Nèrgest nie zö lekker
12 ZE
Kleinschalige productie van een traditionele pint op Het Eilandje
Zuiderburen
Streektaal
Seef is een bier dat
eeuwenlang alleen in
Antwerpen gemaakt
werd. Maar het raakte
in de vergetelheid.
Sinds twee weken
wordt het weer
gebrouwen.
Zeg tegen Johan Van Dyck
dat je niet van bier houdt
en hij zal antwoorden:
„Dat doe je wel, je bent
alleen je favoriete bier nog niet te
gengekomen." Het is een filosofie
in een notendop. Van Dyck werkte
jaren voor brouwers als Dom-
melsch, Hoegaarden en Duvel
Moortgat. En in zijn vrije tijd was
hij dan met bier bezig.
De hobby liep pas serieus uit de
hand toen hij op het boek 'Ver
dwenen brouwerijen' van Guy
Verdonck stuitte. Van Dyck: „Hij
schreef dat hét historische bier van
Antwerpen het Seefbier was, maar
dat 't helaas was verdwenen. Ster
ker, het recept is zelfs verloren ge
gaan." Een nieuwe obsessie was
geboren. Van Dyck wilde het Seef
bier zien, ruiken, proeven. Drie
jaar lang zocht hij naar het verlo
ren gewaande recept. Hij vond het
in het archief van een brouwersfa
milie. Een traditioneel bier kon
nieuw leven ingeblazen worden.
Want dat Seef een lange traditie
heeft, is zeker. In Antwerpen was
het zo populair dat er een wijk
naar vernoemd is, de Seefhoek.
Honderden brouwerijen maakten
ooit dit blonde, ongefilterde bier,
dat zijn zeer karakteristieke smaak
vooral dankt aan de toevoeging
van boekweit. Aan het einde van
de zestiende eeuw werd daar al
bier van gemaakt. De Spaanse
overheerser verbood toen name
lijk de toevoeging van boekweit.
Maar dat leidde tot zo'n volksop
roer, dat voor Antwerpen rap een
uitzondering werd gemaakt.
Schaalvergroting in de brouwe
rijen, de Eerste Wereldoorlog en
de opkomst van pils deden Seef
ruim drie eeuwen later alsnog de
das om. Het zou tot 2012 duren
voor het weer gebrouwen werd.
Zij het op kleine schaal. In dat jaar
besloten Johan Van Dyck en zijn
partner Karen Follens om de Ant
werpse Brouw Compagnie op te
zetten. „We wilden ons eigen bier
ontwikkelen dat onderscheidend
genoeg was", zegt Karen. „Er zijn
A
Hét historische bier
van Antwerpen was
het Seefbier, maar
dat was verdwenen
al genoeg goede tripels op de
markt. Daar was geen nood aan.
Seef is lekker en onderscheidend
genoeg." Zo oordeelde ook de jury
van een van de meest prestigieuze
biercompetities ter wereld, de
World Beer Cup in de Verenigde
Staten. Met Seef wonnen Karen en
Johan nog in datzelfde jaar goud.
Aanvankelijk maakten Johan en
Karen het bier in een brouwerij in
Oudenaarde. Maar sinds enkele
weken hebben ze - onder meer
door crowdfunding - een eigen
brouwerij in een historisch pand
op Het Eilandje in Antwerpen.
Daar maken ze ook hun zelf ont
wikkelde Bootjesbier, waarmee ze
vorig jaar nog goud wonnen. In
september moet ook het horecage
deelte in en rond de brouwerij
klaar zijn, waarna het pand open is
voor publiek.
Die eit 'r de slag van ee?' zegt 'n
mannetje die naost me staot te
kieken naor 'n kunstenaor die
allerlei figuren op 'n glas zit te sliepen.
Ik knikken en zeggen dat 't 'êêl gêêstig
is. Oe dat die vint dat voo mekaore
kriegt? 't Is m'n een raodsel.
Me binnen op de Folkloristische
Dag in Iezendieke, 'n goeie maond ge-
leejen. Dien dag is 'n begrip in 'êêl
Zêêuws-Vlaonderen. Wat zeg ik, in
'êêl Zêêland. Dat ka je best wel zeggen.
