rrn
'Hala, de
Hollandse pot
is wel even
wennen'
v.°
9
k P/T I
Top 3
bestemmingen
in jaren 80:
1. Duinrell
2. Hellendoorn
3. Kabelbaan
Valkenburg
eerste biertjes dronken. Vriendinnen die non-stop
giechelend alle grote winkelcentra in het land be
zochten. De NS maakte er in 1975 reclame voor:
'Liften voor een krats, 8 dagen tienertoeren voor
32,50 gulden in juni, juli en augustus.' 'Voor een
krats', oubolliger kon niet; bij de NS werkten niet
de meest moderne sloganmakers. Ook dat veran
derde. 'Tienertoer, just another word for freedom'
luidde de slogan een paar jaar later, met op de pos
ter een jong hippiestel.
De Tienertoer bleek onweerstaanbaar voor de
jeugd. Ook omdat je ongemoeid kon flikflooien
met je vriendje of vriendinnetje. Wég uit Hippoly-
tus-
hoef,
mét
zijn lief.
Dat is en
was voor Jos
Zijlstra de
Tienertoer.
„We stapten in
Den Helder op de
trein en reden onze
vrijheid tegemoet.
Acht dagen doen en la
ten wat je wil. Allebei
smoorverliefd. Waar we
heengingen interesseerde
ons geen bal. Het was leuk
om zo ver mogelijk weg te
gaan."
Hij was 18 en zij was 17. De zomer van 1976 was
lang, droog en heet. De verkering was vast, maar
hij werd geacht thuis in zijn jongenskamer te sla
pen en ook zij moest zich elke avond thuis melden.
„Nu hadden we acht dagen samen in ons tentje. Zij
kookte 's avonds in zo'n vierkant pannetje op een
eenpitsbrandertje. Er ging goedkope Smac in de
pan." Het weinige geld werd besteed aan bier. Hij
draaide Drum, zij rookte Samson. „En we deden
tienerdingen. Midgetgolf bijvoorbeeld omdat het
zo kneuterig is."
Romantiek
Zijlstra werd conservator bij het Spoorwegmu
seum in Utrecht. „Steeds als ik iets tegenkom uit
die tijd, flitst de reis weer door mijn hoofd. De ro
mantiek van de vrijheid."
De Tienertoer bestaat nog steeds, al is-ie minder
populair dan in de jaren 70 en 80 toen in sommige
jaren meer dan 200.000 tieners op de trein stapten.
De naam veranderde in NS Jongerentoer. „Jonge
ren willen geen tieners meer genoemd worden",
weet Ton Boon van de NS. Het gevoel van vrijheid
bleef. Over twee jaar bestaat de Tienertoer 50 jaar.
Conservator Zijlstra. „Ik ben nü al me de voorbe
reiding van de expositie bezig. Dat gaat heel veel
mensen trekken." En zijn liefje van toen? Dat is
niks geworden. Zo gaat dat met jeugdliefdes. „We
waren te jong."
Deze serie verhalen
6
Immigranten
Hala mist de tabouleh, baba ghanousj en humus
op de menukaart. Wat is een pizza? En saté? Het
duizelt Hala, die nog even wil eten voordat ze Sal-
vatore 'Salvo' Ierna (78) ontmoet. Een kwieke Itali
aan, die haar vast kan uitleggen wat een pizza is.
Salvo kwam in 1961 van Sicilië met de eerste
groep gastarbeiders aan in Nederland. „Op 18
mei, die dag vergeet ik nooit meer", vertelt hij. Via
het arbeidsbureau in Italië krijgt hij direct een
jaarcontract bij een textielfabriek in Oldenzaal.
Integreren in 1961 of in 2016, het is een wereld
van verschil. Salvo leert de Nederlandse taal in de
fabriek. Tafel, stoel, schoen: collega's wijzen hem
alle voorwerpen op de
werkvloer aan en spijke
ren zo zijn Nederlands
bij. In de jaren 60 zijn er
geen inburgeringscur-
sussen of opvangcentra
en worden de Italianen
ondergebracht in gastge
zinnen.
Salvo heeft mooie her
inneringen aan die tijd.
Puntje van kritiek: de
Hollandse pot. Hij be
grijpt de Nederlandse
keuken na 55 jaar nog
steeds niet. „Sla met mayonaise? Dat is heel apart.
En boter op brood? Maar je went er wel aan, hoor",
stelt hij Hala gerust.
Hala doet haar best om Salvo's verhalen te vol
gen. „Vroeger sprak Salvo vloeiend Nederlands",
weet zijn vrouw Ria. Nu Salvo ouder wordt, ver
geet hij steeds vaker Nederlandse woorden. Een
groen boekje in de bovenste lade van het dressoir
biedt houvast. Naast het groene boekje in de la ligt
een zwart-wit portret uit 1964 van het jonge
bruidspaar. Aan de wand nog meer mooie portret
ten met zoon, dochter en kleinkinderen. Hala laat
de familiekiekjes op haar telefoon zien.
Salvo vraagt waar Hala's familie is. Ze is met
haar moeder naar Nederland gevlucht, maar hoopt
dat ze haar vader hier over een halfjaar weer kan
omarmen. „En", vertelt ze, „we krijgen een huisje
in Dedemsvaart." Liever was ze in Twente geble
ven, maar het is niet anders. Koop niks op afbeta
ling, adviseert Ria. Met schulden kom je nergens.
Hala heeft al gehoord over Marktplaats en de
kringloop, dus dat komt vast goed. „Maar ik ga
Twente wel missen."
Koop niks op
afbetaling, met
schulden kom
je nergens
dinsdag 8 augustus 2017
T Het plakboek van Eline Kleibrink uit 1977.
FOTO'S MARCO OKHUIZEN
ÜBtSSTyÊSsr
>ooftn ifzf r
MORGEN
Technologische
Big Bang bracht ons
computer voor thuis
DONDERDAG
Marilyn Monroe,
John F. Kennedy en
Elvis: sommige
idolen sterven nooit
over generaties -
plus extra materiaal
- zijn gebundeld in
een boek!
Bestel het Grote
Generatieboek op
pzc.nl/wij, voor 17,50
euro. Gebruik kor
tingscode DZWB17
voor gratis verzen
ding.
O ZIJN
W IJ
Volg alles over de
generaties op:
pzc.nl/ditzijnwij
Van Italiaanse gastarbeiders beginjaren 60 tot
Afghaanse vluchtelingen in de jaren 90: men
sen op drift is iets van alle tijden. Verslaggeef
ster Mandy de Jong gaat met nieuwkomer Hala
Ali (24) uit Syrië terug in de tijd. Hoe is het met
de mensen die haar voorgingen? De komst van
Italianen staat bij deze generatie centraal.
Mandy de Jong
0
