WIM HOFMAN
Opgezet
Vijfhonderd jaar protestant
11
Monnikenwerk
Als wij de centrale trap
van het paleis van Ru-
mine in Lausanne op
gaan tot aan de bovenste
verdieping komen we in de zalen
waar grote uitstalkasten met opge
zette dieren zijn geplaatst.
De verzamelingen zijn al oud, al
uit de achttiende eeuw en dat kun
je zien. De enorme python is dof
van kleur en lijkt van rubber te
zijn gemaakt. De giraf is hier en
daar wat pluizig. Vooral de vogels
zien er stoffig en vaal uit.
Er zijn vooral niet-alledaagse
vogels te zien. Allerlei papegaaien,
vooral Zuid-Amerikaanse exem
plaren, de verbazingwekkend
grote albatros met zijn vleugel
wijdte van drie meter. Er staan ook
kolibries en flamingo's met roze
snavels.
Ik zag een maraboe van mis
schien wel meer dan een meter
hoog. Ik had er wel eens een paar
in het echt gezien, ergens in Oe
ganda, scharrelend bij de vuilnis
belt. Dit exemplaar stond waar
schijnlijk al jaren doodstil in zijn
vitrine, zijn verenjas verbleekt,
zijn keelzak verdroogd. De pelika
nen zagen er nog treuriger uit.
Hun keelzak leek verworden tot
een stuk plastic en bij een leek de
grote bek aan de kop te zijn vastge
naaid.
Er waren veel skeletten. Het ge
raamte van de toekan leek me be
lachelijk klein vergeleken met de
kromme snavel. Topzwaar leek hij
en je begrijpt niet dat zo'n vogel
niet herhaaldelijk op zijn bek valt.
En dan de potten met diertjes op
sterk water. Nogal wat openge
werkte kikkers. Er waren ook
ingewanden, los van het dierenli-
chaam: het urogenitale apparaat
van de cercopithecus sabaeus (man
netje), de penis en de muskusklier
van de alligator mississipiensis ris.
Hartjes en klieren en hersentjes
dreven in potjes. Flesjes met medi
cinale bloedzuigers naast flessen
met lintwormen.
In enkele potten zweefden men
selijke foetussen in verschillende
ontwikkelingsstadia. Haast ver
bijsterend dat je ook ooit zo'n
klein wezentje was en met kieu
wen en een staartje. In een pot
hing een misschien acht centime
ter groot menselijk embryo nog in
een vliesje aan een navelstrenge
tje. Het probeerde als het ware met
zijn witte handje het navelstren
getje vast te houden. Zo hangt het
daar al jaren en dient zo de weten
schap die eropuit is alles te onder
zoeken, te analyseren, te begrij
pen, te benoemen, te zoeken naar
wetmatigheden en om het een na
het andere levensraadsel op te los
sen. Net zo lang tot men aan het
raadsel komt waar geen antwoord
meer op is.
Iam, wat zijn wij ook al
weer? Christelijk en ver
der...?"
Een zoon die met een vriend zit
te praten weet het even niet. Het
kerkgenootschap waar we bij ho
ren of theologische twisten waar
door de moederkerk ooit uiteen
viel - het zal hem een biet zijn. Nu
zorgden wij als ouders ook wel
voor de nodige verwarring. In de
tijd dat we in de navel van de bi-
blebelt woonden gingen onze kin
deren naar de kindercatechese in
de katholieke kerk, dat lag ons het
beste. Zal ik zeggen dat we vrijzin
nig en protestant zijn? „Oecume
nisch toch mam, maar wat is dat
ook alweer?"
Dit jaar staat de Protestantse
Kerk nadrukkelijk stil bij 500 jaar
reformatie. Het gonst er al een jaar
van. 'Als een lopend vuur' is de ti
tel waarmee de Protestantse Kerk
(PKN) een estafette organiseert
langs de provincies. Bijna elke pro
vincie heeft een stelling geformu
leerd voor de viering en herden
king van de reformatie. De stelling
van Zeeland is: „De kunst om iets
van het leven te maken is de kunst
het leven te ontvangen uit Gods
hand." Ik laat er mijn gedachten
over gaan en ja, dat vind ik wel wat
hebben. Al spreekt de stelling van
Zuid-Holland me ook wel aan:
„Echte protestanten zijn dwarslig
gers", maar dat zegt mogelijk meer
over mijn karakter dan het heden
daagse protestantisme. Bij die van
Gelderland en Overijssel voel ik
me licht ongemakkelijk worden.
Gelukkig is het overall motto van
de PKN bij de herdenking van de
reformatie: „Veelkleurig, dyna
misch en actueel; waard om sa
men te vieren." Gelukkig veel
kleurig.
In Zeeland trekt de estafette
langs Hoek, Veere, de Bevelanden
en Brouwershaven. Morgen, op za
terdag 5 augustus, luiden om 10.00
uur de klokken in Hoek en na de
symbolische overdracht van het
estafettestokje om 11.00 uur volgt
een afwisselend programma. Dat
is ze wel toevertrouwd daar! In
Hoek wisten ze heel wat te organi
seren om herbouw van de kerk
mogelijk te maken en voor de op
vang van asielzoekers stroopten ze
er de mouwen op nog voor er een
vluchteling in Zeeuws-Vlaande-
ren gesignaleerd was. Een week la
ter gaat het feest door in Veere,
met op 12 augustus een picknick,
zingen bij Valerius, een expositie
en een cabaretavond met Rob Fa-
vier. Wat moet ik me voorstellen
bij de meertalige kerkdienst in
Veere op 13 augustus? Geen idee;
het lijkt me bij voorbaat verwar
rend en chaotisch.
Op zaterdag 19 augustus zijn er
kerkenpadroutes door de Bevelan
den. Voor de gelegenheid staan de
kerkdeuren op zaterdag open en
worden er verschillende orgels be
speeld. De Zeeuwse estafette fi
nisht in Brouwershaven op 26 au
gustus 2017, waarbij vanaf 10.45
uur 'onze' commissaris van de ko
ning, Han Polman, in de Grote of
St. Nicolaaskerk aanwezig zal zijn.
En voor wie liever thuis blijft, is er
een aardige computertest om te
bepalen van welke beroemde pro
testant je het meeste weg hebt.
Het is geen wetenschappelijke
test, wel een met een vermakelijk
resultaat: nationaleprotestanten-
test.nl.
vrijdag 4 augustus 2017
PC
De wereld van Wim Hofman, schrijver/illustrator
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