Moe je maor op de Mart kieken. Sjêês-
jes en gekroonde pêêren uut 'êêl Zêê
land. 'Oe of ik dat kan zien? An de
dracht natuurlijk. Je ziet daor vrouwen
en vinters op udder Bevelands, maor
ook op z'n Walchers. Jao, a je noe toe
rist bin, dan weete hie natuurlijk niet
uut welk dêêl van Zêêland die ménsen
op die karretjes kommen. Dao zou na
tuurlijk wel 's 't êên en 't ander over
gezeid kunnen worren. Mao jao, begin
daor 's an joengen. Daor is 't einde van
zoek, ee? Gêên beginnen an. Mao mis-
schiens zou t'r toch 'n 'oekje gemaokt
kunnen worren of'n paor kraomen,
wao je wat uutgelegd zou kunnen
worren over die drachten. En ik weete
kik zeker, dat zal gewaordeerd worren.
Echt waor. En veel toeristen zullen ze
ker op de foto willen mee zo'n vint of
vrouwe in dracht. Je zou dan kunnen
vraogen: 'As judder 'n selfie willen
maoken, dat kan gerust 'öör. Mao dan
moen 'k daorom êêst m'n musse goed
zetten.'
Mao noe terug nao de Kèrkstraote,
want doen stoeng die kunstenaor die
teikende op dat glas. Mee 'n soort bore
krassende die daor in. 'n Boore op ele-
triek. Om gêên spetters in z'n öögen te
kriegen, droeg tie 'n bril. En voo z'n
mond 'n kapje. Jao, net as bie de tand
arts tegenwoordig. Je moet 'r maor op
kommen. Mao éérlijk gezeid, 't is wel
veilig ee. Daorom moe je daor as be
zoeker ook niet flak mee je mule d'r op
staon te kieken. Mao jao, je weet 't ee?
Dao binnen altied van die ménsen die
kunnen d'r nie dichte genoeg op staon
te kieken. Da was natuurlijk ook 'ier
zö, ee. Noe ao die vint die dao bezig
was, al 'n paor kêêr 'n mannetje mee 'n
alpinopetje, gebaord dat ie achteruut
moste gaon. Of die dat nie begréép? Ik
weet 't nie. Maor anêês stoppende die
mee graveren en zei duidelijk: 'Dat is
nu de laatste keer.' 't Alpinopetje dra-
oiende z'n eigen om en riep nao z'n
vrouwe die 'n eindje verder op 'm
stond te wachten: „Mina, kom 's kij
ken, het is de laatste keer. Die gaot 'r
mee stoppen."
De graveur wachtende even, pak
kende daonao z'n machientje op, zet
tende de stroom an en goeng geamu
seerd vérder, 't Mannetje mee z'n ka
lotje en z'n vrouwe stoengen allicht
wee vooran. Mee studie keken ze nao
de glasslieper, die daor 's even 'n
schöön pêêrd op een glas sleep. En
mee dat glas trokken ze even laoter vè-
der, nao d'andere kraomen. 'Kiek, da's
zaoken doen,' docht ik bie m'n eigen
en goeng ook vèder. 'Die knaop eit 'r
inderdaod de slag van. 'Bie 'n kraom
waor 't ook zwart van 't volk stoeng,
most ik toch ook even kieken. 'Wat is
't 'r iere te doen?' vroeg ik an 'n
vrouwe die mee 'n mande an d'r èrm
stoeng te wachten. 'Iere verkopen ze
ovenkoeken,' zei ze. 'Schuuf maor an,
wan je bin nog glad nie an de beurte.'
Intussen vertellende ze dat die koeken
'iere zö 't kraom uutvlogen. Noe, dat
most ze niet vertellen, wan dat zagge
kik ook wel. 'Nèrgest nie zö lekker,' zei
nog. En ze ao gliek. Dao moste kik an-
dienken toen d'r laoter êêne van m'n
bord nao binnen speelende. Mee goeie
beuter en bruune suker, veneigens.
dinsdag 8 augustus 2017
WA
Johan Van Dyck en Karen Follens in hun nieuwe brouwerij: „We wilden ons eigen bier ontwikkelen dat onderscheidend genoeg was." fotocamileschelstraete
Seefbier terug van weggeweest
Peter van den Assem
In de rubriek Zuiderburen
werpen we wekelijks
een blik over de Belgische
grens. Deze week: Ant
werpse Brouw Compagnie
- Johan Van Dyck, brouwer
Voor meer informatie: seef.be
In deze rubriek be
lichten we
wekelijks een
Zeeuws dialect.
Deze keer een
verhaal van Rinus
Willemsen in het
Zeeuws-Vlaams.
Beluister de ge
sproken rubriek op
pzc.nl/streektaal.
