Een puber met
liefdesverdriet
JAN DROST
6
Ouder-kindrelatie Heb je problemen met de opvoeding
van je kind, zit het niet lekker in zijn vel? De kindertolk draait
het om: de kans is groot dat je zoon of dochter jou een
spiegel voorhoudt. „Chantal, de jongste wil laten zien dat jij
ook kwetsbaar mag zijn."
Vraag het de deskundige
-rV
Voor volwassenen kan het liefdesverdriet van
een 13-jarige schattig lijken, aandoenlijk
dramatisch, in elk geval nog niet het echte
werk. Tijdens een lezing over liefdesverdriet ver
telde een jongen in het publiek dat hij er kapot van
was dat zijn vriendin hem verlaten had.
Een oude man draaide zich naar hem om en zei:
'Sorry, maar dat verdriet van jou kan ik toch echt
niet serieus nemen.' 'Waarom niet?' vroeg de jon
gen. 'Omdat jij nog een heel leven vóór je hebt,'
antwoordde de man geërgerd.
De reactie van de man was misschien onge
past, maar niet onbegrijpelijk. De oude man, die
zelf kampte met het verlies van zijn vrouw, heeft
inderdaad waarschijnlijk minder toekomst vóór
zich dan de jongen. En het verwerken van liefdes
verdriet hangt samen met hoe groot je de moge
lijkheid acht dat er nog
een nieuw begin moge
lijk is, een kans op een
nieuwe liefde. In dat op
zicht lijkt het verdriet
minder groot voor ie
mand met nog zeeën
van tijd in het verschiet.
Aan de andere kant: als
je hart voor de eerste
keer gebroken wordt, is
dit amper te bevatten. Je
hebt minder verlieser-
varingen waaraan je je huidige verlies kunt relate
ren en dat maakt het gevaar groter dat je erdoor
wordt opgeslokt, dat het verdriet alomtegenwoor
dig is en je het gevoel krijgt dat je leven voorbij is.
Is je hart voor
de eerste keer
gebroken, dan
is dat amper
te bevatten
belangrijk iemand van 13 jaar niet de waarde en het
gewicht van zijn heden te ontnemen. Tegelijker
tijd is het zaak hem er niet in te laten wegzakken.
Hij kan zich misschien niet voorstellen dat zijn le
ven doorgaat, maar de volwassenen om hem heen
kunnen dat wel. Je zou dit de geruststellende aan
wezigheid van volwassenen kunnen noemen.
Volwassenen, zoals ouders, bieden het voorbeeld
van een continuïteit door de tijd heen, zij zijn de
belichaming van 'het leven gaat door', het levende
bewijs ervan, en dat is hoopvol. Door er in die zin
gewoon te zijn, kun je een 13-jarige met een gebro
ken hart op het idee brengen dat hij er ook nog wel
even zal zijn, dat het einde van zijn eerste liefde
niet het einde van zijn leven betekent, zelfs niet
van de liefde. Al zal hij dat op dit moment waar
schijnlijk niet geloven. En toch is het zo. En dat
kun je tegen hem zeggen, al kan het een tijdje
duren voor hij je dit in dank afneemt.
HET PANEL
ijn puberzonen
van 16,14 en 12
jaar doen hun
best om me
zachtjes te ver
rassen met een
verjaardagont-
bijt. Ik heb opdracht gekregen in bed
te blijven. Uit het niets hoor ik de
jongste ineens erbarmelijk huilen.
Moet ik in actie komen? Hem troos
ten of in bed blijven? De oudste
roept: „Wij krijgen hem niet stil."
Tussen de boekenkast en de eetta
fel krult zoonlief zich op tegen de
muur. „Wat is er?" vraag ik en houd
hem troostend vast. „Bubbel is
dood." Een van zijn vissen. De leven
loze Bubbel deint zielig in de kom.
„Nee, je mag hem niet doorspoelen,
ik wil hem in de tuin begraven", jam
mert mijn zoon. Hij loopt van me
weg en zondert zich af.
