ZE6IA*®
Overlevingskans
enorm gestegen
Tafeltje-dek-
je zoekt hulp
Historische
activiteiten
Veiligheidsstraat bij Dow Terneuzen
4
De laatste jaren overlijden in Zee
land naar verhouding de minste
kinderen in hun eerste levensjaar.
Sinds 2009 is de zuigelingensterfte
in onze provincie het laagst, met
uitzondering van 2013 toen in één
provincie minder baby's stierven.
De jongste cijfers van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek da
teren van 2015. In dat jaar was de
sterfte in het eerste levensjaar in
Zeeland 1,9 onder duizend levend
geboren kinderen. Landelijk is dat
gemiddeld 3,3 en in de provincie
Groningen 6,0.
In de negentiende eeuw waren
de rollen omgekeerd. De zuigelin
gensterfte was toen juist in Zee
land schrikbarend hoog. In de
noordelijke provincies was de kans
op overleven van het eerste levens
jaar hoger. Een op de drie in Zee
land geboren kinderen haalde zijn
of haar eerste verjaardag niet.
Professor P.E. Treffers schreef in
2008 in het Nederlands Tijdschrift
voor Geneeskunde een artikel over
de hoge zuigelingensterfte rond
1850. Gebrek aan borstvoeding was
dé oorzaak: „Opmerkelijk is dat een
Zeeuwse huisarts al in 1874 de oor
zaak van de hoge zuigelingen-
sterfte aanwees. In het gezin van
een landarbeider werd de moeder
namelijk door de boer of werkgever
verplicht in het hoogseizoen (juli-
oktober) mee te werken op het
land, vanaf vijf uur 's morgens tot
laat in de avond. Haar kinderen
moesten aan anderen worden over
gelaten, en een zuigeling overleefde
dat vaak niet." Een goed alternatief
voor moedermelk was er niet. Koe
melk was voor armen te duur als
vervanging voor borstvoeding. De
baby's kregen waterige pap.
Zuigelingensterfte is internatio
naal één van de meest gebruikte in
dicatoren om iets over de gezond
heid van kinderen zeggen. In an
derhalve eeuw is de sterfte gigan
tisch gedaald. En nog steeds. De
aantallen zijn, gelukkig, inmiddels
zo laag dat er per jaar of per provin
cie geen keiharde conclusies aan te
verbinden zijn of over bijvoorbeeld
de invloed van thuisbevallingen.
In Zeeland werden in 2016 zo'n
3.500 kinderen geboren. „Uit kleine
aantallen, vertaald in percentages/
promillages, kun je snel verkeerde
conclusies trekken", waarschuwt
Dick van der Wouw, senior onder
zoeker bij ZB Planbureau en Bibli
otheek van Zeeland. Maar toch, we
hebben voor wat betreft zuigelin
gensterfte een gigantische sprong
voorwaarts gemaakt.
TERNEUZEN De nieuwe organi
satie Zo-Lekker gaat vanaf 1 sep
tember in Terneuzen de warme
maaltijden voor Tafeltje-dek-je ko
ken met streekproducten.
Welzijnsorganisatie aan-z zoekt
vrijwilligers om de maaltijden op
werkdagen aan huis te bezorgen,
tegen onkostenvergoeding, en voor
een gemeenschappelijke Open Ta
fel in Terneuzen.
Aanmelden kan bij Claudia
Doeze Jager, 0115-563015.
GROEDE In het historische
straatje van Het Vlaemsche Erfgoed
in Groede worden tot eind augus
tus demonstraties en rondlei
dingen gegeven. Zo wordt er op di
verse woens- en donderdagen ge
werkt met wol tussen 10.00 en
16.00 uur en wordt zaterdag om
13.30 uur een rondleiding gegeven
door een gids in Cadzandse kleder
dracht.
Het hele zomerprogramma staat
op het-vlaemsche-erfgoed.nl.
Een ongeluk zit in een klein
hoekje, in het verkeer, thuis en
ook op het werk. Een chemiebe
drijf als Dow stelt hoge veilig
heidseisen en telt veel procedures,
onder het motto: 'Je werkt veilig
of je werkt niet'.
