NYNKE DE JONG
Smerige restaurants in
Frankrijk op zwarte lijst
GenX zit ook elders
in het leidingwater
II
II
'Verspreiding gaat snel, dat is niet normaal'
6
De omstreden stof GenX zit ook in
het leidingwater van Den Haag,
Zoetermeer en Leiden, maakt
waterleidingbedrijf Dunea bekend.
Column
Iocht je deze week - of vo
rige week - met je tentje
ergens op een camping in
Nederland hebben gestaan, dan
heb je een zeer optimistische in
borst nodig om er nog iets van te
maken. Ik bezocht vorige week een
camping in het midden van het
land en zag de bittere werkelijk
heid van zomer in Nederland:
grijze luchten, speeltuinen die
veranderden in modderpoelen, en
regenjassen, regenlaarzen en
fleecetruien zover het oog reikte.
Een diepe buiging voor hen die
hier nog vakantievreugde uithalen.
vakantievierders. Die zijn blij met
alles. En ik kan het weten, want de
zomervakanties van mijn jeugd
speelden zich allemaal afin Appel
scha, waar we al blij waren met
achttien graden en geen regen. Als
wij destijds 'met zonder jas' naar
buiten konden, was dat al een
groot geluk. Wij - de kinderen De
Jong - waren net zo mindjull als de
deelnemers aan Omroep Max' We
zijn er Bijna, die dit seizoen door
regenachtig Ierland toeren. Die se
nioren glunderen ook bij elke
droge ochtend, en hangen bij de
eerste zonnestraal meteen de
handwas te drogen.
Van zonvakanties word je maar
lui en verwend. Voor je het weet
denk je als kind dat je op vakantie
recht hebt op zon. Dat de hele dag
in je zwembroek lopen het echte
leven is.
'alles is veel voor wie niet veel ver
wacht'. Je leert je te vermaken bij
ieder weertype. Middagen lang
monopolyen, in je regenpak naar
de dierentuin. En als je dan op la
tere leeftijd toch eens in Zuid-
Frankrijk komt, loop je elke dag
dol van ongeloof langs het strand.
De zon! Geen regen!
Wie wil er nou niet van die
dankbare kinderen?
In de zomervakanties
van mijn jeugd waren
we al blij met 18 graden
Je bent op vakantie in Zuid-Frank
rijk, de Provence, en je wilt lekker
eten. In Villeneuve-Loubet bij
voorbeeld. Restaurant Beach
Klubber, aan het strand met een
spectaculair uitzicht.
Stop! „De eigenaar is verplicht
verbeteringen door te voeren en
zal opnieuw gecontroleerd wor
den", aldus de Franse voedselin
spectie.
Iets verder naar het zuiden dan,
de chique jetset-badplaats Juan
Les Pins. Daar moet het wél goed
zijn, toch? Restaurant Juan Rivièra
ligt aan de boulevard, kijkt uit op
zee en op de luifel buiten staat als
lokkertje: 'bar a vins, tapas'.
Pas op! „Hier loopt de gezond
heid van de klanten gevaar", aldus
de Franse overheid. „Het restau
rant moet worden gesloten of de
vergunning wordt ingetrokken."
In Frankrijk zijn sinds deze zo
mer de controles van de Franse
Voedselinspectie (DGCCRF)
openbaar. De resultaten zijn te
vinden op een speciale website
(alim-confiance.gouv.fr) en een
gelijknamige app.
Restaurants, bakkers, slagers en
supermarkten krijgen al naar ge
lang de bevindingen één van de
vier beschikbare 'stempels': heel
goed, voldoende, te verbeteren of
'noodsituatie'.
9 procent van de
restaurants vertoont
gebreken die moeten
worden verholpen
Uit resultaten bleek dat onge
veer 1 procent van de onderzochte
restaurants (ongeveer 550) er zo
slecht aan toe is dat sluiting nood
zakelijk is. Zo'n 9 procent (bijna
5.000 gelegenheden) valt in de ca
tegorie waar gebreken zijn gecon
stateerd die moeten worden ver
holpen. De overige 90 procent is
'voldoende' tot 'goed'.
Volgens het bedrijf gaat het om
zeer lage waardes en is het drink
water nog steeds veilig. „Maar het
hoort er niet in, ook niet een klein
beetje", zegt Debbie Koorn van het
waterbedrijf. „Dit wil je gewoon
niet."
GroenLinks in Provinciale Sta
ten van Zuid-Holland slaat alarm
om de vondst. Ook de Statenfrac
tie van de PVV van Zuid-Holland
vraagt om meer onderzoek. Het
gaat om water afkomstig uit de
drinkwaterwinlocaties Scheve-
ningen, Monster en Katwijk,
meldt het bedrijf. Op deze plekken
is 4,3 en 5,8 nanogram per liter ge
meten.
