13
Een manifestatie of een gelikt
voorstel komt er niet. Nee, de
samenwerking moet dit keer 'van
zelf gaan'. Nederland zal zien hoe
de partijen de komende kabinets
periode samen een vuist proberen
te maken tegen het aanstormende
kabinet. De samenwerking tussen
oud-GroenLinks-fractieleider
Femke Halsema en D66-voorman
Alexander Pechtold wordt bij
GroenLinks als lichtend voorbeeld
gezien: gevat, ad rem en vilein tra
den zij vaak als tandem het kabi
net-Balkenende IV tegemoet. Maar
toch: het initiatief tot linkse sa
menwerking werd vaker genomen,
en evenveel keer mislukte dat jam
merlijk. Vanwege inhoudelijke
verschillen en personen die elkaar
niet lagen. Of doordat de ene partij
er beter voorstond dan de ander,
zoals GroenLinks nu.
Politicoloog Gerrit Voerman, di
recteur van het Documentatiecen
trum Nederlandse Politieke Par
tijen, is dan ook niet onder de in
druk van de nieuwe poging. Im
mers, in 2010 dronken toenmalig
PvdA-leider Job Cohen en Roemer
óók al gezellig kopjes koffie. Samen
met GroenLinks zaten ze toen in
de oppositie tegenover Rutte I, het
kabinet dat gedoogsteun kreeg van
de PW. Voerman: „Links
schreeuwde moord en brand. Het
lag voor de hand dat zij de handen
ineen zou slaan. Maar ze kwamen
niet tot overeenstemming."
De situatie is nu wel anders.
GroenLinks schurkte destijds
meer tegen D66 aan, terwijl die
partij straks in de beoogde rege
ring zit. Cohen vertrok voortijdig
uit Den Haag, mede omdat hij zijn
partijgenoten niet warm wist te
krijgen voor samenwerking met
de SP. Zijn opvolger Diederik
Samsom zocht Roemer niet meer
op. De persoonlijke verhoudingen
zijn nu beter, zeggen de partijlei
ders. „Emile, Jesse en ik vertrou
wen elkaar", bezweert Asscher.
Misschien is dat vertrouwen wel
uit nood geboren. Voerman ziet
verregaande samenwerking als de
enige uitweg voor links. „Het is nu
pompen of verzuipen."
JESSE KLAVER
De linkse kiezer wordt de
leider op links. Het moet niet gaan
over wie het snelste naar de
interruptiemicrofoon loopt
Mensen willen maar
drie dingen: een
huis, een baan en
geen zorgen over
hoe zede zorg
moeten betalen
EMILE ROEMER
zaterdag 9 september 2017
GO
Hoe komt links er bovenop?
„GroenLinks heeft het met
deze verkiezingen heel goed
gedaan en daar willen we
graag mee doorgaan. Het be
gint er vooral mee dat je het
hebt over de onderwerpen
die er echt toe doen, zoals de
grote sociaal-economische
ongelijkheid. We willen een al
ternatief bieden voor de zon-
debokpolitiek van populisten.
Mensen willen maar drie din
gen: een huis, een baan en
geen zorgen over hoe ze de
zorg moeten betalen. Dat die
basics op orde zijn, is heel
belangrijk voor linkse politiek.
Voor GroenLinks komt daar
nog een heel belangrijk punt
bij: klimaatverandering. Wij
proberen daar iedereen bij te
betrekken."
Bent u de nieuwe leider op
links?
„Eh... Dat zal moeten blijken.
Met de vraag wie dat wordt,
ben ik niet bezig. De ambitie
is wel om GroenLinks bij de
volgende verkiezingen het
liefst de grootste partij te
maken. Dat we bij de vol
gende formatie niet hoeven
terug te onderhandelen over
rechts beleid, maar dat er een
centrumlinks kabinet komt."
M
FOTO'S
ROBIN VAN LONKHUIJSEN
MAARTEN HARTMAN
BART MAAT
Hoe komt links er bovenop?
„Door een gezamenlijk per
spectief te bepalen en daar
samen naartoe te werken. We
zijn partijen met verschillen,
maar we delen wel een visie.
Als je onze verkiezingspro
gramma's leest, dan zie je
meteen waar de overeenkom
sten zitten. In het verleden
waren we vooral aan het ver
tellen waar we het oneens
over zijn en werden we tegen
elkaar uitgespeeld, maar nu
moeten we vooral benadruk
ken waar we het over eens
zijn. Dat geeft vertrouwen en
naar die vastigheid zijn de
mensen ook op zoek."
Bent u de nieuwe leider op
links?
„De linkse kiezer wordt de lei
der op links. Ik ben niet van
persoonsverering en poppet
jes naar voren schuiven. We
moeten bondgenoten zijn. Nu
het er naar uitziet dat er geen
linkse partij in het kabinet zit,
wordt dat alleen maar makke
lijker. Het moet niet gaan over
wie van de drie het snelste
naar de microfoon loopt. Dat
is totaal irrelevant."
