Reddend
16
PSYCHOLOGELD
Boskalis
Arcadis
RELX
-AMBTENAREN EIGEN ONDERZOEK
Bij een flink aantal gemeenten en provincies
verdienen inhuurkrachten meer dan een minister. Hoeveel
precies is onduidelijk: veel transparantie is er niet. Politici
reageren verbolgen. „Dit is gewoon te maf om over te praten."
Hallo, er is hier een pakketje van mij
bezorgd. Ja, die enorme doos van
Esprit. Oh, en ook nog die kartonnen
envelop van Bol.com. Het voelt altijd een
beetje lullig om een pakketje bij de buren op
te halen. Ik moet de neiging onderdrukken
om er iets verontschuldigends bij te zeggen,
als 'Het was in de aanbieding' of'Het is voor
mijn dochtertje'. Waarom toch dat schuld
gevoel over mijn onlineaankopen?
Ten eerste omdat ik altijd dacht dat inter
netshoppen slecht is voor het milieu. Als ik
weer een DHL-busje door de stad zie tuffen,
besefik dat daar ook pakketjes van mij in
kunnen liggen. Spulletjes die ik anders zelf
misschien wel op de fiets had gehaald.
Toch blijken webshops over het geheel
genomen juist beter voor het milieu. Als
alle Nederlanders alleen nog maar online
zouden winkelen, levert dat een besparing
op van 450.000 kilo C02-uitstoot per jaar, zo
rekende KPMG onlangs uit. En KPMG heeft
nog meer goed nieuws over internetshop
pen: het is superefïï-
ciënt. Een pakket bestel
len kost gemiddeld 2,74
minuten. Over een aan
koop in een fysieke win-
Online kei doet een consument
winkelenis
ten, bijna vijf keer zoveel
zo slecht dus. Voor mij geldt dan
nog niet, ™k: '10C drukker ik het
heb; des te vaker de gele
een hele busjes voorrijden,
opluchting Die tijdsbesparing is
fijn, maar dat fast shop
ping is ook gevaarlijk. Want een impulsieve
aankoop is vanachter de computer snel ge
daan. Yes, nieuwe opdracht binnen. Even
mezelf verwennen met een mooie tas. Shit,
opdracht gaat niet door. Even mezelf troos
ten met een mooie tas. En nadat de eerste
kooprush is gezakt, schaam ik me daar dan
weer een beetje voor. Vooral op het moment
dat de overburen mij een doos overhandigen
met daarop in grote letters Tas.nl.
De Taiwanese wetenschappers Yi-Fen
Chen en Ruo-Yu Wang onderzochten im
pulsief koopgedrag. Zij ontdekten dat er een
belangrijk verschil is tussen lust- en must-
producten. Lustproducten zijn de dingen
die je wilt hebben - parfum, gadgets, cho
cola - en de mustproducten zijn alles wat je
móét hebben - strijkijzer, brood en tand
pasta. Niet verrassend vallen impulsaanko
pen volgens de onderzoekers vooral onder
de eerste categorie. En omdat lustproducten
op internet in overvloed aanwezig zijn, is dit
een gevaarlijke plek voor internetshoppers.
maar voor jouw en mijn veiligheid. Online-
shoppen leidt namelijk ook nog tot minder
verkeersongevallen. Omdat we per aankoop
dus minder kilometers rijden. Wanneer ik
het milieu kan redden, en ook nog een paar
mensenlevens, dan ben ik niet te flauw om
met een rood hoofd bij de buren te staan.
oeveel is een pro
jectmanager
grondexploitatie
waard? 266.000
euro, als het aan
de gemeente
Teylingen ligt.
Dat is namelijk het bedrag dat de
manager in 2016 op zijn rekening
kreeg bijgeschreven. Of, omgere
kend naar een uurtarief: 183 euro.
„Deze externe kracht werkte aan
complexe grondexploitatieproj ec-
ten", zegt een woordvoerder van
de ten noorden van Leiden gele
gen gemeente. „De hiervoor beno
digde specifieke expertise heeft de
gemeente zelf niet in huis."
Dat is vast waar, al kun je je af
vragen of grondbeleid niet ge
woon tot de kerntaken van een ge
meente behoort. Maar los daarvan:
266.000 euro, is dat niet een beetje
veel? Het is, om maar wat te noe
men, 87.000 euro meer dan het be
drag dat minister-president Mark
Rutte in 2016 opstreek. Hoe com
plex moet een grondexploitatie
project wel niet zijn om dat bedrag
te rechtvaardigen?
Elsbeth Koek, voorzitter van de
plaatselijke PvdA-fractie, noemt
het bedrag dat Teylingen uitgeeft
aan de externe manager 'onge
hoord' en 'buitenproportioneel'.
„Ik kan dit niet uitleggen als ik
hier op de braderie een burger te
genkom die van de bijstand moet
rondkomen."
Hamerstuk
„Ik schrik hiervan", zegt ook Frans
Nederstigt, fractievoorzitter van
de plaatselijke Christenunie. „Op
zich vind ik wel dat je naar salaris
sen van zzp'ers wat anders moet
kijken, omdat ze een aantal dingen
zelf moeten betalen die vaste me
dewerkers niet hoeven te betalen.
