'Ik wist dat jointjes zijn
ondergang zouden worden'
10
Nieuwe speekseltest betrapt drugsgebruikers in verkeer razendsnel
Politie en deskundigen maken zich zorgen
over drugsgebruik in het verkeer. De eerste
resultaten van de nieuwe speekseltest geven aan
dat die zorg terecht is. „Mensen stappen na een
blowtje zonder nadenken in de auto."
Ze werken pas anderhalve maand
met de nieuwe speekseltest, maar
in die periode heeft de politie in
Alphen aan den Rijn al vijftien au
tomobilisten betrapt op rijden on
der invloed van drugs.
Voor teamchef John Nieumeijer
van de politie in Alphen reden om
zijn zorg uit te spreken. „Ik denk dat
dit het topje van de ijsberg is. Het
lijkt erop dat mensen na een blow
tje zonder nadenken in hun auto
stappen."
Dat denkt ook Team Alert, de
verkeersveiligheidsorganisatie van
jongeren. „Ik weet haast wel zeker
dat dit het topje van de ijsberg is",
zegt Julien L'Ortye van Team Alert.
„Wij merken aan alles dat jongeren
vaak geen weet hebben van het ge
vaar van drugs in het verkeer. Er is
gewoon veel minder aandacht
voor dan voor alcohol, of ze den
ken dat je er toch niet voor wordt
gepakt. Wij zijn heel erg blij dat
deze test er nu is. De politie zal
meer mensen gaan betrappen."
L'Ortyes vermoeden wordt ge
sterkt door onderzoek van de
Stichting Wetenschappelijk On
derzoek Verkeersveiligheid
(SWO V). Daaruit blijkt dat in Ne
derland een kleine 3 procent van
Cannabisgebruikers
hebben soms het idee
dat ze van wiet zelfs
beter gaan rijden
de bestuurders met 'sporen van
drugs' rondrijdt.
En dat is gevaarlijk: ongeveer van
10 procent van de autobestuurders
die zwaargewond raken bij een on
geval, test positief op drugs. Hasj,
wiet en cocaïne komen het meest
voor. „En onder cannabisgebrui
kers leeft soms het idee dat ze van
wiet zelfs béter van gaan rijden, ter
wijl uit onderzoek blijkt dat dat
echt nietwaar is," zegt Sjoerd Hou
wing van de SWOV.
De speekseltest wordt sinds 1 juli
van dit jaar uitgerold over Neder
land, wat wil zeggen dat 350 opge
leide trainers 25.000 agenten klaar
stomen om snelle drugstesten te
kunnen afnemen. „Het is de bedoe
ling dat binnen twee jaar alle 25.000
agenten op de werkvloer zijn opge
leid", zegt een woordvoerster van
de nationale politie.
Tijdrovend
Tot voor kort was het voor agenten
tijdrovend om vast te stellen of ie
mand 'met drugs op' achter het
stuur was gekropen. Nieumeijer:
„We moesten afgaan op uiterlijke
kenmerken, zoals wijd open
staande pupillen of opvallend rijge
drag. Dan moest je iemand meene-
men naar het bureau voor een
bloed- en urineproef, het resultaat
opsturen naar het Nederlands Fo
rensisch Instituut en twee weken
wachten op de uitslag."
Dankzij de nieuwe speekseltest
kunnen agenten nu binnen enkele
minuten vaststellen of iemand on
der invloed is. Met een staafje wordt
speeksel uit de mond genomen
waarna een testkit razendsnel uit
wijst of sprake is van drugsgebruik.
Verkeersfuiken
Toch zullen er niet op korte termijn
verkeersfuiken worden opgezet om
speekseltesten af te nemen. Voorlo
pig wordt de test alleen afgenomen
als daar aanleiding voor is, zoals
vreemd rijgedrag.
Volgens zowel de politie als Team
Alert hebben drugs ongeveer de
zelfde negatieve invloed op rijge
drag als alcohol. „Je vermogen om
risico's in te schatten en je reactie
snelheid nemen gewoon af', zegt
L'Ortye. Het effect van drugs kan
langer duren dan dat van
alcohol. Gebruik van alcohol of
drugs achter het stuur wordt nog
niet apart geregistreerd. Beide over
tredingen gaan de boeken in als 'rij
den onder invloed'.