Om extra zekerheid
te hebben, zijn we
bezig met een
landelijk onderzoek
Eerder dit jaar werd al bekend
dat de omstreden stof van de
Dordtse fabriek Chemours is aan
getroffen in kraanwater van Al-
blasserdam en Ridderkerk, van
drinkwaterbedrijf Oasen. Uit een
onderzoek door deze krant bleek
daarna dat de stof ook in het lei
dingwater zit van Rotterdam, Dor
drecht, Spijkenisse, Gouda en
Goedereede.
Dunea benadrukt dat het om
zeer kleine hoeveelheden GenX
gaat. „Het gaat om waardes die
dertig keer lager zijn dan de richt-
waarde die de overheid geeft als
veiligheidsgrens voor deze stoffen
in het drinkwater. Maar het hoort
er niet in. We willen nu weten wat
de oorsprong is. Als je weet waar
het vandaan komt, kun je stappen
zetten."
De Statenfractie van Groen
Links stelt vragen aan Gedepu
teerde Staten over de nieuwe
vondsten van GenX. De fractie
vraagt de provincie de lozing door
chemisch bedrijf Chemours in
Dordrecht, dat met de stof werkt,
te stoppen. „Ik ben ervan ge
schrokken dat GenX zo snel na de
lozing in Dordrecht al de drinkwa
terwinning aan de andere kant van
de provincie heeft bereikt", zegt
Berend Potjer van de Statenfractie
van GroenLinks. „Als inwoner van
Den Haag maak ik mij nu wel zor
gen over de veiligheid van mijn
drinkwater. Het is dan wel ver
dund, maar GenX is een onna
tuurlijke stof die niet afbreekt."
Harm Groenendijk van de PW
in Provinciale Staten vindt de uit
komst schokkend en noemt het
vreemd dat GenX nu al in Den
Haag is aangetroffen. GenX wordt
door Chemours in Dordrecht pas
vijfjaar gebruikt. Het bedrijf is in
Nederland de enige gebruiker,
weet hij. „Deze verspreiding gaat
zo snel, dat is niet normaal. De
vraag is waar het vandaan komt",
zegt Groenendijk.
De Nederlandse drinkwaterbe
drijven zeggen inmiddels te wer
ken aan een onderzoek. Volgens
Patricia van der Linden van
brancheorganisatie Vewin (de ver
eniging van drinkwaterbedrijven
in Nederland) gaat het om een
omvangrijk landelijk onderzoek
waarbij in kaart wordt gebracht of
de stof ook voorkomt in opper
vlaktewater en drinkwater in an
dere provincies.
Als inwoner van Den
Haag maak ik mij nu
wel zorgen over
mijn drinkwater
„Het drinkwater is nog steeds vei
lig en zal dat ook blijven. Maar om
extra zekerheid te hebben, zijn we
bezig met een landelijk onderzoek:
waar komt GenX nog meer voor",
aldus Van der Linden. De resulta
ten worden in september ver
wacht. De uitkomst wordt gedeeld
met het ministerie van Infrastruc
tuur en Milieu.
Vewin stelt dat het absoluut
schonere drinkwaterbronnen wil
in Nederland. „We pleiten al jaren
voor schonere bronnen." Dat is
volgens Van der Linden van Vewin
ook al jaren de Europese richtlijn.
„Helaas zien we het tegenoverge
stelde. Het drinkwater is en blijft
veilig, maar drinkwaterbedrijven
moeten steeds meer inspanning
leveren om het te zuiveren."
En terwijl de opgooitent voorbij
komt drijven, denk je misschien:
zaten we maar in Zuid-Frankrijk.
Melk uit een kokosnoot, zonnetje
op de bol.
En dat snap ik. Vakantie moet
wel een beetje als vakantie voelen,
en als je elke ochtend de voortent
moet hozen, vergaat de vakantie
pret je wel. Maar je kinderen doe je
n- hier een groot plezier
s mee, ook al lijkt dat
misschien niet zo.
tJ -Kinderen die in hun
jeugd alleen Neder
landse zomers
meemaakten,
worden heel
dankbare
woensdag 16 augustus 2017
@nynke
Dankbaar
Zoals J.C. Bloem ooit dichtte:
De Franse voedselinspectie
maakt vanaf deze zomer de re
sultaten openbaar van controles
bij restaurants en winkels. Via
de website en een app is snel te
zien welke adressen je maar
beter links kunt laten liggen.
Frank Renout
Parijs
GO
Ingrid de Groot
Dordrecht
Patricia van der Linden
—Berend Potjer, GroenLinks
De fabriek van Chemours in Dordrecht waar GenX wordt gebruikt, fotomilanrinck
