stereotype Nederlanders'
II
Kleutermeester Sjef Hermans jubileert op basisschool De Vossenburch
5
Hij zingt liedjes, bouwt blokkentorens,
speelt in de blubber en hijst broeken
omhoog. Een man die lesgeeft aan
kleuters: dat is uitzonderlijk.
Sjef Hermans (63) doet
niets liever. De kleu
termeester van basis
school De Vossen
burch in Middelburg
staat veertig jaar voor de klas.
Twaalf kleuters dansen door de
klas als meester Sjef op zijn gitaar
speelt. 'Mijn hoofd zit bovenaan.
Op mijn voeten kan ik staan', zin
gen ze. De armpjes gaan in de
lucht. 'Met mijn handen kan ik
zwaaien...' Harry heet het instru
ment van Hermans en het hangt
minstens zes keer per dag om zijn
schouder.
Geheime wapen
„Mijn gitaar is mijn geheime wa
pen", verklapt hij. „Ik word heel
blij van muziek. En de kinderen
ook. Ze krijgen er energie van. En
het is nog leerzaam ook: ze bewe
gen en leren tegelijkertijd iets over
taal en rekenen. We zingen als we
gaan eten, als we gaan opruimen
en als we in de kring zitten."
Hermans viert vandaag zijn
veertigjarig jubileum als leer
kracht. Hij stond in zijn loopbaan
alle groepen, maar zijn hart ligt bij
de kleuters. Sinds 1990 geeft hij les
aan de jongste basisschoolkinde
ren, met uitzondering van de afge
lopen anderhalfjaar.
Zelf weer kind
„Toen ik dit schooljaar de kans
kreeg om terug te gaan, heb ik dat
meteen gedaan. De fantasie en
spontaniteit van kleuters trekt me.
Ze leren zo veel op deze leeftijd: ze
vinden een paar kastanjes op het
plein en in een mum van tijd zijn
ze een winkeltje begonnen. Ze
kennen nog geen gêne: het maakt
ze niet uit hoe ze eruit zien. Ze be
ginnen gewoon te dansen als ik ga
zingen. En dat slaat over op mij. Ik
word dan zelf ook weer even
kind."
Twee keer per dag gaat Hermans
met zijn leerlingen naar buiten.
„Dat doen we altijd, ook als het re
gent. We gaan met kruiwagens
bladeren scheppen en daarna
gooien we ze weer leeg. Dat lijkt
nutteloos, maar het is heel leer
zaam."
Mannen hebben niks met kleu
ters, is een veelgehoord geluid.
Sommige lerarenopleidingen laten
jongens bewust geen stage lopen
bij de jongste kinderen, omdat hen
dat zou demotiveren om leraar te
worden. 'Onzin', vindt Hermans.
„Ik heb heel veel jongens als stagi-
De fantasie en
spontaniteit van
kleuters trekt me. Dat
slaat over op mij
air gehad. Ik zeg tegen ze dat ze
niet moeten blijven staan, maar op
een stoel moeten gaan zitten. Als
ze dan gaan lego bouwen, staan in
no-time alle kinderen bij die jon
gen. Dan krijgen ze er plezier in.
Dit werk is niet kinderachtig. Ik
leer nog steeds van mijn leerlin
gen. Als ik bijvoorbeeld zie hoe ze
met een iPad in de weer zijn. Ze
gaan onbevangen te werk en vaak
lukt het ze ook nog."
Muziekambassadeur
Hermans heeft nooit een functie
als manager geambieerd. De laat
ste jaren is hij, behalve kleuter
meester, ook muziekambassadeur
voor alle scholen van scholenkoe
pel Archipel. „Ik ga elke dag flui
tend naar mijn werk. Dat zit 'm in
hele kleine dingen. Gisteren kreeg
ik bijvoorbeeld een tekening van
één van de leerlingen. Een ander
zei: 'meester Sjef, ik heb van je ge
droomd!' En ik kreeg vanwege
mijn jubileum een badborstel ca
deau in de vorm van een gitaar. Ik
liep naar huis en dacht: 'wat een
geweldige dag was het'."
wat wij assertief vinden, beschou
wen de Belgen als arrogant."
Meulblok vond er tientallen
voorbeelden van in de serie. „De
meiden gaan op kamers wonen. In
een scene zitten ze 's avonds televi
sie te kijken. Kristel en Karen in
een pyjama, Josje in een nachtja
ponnetje. Dat is al een subtiele aan
wijzing. De twee Vlaamsen wonen
in één kamer. Josje heeft een eigen
kamertje aan de overkant van de
gang. Over de grens dus. Het wordt
al minder subtiel als Kristel zegt:
'Daar heb je de Hollandse schone
ook weer'. Hoe duidelijk wil je het
nog hebben als je ziet dat Josje
oranje keukenkastjes heeft, sinaas
appels op een schaal legt en uit een
oranje broodtrommel eet. Bas is de
'superhunk' in de serie. Alle mei
den zijn verliefd. K3 sluit het 'niet-
versierenpact', omdat ze hun on
derlinge vriendschap willen bewa
ren. Maar Josje gaat toch voor Bas."
De Nederlander is 'de ander' in
de serie, toont Meulblok aan. „En
door je af te zetten tegen de ander
meet je jezelf een identiteit aan.
België is een verdeeld land en Vla
mingen hebben moeite met hun
identiteit. Een partij als het Vlaams
Belang is heel erg van het 'wij' en
Door je af te zetten
tegen de ander, meet
je jezelf een identiteit
aan
'jullie'." Maar Nederland hoeft ook
niet schijnheilig te doen, vindt
Meulblok. „Wij vinden Sinterklaas
ineens belangrijk en mogen graag
verwijzen naar de Gouden Eeuw.
De komst van vluchtelingen zorgt
bij ons voor angst en onzekerheid."
Het schetsen van stereotypen is
best gevaarlijk, vindt de student.
„Hallo K3 is gemaakt voor kinde
ren. Die vormen zich zo, deels on
bewust, een mening over Neder
landers. Ik wil met mijn onderzoek
een kleine bijdrage leveren aan het
maatschappelijk en wetenschappe
lijk debat over identiteit."
Meulblok zoekt na het behalen
van zijn masters werk bij de pu
blieke omroep. Hij liep stage bij Ra
dio 2. In 2011 en 2013 waren van
Meulblok korte films te zien op
Film by the Sea.
woensdag 20 september 2017
PC
Hermans bouwt blokken met leerlingen Ranomi (links) en Hajara,
Kleutermeester Sjef Hermans met zijn leerling Ferleyano. fotos ruben oreel
Veertig jaar fluitend naar school
Cornelleke Blok
-Sjef Hermans, kleutermeester
-Matthijs Meulblok,
student media
De oude K3: Josje, Karen en Kristel Verbeke (vlnr). fotobelga