10
INTERVIEW HANS WIEGEL
Overleggen op de hei om een moeizame kabinetsformatie
over de streep te trekken, is nu hip. In de tijd van VVD-prominent
Hans Wiegel volstond een etentje met Dries van Agt in het
Haagse etablissement Le Bistroquet. De uitstekende chemie
tussen beide heren zorgde voor het eerste kabinet-Van Agt.
Wiegel blikt terug op de politiek van toen.
Jesse
Klaver
is een
uitgekookt
politicus. Ik
mag hem
wel
Wie aan de politiek in de jaren 70
denkt, noemt Hans Wiegel. De
markante VVD-politicus blikt te
rug op het decennium waarin hij
al op jonge leeftijd fractievoorzit
ter, oppositieleider en viceminister-president
werd. „Het was de belangrijkste tijd in mijn leven."
Voor velen was Wiegel in die jaren een held. Scha
terlachend: „Onbegrijpelijk!"
„Ik verheug me wel. Dat komt waarschijnlijk niet
alleen omdat ik de aanvoerder van mijn partij was,
maar ook nu nog regelmatig in het nieuws ben. De
meeste mensen uit de jaren 70 zijn of dood of je
hoort er nooit meer wat van. En ik ben altijd bezig
geweest, om het zo maar te zeggen."
„Mijn generatie heeft het einde van de jaren 60
meegemaakt, in Amsterdam weet je wel. Het ge
bouw van de Telegraaf werd bestormd. Lieverdje,
het Maagdenhuis werd bezet. Een heel andere tijd.
Dat heeft er wel toe geleid dat mensen die in de
politiek zaten vrijer waren en zich ook vrijer gin
gen gedragen. Meer durfden te zeggen dan dat
vroeger het geval was. Dat scherpte de geest."
„Niet alles. Wel heel veel. Vroeger werd er veel
meer gelachen, ook in de Kamer. De dag dat minis
ter-president De Jong de regeringsverklaring af
legde, was 18 april 1967. Op die dag werd ik ook be
ëdigd als Kamerlid. Tijdens zo'n regeringsverkla
ring hoor je niet te interrumperen. Maar PvdA'er
Hans van den Doel, die het woord deed over wo
ningbouw in de Tweede Kamer, rende ineens naar
de interruptiemicrofoon en begon een hele riedel,
Den Uyl probeerde hem nog aan zijn jas te trekken,
ik zie het nog voor me. Waarop Piet de Jong tegen
de voorzitter zei: 'Veurzitter, vindt u het goed dat
ik na de redevoering van de geachte afgevaardig
den thans mijn interruptie voortzet?' Hij draaide
het om! Prachtig!"
„Misschien komt dat wel doordat het parlement
heel erg is gebureaucratiseerd. Vroeger hadden we
de Oude Zaal. Als die vol zat, zat-ie bomvol, hè?
Dan zag en voelde je de spanning komen. Kijk nu
naar die nieuwe vergaderzaal, met die plastic
blauwe stoeltjes.Ze zitten einden van elkaar af!
Daar gaat geen enkele sfeer van uit."
„Maar we waren ook zeer op elkaar gesteld."
„Ja! Als je geen hekel aan iemand hebt, kun je ie
mand veel harder aanpakken. Want degene die
wordt aangepakt, denkt dan 'ach, het is toch een
aardige jongen', begrijpt u wel?"
„Er werd echt heel veel gedronken, ja. Ook tussen
de middag al. Bij de Statenboterham. Dat waren
drie gebakken eieren. Toen werden daar al aardige
flessen wijn bij geschonken. Daar moest je wel bij
uitkijken. Dat was gewoon zo. Vroeger had je de
rooksalon, daar stonden een stuk of acht, negen
oude leren stoelen bij elkaar. Daar zaten dan
KVP'ers de begroting Landbouw voor te bereiden.