„Hoe is het als je merkt dat hij niet
aangeraakt wil worden?", vraagt
Claudia Hass, één van de ruim twee
honderd kindertolken in Nederland
en België. Ik heb de situatie aange
dragen, omdat ik me er machteloos
bij voel. Hoe sla ik me hier nu weer
als alleenstaande moeder doorheen?
Mede daarom heb ik de hulp van de
kindertolk ingeschakeld.
Kindertolken werken met de
PresentChild-methode van de Friese
Janita Venema. In de jaren dat zij zich
gedeprimeerd voelt, kwakkelt haar
kind met zijn gezondheid. Ook al
doet Janita er alles aan om haar zoon
gelukkig te zien, het heeft pas effect
als zij zich realiseert wat er gaande
is: hij fluistert haar in hoe zij er
voor staat. Sindsdien heeft zij
met haar training honderden
kindertolken opgeleid. In
drie of vier gesprekken met
een of beide ouders leggen
de tolken bloot wat kinder
gedrag jou te vertellen heeft.
PresentChild maakt ge-
Jouw zoon
laat je zien
dat je verdriet
mag hebben
bruik van de onvoorwaardelijke
liefde tussen vaders, moeders, doch
ters en zoons. Juist als je kind de vin
ger op een pijnlijke plek legt, raakt je
dat enorm. Onbevangen als zij zijn,
hebben kinderen de gave om door
maskers en muren heen te prikken.
Vaak motiveert dat om te veranderen
en te helen. Het gedrag van een kind
verandert dan automatisch mee.
De baboesjka's, de Russische pop
petjes waar identieke, maar kleinere
versies uitkomen, representeren di
verse fasen in het leven. De kleinste
staat voor het pure, vreugdevolle
kind. De grootste voor de volwassen
ouder die zowel een kind als zichzelf
kan liefhebben. De tussenvormen
symboliseren het kind dat zich afge
wezen en onbegrepen voelt, dat een
overlevingsmechanisme inschakelt
en de volwassene die nog steeds van
dat mechanisme gebruikmaakt.
Afscheid
Waarom ik het zo erg vind om mijn
jongste zo in tranen te zien? Ik ben
verdrietig voor hem, dit is het zoveel
ste afscheid. Wij staan erbij als opa
sterft, toch nog onverwacht. Papa
verlaat het gezin na de scheiding. Hij
belooft het huis over te nemen met
de hond en de kippen erbij, maar de
woning gaat in de verkoop en de
troeteldieren krijgen andere baasjes.
Iedereen vertrekt maar. En wij blij
ven achter in ons verdriet.
„Typeer je zoon eens in één woord
zoals hij daar zat?", zegt Claudia in
onze sessie. Dat beeld breekt mijn
hart. Een puur jongetje dat met snot
en tranen intens kwetsbaar en ver
drietig is. „Hoe reageer jij dan?"
Hij is weggelopen en ik ben een
doosje gaan zoeken voor Bubbels
begrafenis. Wat praktisch en
exemplarisch voor het standje
overleven waarin ik al jaren sta.
Vader dood? Uithuilen en door
gaan. Scheiden? Raap de scherven
op en doorgaan. Ik schiet in mijn
actiemodus, relativeer gevoelens. Ik
dinsdag 19 september 2017
GO
R
Jan Drost is
gespecialiseerd
in de filosofie
over de liefde
Het vriendinnetje van mijn zoon (13) heeft
het uitgemaakt. Ze was zijn eerste liefde.
Hoe troost ik mijn puber met liefdesverdriet?
Liefdesverdriet is altijd het echte werk. Maar in
elke levensfase is het een ander verdriet. Het is
Ook een vraag? hartenziel@persgroep.nl
HUISARTS
Rutger
Verhoeff
VOEDINGS
DESKUNDIGE
Klaske van Norren
Je kind
verdrietig?
Kijk eens in
de spiegel
Chantal Hamers
PSYCHO
LOOG
Steven Pont
44
—Kindertolk
Claudia Hass
