zijn
8
'Dit zijn wij' is een zomerserie over zes generaties Nederlanders.
Deze week de Stille generatie mensen geboren tussen 1930 en 1945.
Zijn Once Upon a Time in the West stond
beginjaren 70 bij iedere muziekliefhebber in
de platenkast. Via Quentin Tarantino, fan en
filmregisseur, bereikte Ennio Morricone
als oude man alsnog de cultstatus bij
filmliefhebbers onder de 40, de
kinderen van de mensen met een
Het gebeurde in het l/l/esfen-plaat.
Achterwerk
De spanning die vooraf door zijn entourage is op
gebouwd, verdwijnt op slag bij de handdruk. De
maestro lacht als hij het pak stroopwafels uit Ne
derland in ontvangst neemt en een beetje stijf
overeind komt van de bank in de huiskamer.
„Draai je eens om", zegt hij en maakt slaande be
wegingen met zijn cadeautje naar het achterwerk
van de verslaggever en schudt zijn hoofd. „Dat had
je niet moeten doen", grijnst hij. Het chocolaatje
dat hij vlak voor het gesprek at, is zijn rantsoen
zoetigheid voor vandaag.
Maestro Morricone ontvangt de pers in zijn ei
gen huis, een appartement in een buitenwijk van
Rome, op de bovenste verdieping van een gebouw
op een heuvel. Verslaggevers en fotografen wande
len zó zijn leven in: een stapeltje kranten en tijd
schriften op de salontafel, mevrouw Morricone die
„Het eerste wat ze me leerden, was eerlijkheid. Dat
ik nooit mocht liegen over iets. Dat ik beschaafd
moest zijn en begrip moest hebben voor iedereen
en voor andermans opvattingen." Een guitige blik.
„Dat is voor mij moeilijk."
„Hij heeft mijn adviezen nooit opgevolgd. Jammer
genoeg." De maestro schatert. „Nee, nee, het is
goed dat hij dat niet deed. Gelukkig maar."
Once Upon a Time in the West was een enorm
succes. Er zijn miljoenen exemplaren verkocht
van die plaat, hij stond in Nederland 193 weken
in de albumhitlijst. Kan de muziek voor een film
belangrijker worden dan de film zelf?
„Ja, natuurlijk. Dat gebeurt. Maar het is niet iets waar
je bewust naartoe werkt. Ik kan daar niets aan doen,
het is niet mijn schuld dat het zo is gegaan. Logisch
is het wel, want naar een film kijk je één keer, in de
bioscoop. Of hooguit twee keer. Daarna is het klaar.
Maar naar muziek, naar een plaat, luister je steeds
maar opnieuw. En opnieuw. En opnieuw. De mu
ziek is daardoor in het voordeel ten opzichte van de
film. En door steeds maar opnieuw te luisteren,
groeit de waardering voor de muziek. Op den duur
gaan andere dingen meespelen: muziek kan op de
nnio Morricone (88) praat liever
niet meer over de muziek die hij
schreef voor de film van Sergio Le
one. Het is al zo lang geleden, vindt
hij, een half leven letterlijk. Hij
schreef de muziek voor de drie spa-
ghettiwesterns A Fistful of Dollars,
The Good, the Bad and the Ugly en Once Upon a Time
in the West in de jaren 60. Alles wat hij daarover
wilde zeggen, heeft hij ooit al gezegd. Daar komt
nog bij dat regisseur Leone en Morricone nooit
vrienden zijn geweest, hoewel ze als 12-jarige jon
gens klasgenoten waren op het Santa Cecilia Con
servatorium in Rome.
Hij heeft bovendien véél meer muziek gemaakt,
heel veel meer. En belangrijkere muziek ook, vindt
hij zelf. Ennio Morricone werktE vanaf zijn 14de
als een bezetene. Hij schreef muziek voor ruim
vijfhonderd films, vooral Italiaanse. Beroemd werd
hij met de westerns van Leone, geliefd is de mu
ziek die hij maakte voor de film The Mission in de
jaren 80. Gewaardeerd is hij voor de score van Ci
nema Paradiso.
Praten met de pers doet hij eigenlijk het liefst
helemaal niet. Maar nu hij weer op tournee gaat
met een orkest - in september staat hij in Ahoy
Rotterdam om zijn omvangrijke oeuvre te spe
len - moet het maar weer eens. Journalisten
die de levende legende van de Italiaanse
filmmuziek willen spreken, krijgen standaard
vooraf een streng briefje toegestuurd: het
woord spaghettiwestern - toch de algemene
term voor de westerns van Leone - mag niet in de
mond worden genomen, de componist dient met
'maestro' te worden aangesproken en Morricone
wil geen vragen over trivia als huisdieren beant
woorden. En o ja, de oorlog is een onderwerp waar
hij liever helemaal niet over spreekt.
probeert onzichtbaar te blijven als
ze van de keuken naar de slaapka
mer sluipt en Ennio Morricone zelf
die zijn gasten verwelkomt in zijn al
vaak gewassen blauwe joggingbroek en
een bodywarmer, gezellig op de fluwelen
bank in zijn woonkamer, zijn haren nog
wat slordig. Het gesprek is indirect. Als de
tolk zijn woorden vertaalt - naar verluidt verstaat
hij best Engels - gaapt de maestro uitgebreid. Hij
lacht er soms schalks bij.
„Ik luisterde heel veel naar opera, en vooral naar de
opera Andrea Chénier van Umberto Giordano. Ope
ra's gaan over het leven en de liefde. Ik luisterde
heel geconcentreerd naar de muziek." Hij legt zijn
hand om zijn oor en sluit zijn ogen. Is even stil. „Ik
luisterde naar de radio. We hadden in die tijd geen
platenspeler, ik moest goed luisteren om het te
kunnen horen."
zaterdag 12 augustus 2017
GO
Nadia Berkelder
I» Ennio
Morricone
schreef
muziek voor
ruim vijfhon
derd films: „Maar
ik ben niet zo geïn
teresseerd in aantal
len." FOTO ANP/KIPPA
Uw zoon Andrea is ook componist. Welke le
vensles heeft u hem meegegeven?
U bent een muzikale held voor opeenvolgende
generaties muziekliefhebbers, van de hippies in
de sixties tot de miilennials die Tarantinofilms
ontdekken. Naar welke muziek luisterde u zelf,
toen u een jongen was?
Welke waarden heeft u van uw ouders meege
kregen als jongen?