ZEELAND GEBOEKT
ft
1
Van loonslaaf naar zelfstandig ondernemer
De burger
bestrijden
14 ZEELANI
Marco Stroo in Vlissingen heeft zijn draai gevonden. Hij schrijft theaterstukken en
droomt ervan ooit door te breken.
zv
o, het eerste theaterstuk van Marco
Stroo is beschikbaar. 'Michiel de
Ruyter improviseert', zo heet het.
'Een kluchtig stuk met een roman-
I tische ondertoon', zegt de onderti
tel. De landelijke toneeluitgeverij Vink heeft
het stuk uitgebracht. Elke toneelvereniging in
Nederland en België die denkt uit de voeten te
kunnen te kunnen met het verhaal, kan het zo
bestellen. „Spannend", zegt de auteur, „als het
stuk voor de eerste keer wordt opgevoerd ga ik
zeker kijken. Zelf heb ik immers beeld voor
beeld in mijn hoofd hoe het eruit moet zien."
Vlissinger Marco Stroo (1977) is gehuwd en
heeft drie kinderen. Hij werkt bij zorginstel
ling Philadelphia als woonbegeleider in Hein-
kenszand en Middelburg. Van jongs af aan las
hij veel en had hij plezier in schrijven. Op zijn
achttiende stuurde hij zijn eerste horrorver
haal naar een uitgever, zonder succes. Voor hij
de zorg in ging was hij eerst vier jaar beroeps
militair. Hij werd twee keer naar voormalig
Joegoslavië uitgezonden.
Naast die werkzaamheden bleef het schrij
ven trekken. Stroo: „Ik zocht naar een schrij
versidentiteit: wie ben ik als schrijver, wat wil
ik eigenlijk schrijven?" Omdat een antwoord
op die vraag zich niet één twee drie aan
diende, besloot hij te gaan acteren. Dat was in
2006. Op internet vond hij een site waar hij
zich voor filmrollen kon aanmelden. Hij werd
uitgenodigd om als figurant op te treden. Ook
kreeg hij rollen in kleinere producties. Stroo:
„Ik speelde een mislukte bokser in de afstu-
deerfilm 'Destiny' van studenten in Amster
dam. In de hilarische 'slasher movie' 'Carni-
fex' - ze laten zoveel mogelijk bloed en ranzig
heid zien - ben ik een coffeeshophouder. Een
leuke rol voor mij, omdat ik niet rook en niet
drink."
De filmwereld wordt volgens hem geken
merkt door haantjesgedrag. Dat stond hem
niet aan. In Oost-Souburg daarentegen vond
hij veel gezelligheid bij toneelvereniging
S.T.E.C., waar hij rollen speelde in blijspelen
en kluchten. In 2010 volgde hij bij het toenma
lige SCOOP - het Zeeuws instituut voor soci-
Marco Stroo bij het standbeeld van Michiel de Ruyter in Vlissingen. foto lex de meester
ale en culturele ontwikkeling - een opleiding
amateurtoneel: wat te doen met je stem, hoe
om te gaan met stiltes, hoe naar anderen te
luisteren.
Zo dacht hij na over theater en trok uitein
delijk de conclusie: ik wil toneelschrijver wor
den: „Dat was in de zomer van 2014. Nu of
nooit, zo voelde het. Ik zette de knop om en
ben aan Michiel de Ruyter begonnen. Dat
vind ik een heel inspirerende figuur. Een held
aan de ene kant, maar ook iemand die streken
uithaalt. Zoals op de Sint Jacobstoren klim
men."
Marco Stroo schreef zijn theaterstuk als een
verhaal in een verhaal. Het gaat over de spelers
van toneelvereniging Bakzeil. Zij hebben een
stuk op het programma staan van hun regis
seuse Sylvia, over de eerste reis van Michiel de
Ruyter als vlootvoogd. Ongeveer alles wat fout
kan gaan gaat fout: de één heeft een kater,
twee spelers verdwijnen omdat ze bij een be
valling aanwezig willen zijn. Uiteindelijk be
sluit Sylvia er maar één grote improvisatie van
te maken.
Stroo: „Ik heb mijn verhaal bij Uitgeverij
Vink aangeboden. Na enkele aanpassingen
werd het geaccepteerd. Ik ga er absoluut mee
door. Met het volgende stuk - over een koning,
die ontdekt dat hij dood is - ben ik al een heel
eind. Daarnaast heb ik nog ideeën voor min
stens vijf andere theaterstukken. Natuurlijk
droom ik ervan om als toneelschrijver door te
breken."
Leni Minderhoud uit Westkapelle werkte
25 jaar als financieel specialist voor grote
bedrijven als Shell en Delta Lloyd. Acht
jaar geleden - ze was toen 52 jaar - had ze er
genoeg van en verruilde haar baan in loon
dienst voor een eigen bedrijf. Nu coacht ze be
ginnende ondernemers en zzp'ers.