Glazen wijn drinkend. Eenmaal tijdens het debat
klom er één het spreekgestoelte op. En die had echt
stevig ingenomen. Hij zei: 'Meneer de Voorzitter,
ik sluit me geheel aan bij de vorige spreker. Dank u
zeer!' Hahahaha! Dat bestaat nu toch niet meer. Je
moet glashelder blijven, vind ik zelf.
Dit moet niet zo'n drankartikel worden natuurlijk,
maar toen ik zelf fractievoorzitter was, wees ik wel
eens een willekeurig Kamerlid aan en zei ik: 'jij
bent jarig vandaag'. En die moest dan trakteren op
sherry. Dan bestelden we dat bij de koffiekamer.
Een Kamerbode vroeg in die tijd wie er toch altijd
achter die deur zat te lachen. Oh, dat is de WD na
tuurlijk, werd hem toen gezegd. Bij de antirevolu
tionairen dronken ze altijd jenever. Zo ging dat
toen."
„Nee nee. Je moet de bladzijde omslaan. Ik heb me
er nog wel mee bemoeid, met de politiek."
Vilein: „Is dat waar? Dat ontgaat mij gehéél! Alleen
als het nodig is hoor."
„Dat zei ik, maar het is wel gebeurd. Maar wel even
de realiteit: Ik deed het altijd op verzoek van WD-
ministers. Die wilden zelf geen gedonder met de
Tweede Kamerfractie. Ik heb er wel van genoten. Ik
heb veel liever dat mensen over mij zeiden 'ik ben
het met die vent oneens, maar hij spreekt tenmin
ste duidelijke taal' dan dat ze denken 'wat is dat
voor grijze muis met teksten waar ik niks mee
kan'."
„Hij is heel pienter."
„Ik mag hem wel. Zijn ideeën niet zo, maar dat is
niet zo belangrijk. Hij is een uitgekookt politicus.
Dat is één. En hij kan andere mensen enthousias
meren, dat kan ook niet iedereen. Hij heeft ook de
gave van het woord. En gebruikt die nieuwe tech
nieken, dat overhemd met opgestroopte mouwen.
Ik vind het wel een vakman."
„Dat vond ik ook heel leuk om te doen. Dat ik soms
recht de camera in keek, heb ik niet zelfbedacht,
dat was meneer Schmeltzer. Journalisten hebben
er een godsgruwelijke hekel aan als je niet naar
hen, maar in de camera kijkt. Daarmee schets je
het beeld dat die vent die de vragen stelt volkomen
onbelangrijk is. Het gaat niet om de vraag, maar
om het antwoord. Oooh, daar hadden ze de pest
in."
„Die stratenmaker was Piet. Die kende ik van café
Chris uit de Jordaan. 's Avonds laat kwam ik dan
uit Den Haag. Dan zette ik de auto voor de deur,
vrijdag 25 augustus 2017
GO
'Er werd echt
heel veel
gedronken, ja'
Hanneke Keultjes
Laurens Kok
Verbaast u dat?
Was vroeger écht alles beter?
Dat gebeurt niet meer.
Eén van uw politieke tegenstanders was Joop
den Uyl. U maakte hem op tv uit voor Sinter
klaas.
Helpt dat?
Werd er echt zoveel gedronken in die tijd?
U heeft nooit gedacht, ik heb zoveel plezier
gehad in die tijd, ik verlang er naar terug?
Dat doet u nog steeds.
U zei bij uw vertrek dat u niet het orakel van
Ljouwert wilde worden.
Ziet u Jesse Klaver een beetje als de Hans Wie
gel van deze tijd? Hij is ook heel jong partijlei
der.
En dat is het enige wat u daarover wil zeggen?
U was de eerste politicus die zo zichtbaar was
op televisie.
U introduceerde de 'stratenmaker uit Amster
dam'. Daarmee was u trendsetter: tegenwoor
dig komt elke politicus wel met zo'n gewone
man op de proppen in debatten.
