'G
44
6
COLUMN ROLAND DUONG
Al gaat een pont alleen maar heen en weer, een eentonige
verblijfsplek is het allerminst. Vandaag het pontje over het
IJ in Amsterdam, populair bij toeristen en Mokumers.
ratis? Echt waar?!" Fabian
I Lejeune, een jonge Fransman
I met zijn vriendin op steden
trip in Amsterdam, is blij verrast als
hij hoort dat hij niet hoeft te betalen
voor de overtocht over het IJ. Het
maakt zijn kleine zeereis met de IJ-
veer 55 van Amsterdam CS naar de
NDSM-werf nog leuker, zegt hij.
„Het uitzicht vanaf het water is mag-
nifique!"
Daar valt over te twisten op deze
grauwe augustusdag, maar hoe dan
ook vormen de zes veerverbindingen
over het IJ een bescheiden toeristi
sche attractie. Leuk om Amsterdam
eens van een andere kant te bekijken.
Of om op het hippe, maar nog altijd
desolate NDSM-terrein een festival
letje of tentoonstelling mee te pik
ken.
Werk
Voor Amsterdammers zijn de IJ-pon-
ten gewoon openbaar vervoer. De
snelste en makkelijkste manier om
van huis naar werk of school te rei
zen. Gratis, dat wel, en daarmee
uniek in Nederland. Betaald door de
stad en sinds 1897 geëxploiteerd door
(voorlopers van) GVB Veren, een
volle dochter van GVB Holding, het
verzelfstandigde openbaarvervoerbe
drijf van de hoofdstad.
Voetgangers, fietsers en scooterrij
ders hoeven niet te betalen omdat er
voor hen tot dusver geen alternatief
is. Vorige maand stemde de gemeen
teraad weliswaar in met de bouw van
een fietsbrug, maar dat besluit is om
streden en het staat nog lang niet vast
of die brug er ooit komt.
Voor veel Amsterdammers hoeft
het ook niet, een brug. Zij zijn best
tevreden met hun pontjes, blijkt uit
onderzoek. Vorig jaar gaven ze de ve
ren een 7,9. Lager dan de 8,1 die ze in
2012 nog toekenden, maar nog altijd
een half punt meer dan de metro.
Ook de reizigersaantallen spreken
boekdelen: vorig jaar vervoerden de
achttien Amsterdamse ponten dage
lijks 56.000 reizigers, een kwart meer
dan in 2015. Dit jaar werd een negen
tiende pont in gebruik genomen, de
IJveer 61, groter en milieuvriendelij
ker dan zijn voorgangers.
Aan boord is het verschil tussen
toeristen en vaste gebruikers meteen
helder. De habitués - op fietsen en
scooters, met hoodies en oordopjes -
hangen in het overdekte deel zonder
oog voor de omgeving. Zonder
uitzondering staren ze gebiologeerd
naar hun mobieltje.
Hello Kitty
Het volgepakte voordek is het do
mein van de toeristen, een meute in
korte broek en fleurige regencapes
gehulde positievelingen, waarvan
sommige volwassenen ongegeneerd
een roze Hello Kitty-rugzak dragen.
Opgewonden wijzen ze elkaar in alle
talen van de wereld op markante
punten. Alleen al tijdens de ongeveer
twintig minuten durende overtocht
van het NDSM-terrein naar Amster
dam CS worden - een schatting -
tienduizend selfies gemaakt.
Als de pont aanlegt en de klep
neerlaat, stroomt het dek rap leeg.
Een nieuwe lading passagiers staat
ongedurig te wachten. Nog 3 minu
ten voor vertrek, geeft het lichtbord
op de wachthokjes aan. De pont over
het IJ vaart keurig op tijd. Zoals het
goed openbaar vervoer betaamt.
ken aan dynamiet en graaf
machines. Daarmee wordt
de consument niet verleid
extra euro's te betalen voor
een inwisselbaar product dat
in onze eigen achtertuin
voor een paar cent de kilo uit
de grond wordt gehaald.
Bij Hengelo en Heiligerlee
hebben we onze eigen
zoutmijnen. Zeezout bekt
zoveel smakelijker dan mijn-
zout. Met de idylle van de
azuurblauwe Middellandse
Zee worden we verleid een
veel te duur zoutvaatje te ko
pen. Wat is het verschil tus
sen mijnzout en zeezout?
Simpel. Zeezout wordt ge
wonnen uit een zoutpan aan
de zee. Mijnzout komt uit
Het molentje?
Die is voor de
beleving, kreeg ik
als antwoord
een mijn. De fabrikant van
het Middellandse Zee-zout
zal ongetwijfeld betogen:
een zoutmijn is een opge
droogde zee, dus al het zout
is zeezout, ook mijnzout.
Het klopt wel, maar is het
eerlijk? Ik heb ooit de zout
mijn opgezocht op Sicilië die
het zout leverde voor de pot
jes Middellandse Zee-zout.
De mijn was een constructie
van gangenstelsels in een
uitgegraven berg waarin
vrachtwagens af en aan re
den. De romantiek was ver
te zoeken. Er werd mij trots
verteld dat de brokken zout
uit deze mijn in elke gewen
ste korrelgrootte konden
worden aangeleverd. Ik
vroeg: 'Waar is het molentje
op het zoutvaatje dan voor
nodig, als jullie het toch al
perfect gemalen in een potje
kunnen stoppen?' 'Voor de
beleving', was het antwoord.
Het zoutmolentje ontmas
kert als een onzinnige mar-
keting-exercitie. Zeezout of
mijnzout, beide bestaan
voor het overgrote deel uit
natriumchloride. Zeezout
zou meer mineralen bevat
ten dan mijnzout, maar voor
de smaak en de gezondheid
is het verschil verwaarloos
baar. Het belangrijkste ver
schil is korrelgrootte. Die
kan het mondgevoel enorm
veranderen.
In een salade bijvoorbeeld
kunnen dikke zoutkorrels
voor een extra smaaksen-
satie zorgen. Maar voor
dikke zoutkorrels heb je
geen zee nodig. Die kunnen
we ook gewoon uit Hengelo
halen. Hengeloos zeezout.
Lijkt me heerlijk!
Maar op de kleine let
tertjes van het etiket
staat: 'uit de Middel
landse zeezoutmij
nen'. Het zout komt
uit een mijn, niet
uit de zee. Een
mijn doet den-
Wie kent ze niet: die
glazen potjes met
een bolle buik.
Middellandse Zee-zout staat
erop. In het potje zie je brok
jes zout die je eigenhandig
fijn moet malen met het op
geschroefde wegwerpmo-
lentje. De indruk wordt ge
wekt dat het zout recht
streeks uit een zoutpan aan
de Middellandse Zee is
geschept.
10.000 selfies
Johan Nebbeling
woensdag 23 augustus 2017
Wat?
Pontveren over het IJ,
Amsterdam
Waar?
Achter Amsterdam
CS
Hoezo?
Gratis openbaar
vervoer als toeristi
sche attractie
Meer?
www.gvb.nl
M Amsterdammers
zijn best tevreden,
met hun ponten.
FOTO JOHAN NEBBELING
Reageren?
roland.duong@persgroep.nl
Roland Duong,
de nieuwsgierigste
man van Neder
land, proeft en
test producten.