Onlangs verscheen haar boek 'Van werkne
mer naar ondernemer. De winnaarsformule
voor vrij ondernemen'. Het gaat over 'onder
nemerschap voor ervaren professionals die
klaar zijn met doormodderen, doodlopende
wegen, reorganisaties en (dreigende) ontsla
gen'.
Haar boek is ook bestemd voor wie een car
rière achter de rug heeft en nog onafhankelijk
vorm hoopt te geven aan wat hij of zij écht
wil.
De schrijfster juicht eigen ondernemer
schap toe. Ze zegt onder andere: „We zijn in
Nederland te lang betutteld met de zekerhe-
den van de verzorgingsstaat. De tijden zijn
veranderd. Ook de oudere generatie kan vaker
het eigen heft in handen nemen door te gaan
ondernemen. Maar als je jarenlang met een
vast contract hebt gewerkt, is dat vaak lastig.
Ondernemen vraagt om een andere mentali
teit."
Spannend
Leni Minderhoud heeft zelf ontdekt dat on
dernemen spannend is: „Er zijn risico's, on
dernemen gaat gepaard met angst, onzeker
heid en vooroordelen. Maar het is leerzaam en
geeft voldoening, en biedt vaak meer zeker
heid dan loondienst."
Dat alles geldt zeker als je voor 'een posi
tieve drijfveer' kiest - welke bijdrage wil je le
veren aan de maatschappij? - en je potentiële
klanten al vroegtijdig bij de onderneming be
trekt.
Zeeuwse schrijvers
Stefaan van den Bremt kwam
er als kind al, met de veer
boot van Breskens naar
Vlissingen. 'Het gaf je een gevoel
van avontuur, alsof de jeugdboe
ken over varen en verre horizon
ten plots werkelijkheid werden',
vertelt hij me.
Sinds 2011 woont hij, een van de
bekendste Vlaamse dichters, in
Zeeland, het land van de jeugd
boeken. Hij heeft een gevarieerd
en uitgebreid oeuvre op zijn naam,
poëzie, maar ook toneel, vele ver
talingen, onder meer werk van
Bertolt Brecht, een voorbeeld voor
hem. Net als hij werd hij een poli
tieke dichter, een schaarse soort in
onze letteren, zeker politieke dich
ters die het niet bij leuzen laten.
Hij kijkt niet alleen naar de rest
van de wereld, maar vooral ook
naar zichzelf. Neem 'Hygiëne', uit
'In een mum van taal', de verza
melbundel met gedichten uit de
periode 1968-2002, eigenlijk een
strenge selectie. In dit gedicht, ge
presenteerd onder de noemer
'Toegepaste poëzie', gaat het over
het uitknijpen van mee-eters, een
pijnlijk karweitje. Maar morgen is
er weer een mee-eter, 'even kop-
pigeven veelkoppig als/ de burger
in je eigen/ huid', schrijft hij met
de bij maatschappijcritici zo zeld
zame zelfkritiek.
Lente 1968 is voor hem een be
langrijke datum, hij was erbij. Hij
hekelt de moderne democratie:
'het algemeen belang bedreigd/
door kleine groepsbelangen'. Over
Vlaanderen verklaart hij sarcas
tisch: 'Natuur noemt men hier
bouwgrond.'
Toch is hij meer een dichter
van de tuin dan van de straat,
zoekt hij eerder de stilte dan het
tumult. Wie weet bracht dat Van
den Bremt uiteindelijk, hij was
toen zeventig, in Zeeland dat hij
ook na zijn kinderjaren bleef be
zoeken.
Zijn 'wittebroodsweek', najaar
1971, bracht hij door in Westen-
schouwen: 'Mijn jonge vrouw en
ik waanden ons even in het para
dijs.' Een paradijs dat hij in zijn
poëzie bezong. Na een gedicht
over de watersnood van 1953 vin
den we in 'In een mum van taal'
een vers 'Finis terrae' (einde van
de wereld), gedateerd 'Schouwen,
1-5 oktober 1971' met alle onmis
kenbare toebehoren: 'Zeemeeu
wen schampen op hem af.'
Volgende keer meer over deze
dichter, veertig jaar later omgeto
verd van Vlaming tot Zeeuw.
donderdag 17 augustus 2017
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Toneel laat zich schrijven
Jan van Damme
Marco Stroo: Michiel de Ruyter improviseert,
kluchtig stuk met een romantische onder
toon in vier bedrijven, 3 dames, 5 heren -
Toneeluitgeverij Vink
Leni Minderhoud schreef 'Van werkne
mer naar ondernemer'.
Leni Minderhoud: Van werknemer naar onder
nemer. De winnaarsformule voor vrij onderne
men - Uitgeverij Bigbusinesspublishers, 146
pagina's, 23,50 euro.
Mario Molegraaf
ww dm
VAN WERKNEMER
NAAR ONDERNEMER