'Hoe krijg je al die procedures
het beste tussen de oren bij je
mensen?' Jan Buys van steiger
bouwer en isolatiebedrijf KAE-
FER en Miechel Corstanje van on
derhoudsbedrijf Bilfïnger ROB
stelden zich alweer een tijdje ge
leden die vraag.
Honderden tijdelijke medewer
kers kwamen naar Dow voor een
onderhoudsstop. Zij krijgen stan
daard een introductiecursus met
een presentatie op beeldscherm.
„Na een half uur zie je de eerste
ogen dichtvallen", vertelt Jan.
„Het gaat allemaal om praktische
mensen. Je moet hen iets direct la
ten meemaken, dat het blijft han
gen. Een beeld zegt meer dan dui
zend woorden."
Innovatieprijs 2017
Zo ontstond het idee voor een vei
ligheidsstraat, safety street, waar
medewerkers geconfronteerd
worden met wat ze tegen kunnen
komen op het werk en hoe ze dan
moeten handelen. KAEFER en
Bilfïnger ROB boden dit als eerste
aan. Ze hebben er de veiligheids-
innovatieprij s 2017 voor Dow-on-
deraannemers mee gewonnen.
„Omdat", stelt Dow-veiligheids-
man Robin Spoor, „het idee even
eenvoudig als effectief is."
De vaste contractors van Dow
Terneuzen, de Verenigde Mainte
nance Partners, hebben het con
cept inmiddels allemaal omarmd.
In de voormalige opslagloods voor
Styrofoam-isolatieplaten is on
langs een veiligheidsstraat ge
opend voor alle onderaannemers.
Een beeld zegt meer
dan duizend
woorden
Jan Buys, Miechel Corstanje en
Robin Spoor geven een rondlei
ding. Ze doen dat met zoveel ple
zier dat het aanstekelijk werkt. Jan
pakt een sleutel om bouten los en
vast te draaien. „Mag je hiermee
werken of niet?" De sleutel lijkt
prima in orde. „Ja, waarom niet?"
Niet dus. Jan wijst op een gaatje in
de kop. „De sleutel kan verzwakt
zijn."
„Pak die lamp maar uit dat vat!",
zegt Miechel iets verderop. Je laat
je niet voor een tweede keer fop
pen. Dat blijkt terecht. In een ge
sloten vat kunnen altijd giftige
dampen hangen. In een volgende
ruimte is een steigeropstelling
voorzien van een groen werk-
briefje. Die moet veilig zijn, maar
tussen de platen erop gaapt een
gat. „Je haalt zo'n briefje dan weg",
doceert Jan, „en geeft het aan je
leidinggevende."
De bedenkers hebben gelijk, dat
soort dingen blijven je bij. Miechel
toont tot slot een veiligheidslaars.
Een diepe snee zit er voorin, ver
oorzaakt door een hogedrukspuit
voor schoonmaakwerk. Dat
schrikt af. Voortaan hou je wel ge
past afstand tot een hogedruk
spuit en dat is nou precies de be
doeling.
dinsdag 8 augustus 2017
In de rubriek 'Zeeland op 1' staat het
verhaal achter de lijstjes waarop Zeeland
bovenaan staat. Deze week: in Zeeland is
de zuigelingensterfte het laagst.
ZV.
Theo Giele
Vlissingen
In anderhalve eeuw is de zuige
lingensterfte in Zeeland gedaald
van ruim 300 per 1.000 levend
geborenen naar nog geen 2.
In Zeeland werden in 2016 zo'n
3.500 kinderen geboren.
Zo leer je wel de
risico's kennen
Chemiebedrijf Dow Terneuzen
heeft een bijzondere nieuwig
heid in huis; een veiligheids
straat. Medewerkers leren er
heel praktisch - al werkend bij
Dow - wat ze wel en vooral niet
moeten doen. Ook doe-het-zel-
vers zouden er een cursus
moeten volgen.
Harmen van der Werf
Terneuzen
- Jan Buys, steigerbouwer en
isolatiebedrijf KAEFER
C A/ Llr\
3°0 Ar,
m m
m f5-P>
Een veiligheidslaars doormidden gespoten met een hogedruk
spuit. Dat blijft je wel bij. fotoscamileschelstraete
Miechel Corstanje, Jan Buys en Robin Spoor in de veiligheidsstraat bij Dow Terneuzen.