Een gezellig samenzijn met vijf
vrienden, zo kenschetste Lex die
sfeer van de avond in februari van
dit jaar. Ja, er werden wel wat
drugs gebruikt. Ook wel wat meer
dan normaal misschien: iedereen
was de volgende dag toevallig vrij.
Maar van buitensporig gebruik
was geen sprake, stelde Lex op de
zitting. „Dus toen Sebastiaan en
ik midden in de nacht honger
kregen, dacht ik: kom we gaan rij
den. Ik voelde ook het effect van
de drugs niet meer - het was uren
nadat ik voor het laatst had ge
bruikt."
Eerst bracht Lex twee vrienden
naar huis, om vervolgens met Se
bastiaan op zoek te gaan naar een
McDonald's of een andere eet-
tent. Halverwege besloten de
twee toch te keren en thuis iets
klaar te maken. Een gesprek over
eten dus - dat was de laatste con
versatie tussen de twee vrienden,
tot het moment dat de Renault
Twingo van Lex met harde klap
tot stilstand kwam tegen een
elektriciteitshuisje en een boom
aan de Beijerincklaan in Wad-
dinxveen.
Lex: „Ik kon mijn gordel los-
klikken en uit de auto klimmen.
Ik hoorde dat Sebas nog ademde.
Ik ben de weg op gegaan, heb ge
probeerd auto's stil te houden om
hulp te krijgen. Toen ik terugging,
was Sebas' ademhaling gestopt."
Het Nederlands Forensisch In
stituut (NFI) kon aan de hand van
bloedwaarden van Lex aantonen
dat hij speed en GHB had ge
bruikt, en wel in die mate dat die
tot zeer grote waarschijnlijkheid
zijn rijvaardigheid negatief heeft
beïnvloed. Rechter Marianne
Rootring: „Deze drugs kunnen de
hersenfuncties dempen, tot je in
een haast comateuze toestand
verkeert. Met alle risico's van dien
in het verkeer."
Puberen
De vader van de omgekomen Se
bastiaan maakte gebruik van zijn
spreekrecht, en legde daarin ook
de nadruk op de negatieve effec
ten van drugs. „Mijn jongen en ik,
we gingen naar Feyenoord, hij
was helemaal idolaat van Dirk
Kuyt. Tot hij begon te puberen en
het een constant gevecht was te
gen de jointjes, die ik telkens
vond in zijn kamer."
Gesprekken met Brijder versla
vingszorg, de GGD en de huisarts
mochten niet baten: Sebas bleef
gesteld op zijn jointje. Zijn vader:
„Ik heb hem er zo vaak voor ge
waarschuwd en ik wist dat het
zijn ondergang zou worden." Het
was uiteindelijk het drugsgebruik
van een ander, die die ondergang
in gang zette.
De eis tegen Lex is 24 maanden
cel, waarvan vier voorwaardelijk.
Uitspraak over twee weken.
vrijdag 18 augustus 2017
GO
Alarm over roken van
joints achter het stuur
Victor Schildkamp
Jan Belt
Alphen aan den Rijn
Sjoerd Houwing (SWOV)
Een agent neemt tijdens een
verkeerscontrole een speeksel
test af. Sinds 1 juli mag de politie
speekseltesten doen om drugs
gebruik in het verkeer aan te
tonen, fotoanp
Zo'n 350 trainers zullen de ko
mende tijd 25.000 agenten
leren omgaan met de nieuwe
speekseltest.
•-"V
«4.4
Hoe desastreus de gevolgen
kunnen zijn van drugs in het
verkeer, werd gistermiddag dui
delijk tijdens een rechtszitting
in Den Haag. Daar stond Gou
wenaar Lex E. (22) terecht voor
een verkeersongeluk, dat
leidde tot de dood van zijn
vriend Sebastiaan van Buuren.
Anne Kompagnie
Den Haag/Gouda
De plaats waar Lex E. met
zijn auto van de weg raakte.
Zijn vriend Sebastiaan kwam
daarbij om het leven, foto pim mul
