'Vioolactivist' wil
in Amerika blijven
Nederlandse jihadiste
wil terug naar huis
8
Duizenden Nederlanders dementeren al op jonge
leeftijd. Over de impact daarvan verschijnt vandaag, op
Wereld Alzheimer Dag, het boek MIST. Dieke Broersma
vertelt hoe het gezin worstelt met de ziekte van haar man.
DEMENTIE OP JONGE LEEFTIJD
ALBA VEILIG
NEW YORK Wuilly Arteaga,
de 'vioolactivist' die het gezicht
werd van de demonstraties te
gen de regering van Venezuela,
overweegt politiek asiel aan te
vragen in de Verenigde Staten.
De 23-jarige Arteaga kreeg
wereldfaam omdat hij tijdens
protestacties tegen het bewind
van president Nicolas Maduro
in de frontlinie melancholieke
versies van het volkslied bleef
spelen in wolken van traangas.
Tijdens een confrontatie met
de politie werd Arteaga opge
pakt en in de gevangenis ge
gooid. Hij werd er mishandeld.
De jonge musicus, inmiddels
vrij, gaf deze week in New York
een concert om aandacht te
vragen voor het schenden van
de mensenrechten in Venezu
ela. Hij liefst zou hij in de Ver
enigde Staten gewoon zelf een
baan willen vinden, maar een
asielaanvraag is ook mogelijk
omdat hij in zijn vaderland te
lefonisch en via de sociale me
dia met de dood wordt be
dreigd. „Ik ben nerveus en
maak me zorgen. Ik weet niet
wat er met mijn leven gaat ge
beuren", zei hij tegen persbu
reau AP.
BRUSSEL „Ik wil graag terug
naar Nederland, voor de toe
komst van mijn kinderen." Dat
zegt een Nederlandse jihadiste
in Syrië. De zwangere vrouw
verblijft met haar kind in een
vluchtelingenkamp in de buurt
van de Syrische stad Raqqa.
De vrouw (23) gaf een ano
niem interview aan de Belgische
tv-zender VRT. De jihadiste en
haar zoon (r) woonden tot voor
kort in Raqqa, de IS-'hoofdstad'
die bijna is veroverd door Koer
dische strijders. IS-vrouwen en
hun kinderen worden vastge
houden in vluchtelingenkamp
Ain Issa, hun mannen in een ge
vangenis. Het is voor het eerst
dat een Nederlandse vrouw van
uit het kamp een interview
geeft. Er zijn nog zo'n 190 Ne
derlanders in het strijdgebied.
De vrouw reisde in 2013 naar
Syrië. „Het enige waar ik nu aan
denk, is het welzijn van mijn
zoon. We slapen hier op een ma
tras op de grond, er waren ziek
tes rond en de winter komt
eraan."
irk Baron (37)
maakte van praten
zijn beroep. Jaren
lang presenteerde
hij programma's
bij Omrop Fryslan.
Nog steeds geniet
hij van gesprekken met mensen.
Maar zijn spraak gaat achteruit. „Dat
was zijn grootste angst", vertelt zijn
partner Dieke Broersma (35). „Dat
maakt hem boos, verdrietig en mach
teloos. Hij vraagt: ik weet het niet
meer, wie helpt mij?"
Niemand kan hem helpen. Dat is
de pest van Alzheimer. Voor de bui
tenwereld past Dirk niet in het klas
sieke dementieplaatje van een lief,
oud mannetje dat de weg kwijt is. Hij
is fysiek gezond en sport graag. Dirk
is een van de t2.ooo Nederlanders
jonger dan 65 jaar met een vorm van
dementie.
gesteld wordt. Zijn vader kreeg op
precies dezelfde leeftijd de diagnose.
Dirk zag hem aftakelen in een ver
pleeghuis en overlijden op zijn 44ste.
Dieke: „De ziekte loopt parallel aan
die van zijn vader. De laatste tijd gaat
hij hard achteruit. Dirk verliest con
tinu functies."
Ze voelt al eerder dat er iets niet
goed is. Op zijn werk maakt hij fou
ten met namen. „Hij verhaspelde
woorden. De voetbalclub 'Heracles'
noemde hij 'Hercules'. Hij kon niet
meer tegen wisselende diensten. Met
de ervaring van zijn vader wist ik hoe
de ziekte zich ontwikkelde."
In januari 2013 krijgen ze een zoon.
Twee jaar later een dochter. „Toen de
jongste werd geboren, wist ik genoeg.
Dirk was wel bij de bevalling, maar
ook weer niet. Tegen vrienden had
hij het steeds over een 'hij', terwijl
we een dochter kregen. Hij kon de
onregelmatigheden van de voedin
gen niet aan, werd gedesoriënteerd
wakker. Zijn antwoorden sloegen
soms nergens op."
Dieke weet wel beter. Testen bevesti
gen haar vermoeden. Op oudejaars
dag 2015 worden ze gebeld. „De arts
zei: we kunnen er niet meer omheen.
Het is écht zo. De eerste tien jaar van
onze relatie hebben we geleefd. We
wilden de wereld zien, deden veel
leuke dingen en lieten de kinderen
meegenieten. Nu gaat ons leven vol
ledig een andere kant op. We zouden
minstens 80 worden, maar die tijd
moeten we nu in een paar jaar stop
pen. Ik prijs me gelukkig dat we die
tijd nog krijgen."
Dieke vertelt haar verhaal in MIST,
een boek over partners van jonge de
menterenden, dat vandaag gepresen
teerd wordt. Het gezin heeft een
casemanager die de weg weet naar de
juiste hulpverlening om het ziekte
proces te begeleiden. Maar over het
algemeen mist ze een vangnet voor
gezinnen. „Er is weinig kennis over
wat er achter de voordeur gebeurt.
Wat de ziekte doet met ons leven.
Welke impact het heeft op een jong
gezin. Veel mensen kunnen iets over
de ziekte vertellen, maar niemand
kan mij vertellen hoe ik mijn kinde
ren door dit proces heen sleep. Ze
zouden 24 uur bij ons thuis moeten
meelopen. Ik loop tegen muren op."
donderdag 21 september 2017
GO
Wuilly Arteaga. fotoap
Alba geniet van een stuk meloen. De albino orang-oetan
(5) werd begin dit jaar gevangen door dorpelingen op
Kalimantan (Indonesië). Ze woont nu in een opvangcen
trum. Een stichting wil Alba met nog drie orang-oetans
naar een bosrijk eiland brengen, waar ze veilig kunnen
wonen, foto epa
aoa is de
in zijn hoofd
Tonny van der Mee
Hij is pas 35 jaar als de diagnose
N»j»t de entree *»n de Krwsherenfcepet
is de infeni neer de tuin.
Volj de bewe|wijrerin( neer de tuinkemer.
MIST; partners van
jonge mensen met
dementie in beeld,
Dorris Duurland,
Tineke Reijbroek en
Rob Vrolijk. Te bestel
len door 28,45 euro
over te maken naar
NL92 RABO 0314 2394
05 t.n.v. MIST Tilburg,
o.v.v. naam en adres.
De huisarts oppert een burn-out.