M
Motivatie scholier
ver beneden peil
15
broertje
„Ik heb bijna elke dag zin om naar school te
gaan. 's Ochtends op de fiets bedenk ik al wat ik
wil leren", erkent Sanne Delvaux (13). Dat is een
verdienste van het Agora. Als er iemand onge
motiveerd aan de middelbare school begon, dan
deze tweedeklasser wel.
„Ik heb een hekel aan toetsen. Hoe ik ook mijn
best deed op de basisschool, ik haalde slechte
cijfers doordat ik dyscalculie en dyslexie heb."
Haar zelfvertrouwen was compleet weg toen ze
brugpieper werd. Maar het lukte haar coach om
Sanne lekkerder in haar vel te krijgen. „Hier kij
ken ze echt naar je als persoon", zegt ze.
Alle kinderen zitten in groepen met een eigen
coach. Elke ochtend komen ze een halfuur
samen, zodat iedereen weet wat die moet doen.
De leerlingen zijn van alle leeftijden en van alle
niveaus.
Eindexamens
Uiteindelijk moeten ze wel allemaal een examen
halen volgens de Nederlandse schooltraditie: in
vakken, op vmbo-, havo- of vwo-niveau. „Je
merkt dat leerlingen in het derde of vierde jaar
alle leuke projecten hebben gedaan. Dan weten
ze dat de examens eraan komen en ze bepaalde
dingen moeten leren", zegt Tim Slot.
Op deze school wordt ons
weinig opgedragen. Juist
met verplichtingen heb ik
er totaal geen zin in
Maar hoe houdt het Agora de leerlingen gemoti
veerd als ze dingen moeten leren die ze niet per
se leuk vinden? Slot: „Dan gaan we praten over
wat ze met hun toekomst willen. Als ze bijvoor
beeld ingenieur willen worden, weten ze dat ze
bètavakken nodig hebben."
Juist dat einddoel zet Nina Hanssen (18) aan
het werk om versneld een havo-diploma binnen
te slepen. Ze wil liefst zo snel mogelijk naar Nij
megen verhuizen, omdat haar vriend daar
woont.
Daar kan ze een hbo-opleiding doen. „Het
voordeel van deze school is dat ons weinig
wordt opgedragen. Dat maakt het een stuk min
der saai. Juist met al die verplichtingen heb ik er
totaal geen zin in."
Uit meerdere onderzoeken blijkt
dat de motivatie van onze tieners
ver beneden peil ligt. Terwijl ze na
schooltijd verdrinken in een digi
tale wereld, moeten ze op die ou
derwetse school hun mobieltjes
soms in een telefoonzak opbergen.
Scholen beseffen: dat moet anders.
Van het ene naar het andere lo
kaal, van Frans naar geschiedenis,
en dat soms acht lesuren per dag,
vijf dagen in de week. Leerlingen
anno 2017 hebben een hrnprnV
dood aan het standaard
schoolsysteem dat de
meeste middelbare scho
len eropna houden. Ze
vervelen zich, kijken veel
liever YouTube-filmpjes
of storten zich op games.
Dat is terug te zien in de
prestaties. Terwijl het Neder
landse onderwijs eerst in de top 10
stond, is het inmiddels gezakt naar
een 17de plek. Ook zijn er minder
excellente leerlingen dan in andere
landen.
Ouderwets
Het voortgezet onderwijs is ouder
wets en staat mijlenver van de
belevingswereld van leerlingen,
stellen experts. „Jongeren informe
ren zich tegenwoordig anders. De
digitale ontwikkeling gaan hard,
maar op de scholen kwam die vrij
langzaam op gang", zegt Paul
Rosenmöller, voorzitter van de
VO-raad.
Dat ze allemaal door een malletje
moeten, past niet meer bij deze
generatie. „Het is voor leraren zo'n
dodelijke vraag: telt dit mee voor
een cijfer? Maar die vraag is bijna
dagelijks in klassen te horen", zegt
Rob Martens, hoogleraar Onder
wijsvernieuwing. „Voor leerlingen
is het alsof ze een museum binnen
stappen. Ze willen keuzes kunnen
maken en hebben een hekel aan al
die toetsen. Als je ze vraagt wat ze
leuk vinden op school, kijken ze je
aan alsof je van een andere planeet
komt."
Motivatie is een hot topic op
Nederlandse middelbare scholen.
Als leerlingen weer meer zin
hebben in school, worden de leer
resultaten vanzelf beter, zo is de
gedachte. Ze experimenteren met
het overboord gooien van het tradi-
Op scholen kwamen
de digitale
ontwikkelingen
vrij langzaam
opgang
tionele lesrooster en
doen pogingen leer
lingen meer zelf laten kie
zen wat en hoe ze leren. Ook kun
nen ze op meer locaties vakken
waar ze goed in zijn, op een hoger
niveau volgen en mogen leerlingen
vaker kiezen op welke manier ze les
krijgen: klassikaal of via een You-
Thbe-docent.
Maar het blijkt lastig voor traditi
onele scholen het roer drastisch om
te gooien. Veel leraren zitten lang in
het vak en scholen zitten vast aan
roosters en exameneisen. „Het
vraagt dapperheid om bij die leer
ling aan te sluiten. De dictatuur van
het systeem speelt hen nu parten",
stelt Ton Bruining, directeur van
adviesbureau KPC Groep. Toch
boeken middelbare scholen lang
zaam vooruitgang. Enkele nieuwe
scholen hebben gebroken met het
traditionele systeem, zoals de iPad-
scholen. Rosenmöller: „Motivatie is
het gesprek van de dag, maar als je
me vraagt of het sneller kan? Zeker,
er zijn nog veel stappen te zetten."
zaterdag 9 september 2017
GO
—Nina Hanssen (18), scholier
Op het Agora in Roermond zijn de leerlingen wél enthousiast.
FOTO'S ANNEMIEK MOMMERS
Middelbare scholen breken hun
hoofd over de vraag hoe ze hun
leerlingen gemotiveerder kun
nen krijgen.
Ellen van Gaaien
Roermond
—Paul Rosenmöller