
wel schuldig aan. Eigenlijk moet dat hele
gendergebied een open veldje zijn dat je
helemaal zelf moet invullen, we moeten ge
woon wat vrijer met dit soort dingen
omgaan. Het betekent niet dat we opeens
vanaf morgen allemaal genderneutraal moe
ten worden opgevoed of zo, maar we moeten
het wel een beetje loslaten. Ik begrijp de
mensen die vinden dat het nu opeens heel
snel gaat met dat genderdingdie mensen
begrijp ik zeg maar wel, maar het is dus heel
lang heel langzaam gegaan dus daarom gaat
het nu in een keer heel snel. Maar je hoeft el
kaar dus echt niet te haten, het mag ook best
een beetje tranquillo."
Ja, dat lijkt me een goed idee. Om één uur,
toen het gesprek afgelopen was, was ik
klaarwakker en wist ik alles van gay, lesbo,
bi, trans, queer, interseksueel, aseksueel en
panseksueel. En toch voelde ik me nog
steeds een man, maar dat is oké vindt Valen
tijn, alles mag.
Quote van de dag
Annie M.G. Schmidt, de vrouw
die de jeugd van complete gene
raties inkleurde met haar kin
derboeken en versjes, behoort
ongetwijfeld tot de rij landgeno
ten wier leven en werk een bio
grafische theatervoorstelling
rechtvaardigt.
Bovendien ligt het muzikale
materiaal voor een musical voor
het oprapen. Dikkertje Dap, ]ip en
Janneke en Ibbeltje, maar ook ra
diohoorspelen (Defamilie Door
snee) en musicals als Foxtrot en
Madam - haar oeuvre is einde
loos en wordt terecht gekoesterd
als uniek cultureel erfgoed.
Was getekend, Annie M.G.
Schmidt, gebaseerd op de bestsel
ler Anna van Annejet van der
Zijl, wil de schrijfster niet uit
sluitend bewieroken, hoewel dat
gevaar in het lichte entertain
ment voor het gehele gezin altijd
op de loer ligt.
Voor de buitenwereld gold de
schrijfster als humorvol, goed
lachs en rebels, de gedroomde
oma kortom, maar ze was ook
egocentrisch, cynisch, en
kampte, zeker in haar jeugd, met
een minderwaardigheidscom
plex.
Die uitersten vormen het fun
dament van de musical, waarin
Flip van Duijn, de zoon van An
nie, op zoek gaat naar antwoor
den op vragen die hij zijn moe
der niet kon of durfde te stellen.
„Iedereen kende mijn moeder,
behalve ik", zegt Annies enige
kind, een gave, ingetogen rol van
William Spaaij. Heden en verle
den worden daarbij spannend
verknoopt, waarbij Annie als
meisje, de jonge vrouw met
journalistieke ambitie en de ou
dere, gevierde schrijfster soms
gedrieën op hetzelfde podium
staan.
De aandacht tijdens de pre
mière ging vanzelfsprekend uit
naar Simone Kleinsma, die in
haar eerste productie speelde na
het overlijden van echtgenoot
Guus Verstraete in maart.
Ze maakt van Annie M.G.
Schmidt een vrouw van vlees en
bloed, vol twijfel en onzeker
heid, maar tegelijk de stoere ver
schijning die ze ook was, ondeu
gend, non-conformistisch en bij
vlagen een tikje vilein.
Bovendien zijn er knappe rol
len voor Marjolijn Touw als de
lekker karikaturaal aangezette
moeder en Wim van den Dries-
sche, die Schmidt senior én Dick
van Duijn, de echtgenoot van
Annie vertolkt.
Het maakt Was getekend, Annie
M.G. Schmidt tot een heerlijke
theaterbelevenis over, inder
daad, een Nederlands monu
ment.
AFVALLER HEEL HOLLAND BAKT
Gehurkt zat Maarten tegen
het keukenblok. Het brood in
de oven, het gezicht op z'n sipst.
„Tsja, toen wist ik het al: dit gaat 'm
niet worden", kijkt de afvaller van Heel Holland
Bakt terug. Het broodmandje bleek fataal voor de
fysiotherapeut. Wekelijks waren de commenta
ren niet van de lucht. „Vorige week ging het niet
goed met mijn zwanensoezen. Dan hoor ik het op
maandag en dinsdag wel, hoor: 'Kan ik hier soe
zen bestellen?'"
De inwoner van Oudewater wist dat het lastig
ging worden. „Brood is mijn minste onderdeel. Ik
zou alleen een kans hebben als anderen een fout
zouden maken", aldus Maarten. Hij heeft deson
danks genoten van zijn bakavontuur. „Ik heb tot
hobby's, maar dit was zonder meer een van de
meest uitdagende dingen die ik ooit heb gedaan."
maandag 25 september 2017
Kleinsma als Annie
M.G. Schmidt.
Loes Luca is
sinds tien weken
gestopt met roken
TELVISIE
Floortje Dessing
heeft een
nieuwe liefde.
Op Twitter
deelde de pre
sentatrice
gisteren een
foto van zichzelf
met haar
nieuwe vriend.
Gender
Reageren? vincent@persgroep.nl
Was getekend, Annie M.G.
Schmidt
—Arno Gelder
De krant praat elke week
met de afvaller van Heel
Holland Bakt. Deze week:
Maarten.
Boek nu op oad.nl/lezersreis of 10547 28 44 88 (ma-za)
Prijzen zijn vanaf prijzen, p.p., excl. res, kosten en calamiteitenfonds. O.v.v. typefouten. P5) a M
Hoogtepunten
stadsrondritten o.l.v. Nederlandssprekende gids
y lichttour Budapest
lunch in restaurant Matthias Keller n QQQ
y nachtmis in de St. Stephans Basiliek va*
y galadiner in het Gundel restaurant
y barokslot Gödöllö o.l.v. Nederlandssprekende gids
y candle-light dinercruise met muziek
8-daagse busreis 22/12 va. 899,- *p—g
6-daagse vliegreis 23/12 va. 999,-
Geniet van een volledig verzorgde reis met interessante
naar o.a. het Zomerpaleis van keizerin Sissi.
excursies