Maar dan nog: 266.000 euro is wel
heel veel geld. De vraag is hoe je
zo'n bedrag kunt verantwoorden
naar je inwoners. De grondexploi
tatie is geen hoofdpijndossier in
Teylingen. In de raad is het
meestal een hamerstuk."
De Zuid-Hollandse gemeente is
bepaald geen uitzondering, blijkt
uit onderzoek van deze krant.
Meer gemeentes, maar ook minis
teries, waterschappen en provin
cies, huren externe krachten in
voor een bedrag boven een minis
terssalaris. Zo betaalde Almere vo
rig jaar ruim 255.000 euro aan een
directeur bedrijfsvoering. Eindho
ven besteedde 227.823 euro aan een
projectmanager. Wat die manager
precies deed, wil de gemeente niet
zeggen. Ook Amsterdam heeft en
kele managers ingehuurd die meer
mee naar huis nemen dan de le
den van het kabinet.
Ik kan dit niet
uitleggen aan burger
die van de bijstand
moet rondkomen
Ook wat uurtarieven betreft kan
de overheid het bont maken. De
Brabantse gemeente Woensdrecht
betaalde een advocaat 300 euro per
uur. De gemeente Neerijnen (Gel
derland) had 240 euro over voor
een fiscaal adviseur. Verzachtende
omstandigheid in beide gevallen
was dat de inhuur voor een korte
periode was, in Neerijnen zelfs
maar drie kwartier.
Bij de gemeente Schagen, in
Noord-Holland, kreeg een 'onder
handelaar' 210 euro per uur. Hij
werkte 195 uur, bijna vijf weken
dus. De factuur: ruim 40.000 euro,
meer dan een modaal jaarsalaris.
„Er was sprake van beëindiging
van een bijzonder complexe sa-
menwerkingsconstructie tussen
twee gemeenten", verklaart een
woordvoerder. Daarom was 'een
zwaargewicht' nodig 'om dit pro
ces bestuurlijk en voor de directie
goed te begeleiden'.
Royale regels
Op zich is het niet verboden om
een externe inhuurkracht royaal te
betalen. De Wet Normering Top
inkomens, die paal en perk stelt
aan de salarissen bij de overheid,
geeft gemeenten en provincies
veel ruimte. De wet noemt wel
maximumbedragen voor inhuur
krachten, maar die gelden slechts
voor een klein aantal functies. Bij
gemeenten vallen alleen de ge
meentesecretaris en de griffier er
onder. Die mogen in hun eerste
jaar maximaal 252.000 euro per
jaar verdienen en daarna niet meer
dan 181.000 euro, het loon van een
minister. Hun uurtarief mag niet
hoger liggen dan 175 euro.
Een wetsvoorstel om alle over-
heidskrachten minder te betalen
dan een minister ligt op de plank,
maar de vraag is of het daar ooit
nog vanaf komt. Het was vooral
een wens van de PvdA, en die doet
waarschijnlijk niet mee aan een
nieuwe regering. De vraag is of
een nieuw kabinet nog brood ziet
in het idee.
Voor de meeste inhuurkrachten
is de beloning dus vrij, voorlopig
in elk geval. Geeft dat de overheid
carte blanche om zomaar in te hu
ren wie ze wil, voor welk tarief
dan ook? Als het aan het Teylingse
raadslid Koek ligt niet. „Ik wist
hier helemaal niets van", zegt ze
over de 266.000 euro voor 'haar'
manager grondontwikkeling. „Ik
vind dat het college de plicht heeft
mij als raadslid over dit soort uit
gaven te informeren."
In de jaarrekening van Teylingen
is niets terug te lezen over de exor
bitante beloning. Ook bij andere
gemeenten en provincies is niet
helder wat externen verdienen.
Een publicatieplicht is er niet.
Deze krant vroeg alle overheden
daarom expliciet wat hun duurste
externe medewerker in 2016 ver
diende, en wat voor werk hij of zij
deed. Veel gemeenten weigerden
de gegevens te verstrekken.
Utrecht bijvoorbeeld beantwoordt
de vraag 'uit privacyoverwegingen'
niet. De naburige gemeente Via-
nen 'geeft geen inzage in kosten
Toch blijf ik online winkelen. Al was het
Reageren? economie@persgroep.nl
O
Inhuurkracht
wordt wel erg
donderdag 7 september 2017
GO
Het kunstmest-
bedrijf boekte in
de eerste helft
van dit jaar
meer winst en
omzet dankzij
recordverkopen.
Baggeraar gaat
tot tevredenheid
van beleggers de
torpedoboot-
jager USS
Fitzgerald naar
de VS vervoeren.
m
Theodoor Gilis-
sen had beden
kingen bij de mo
gelijke verkoop
van de architec-
tuurtak en ver
laagde zijn ad
vies voor het in
genieursbureau.
Informatieleve
rancier sloot in
de AEX de rij met
een min.
o
royaal beloond
Sander van Mersbergen
Peter Winterman
Rotterdam
—Elsbeth Koek
Met 195 uur werken, bijna vijf
weken, verdiende een onderhan
delaar ruim 40.000 euro, meer
dan een modaal jaarsalaris.
Neem plaats op
de sofa van Irene
van den Berg. Zij
analyseert iedere
week ons econo
misch gedrag.
