C.W. Stoneking geeft concert in Middelburg
Activiteiten in
Zeeland
11
KERKTENTOONSTELLING REFORMATIE
De protestantse kerk grijs en saai?
Verplicht luisteren naar lange preken en
traag gezang? De tentoonstelling over
500jaar Reformatie, in de kerk van
Brouwershaven, geeft een heel
ander beeld.
van vrolijke mensen met palmpa-
senstokken. Geen foto's van pre
kende dominees, maar van eentje
die danst met blije kinderen. Van
de kerkelijke wielerploeg, de
bloemstukken voor Dankdag, de
stiltewandeling door de duinen,
de naailes aan vluchtelingen en
van het klooster.
Ja, echt van de protestantse kerk.
„Vijftig jaar geleden allemaal on-
dénkbaar", lacht Van der Veer.
„Maar nu gebeurt het. Vooraf
gaand aan de dienst herdenken we
overledenen of noteren we namen
van mensen aan wie we extra
moeten denken. Ik steek zelfs een
kaarsje op voor mijn vrouw."
En dat is toch echt een katholiek
gebruik. Vijfhonderd jaar na dato
durft Van der Veer, organist in de
Zierikzeese Thomaskerk én stu
dent theologie, te concluderen dat
de katholieke en de protestantse
kerk eikaars mooie gebruiken heb
ben overgenomen. „Zij zijn er nu
ook van overtuigd dat je iets moet
doen om in de Hemel te komen,
wij nemen wat over van hun vro
lijkheid. We leren van elkaar en
dat moet ook wel; we hebben el
kaar nodig. Beide kerken krimpen,
er komen steeds minder jonge
ren."
Meer samenhang
Dat gaat niet op voor alle protes
tantse kerken. „De meest rechtse,
oud-gereformeerde krimpen niet.
Terwijl ze toch niet vernieuwen.
Zij wilden bijvoorbeeld ook niet
meewerken aan deze tentoonstel
ling. Vertoon, daar houden ze niet
van. Prima, daar heb ik evenwel
respect voor."
Van der Veer is blij met hoe zijn
kerk nu is. Ook al zijn de banken
niet meer zo bezet als ze waren.
„Er is veel meer beleving, veel
meer samenhang. Na afloop van
een dienst staan we met elkaar te
praten. Dat is goed. De kerk wordt
weer een sociaal bolwerk. Eigen
lijk net als vroeger."
Of het echt waar is,
weet niemand zeker.
Maar mooi is het ver
haal wel over die
twee beelden hele
maal bovenin de Grote of Sint Ni-
colaaskerk in Brouwershaven: ze
zouden te hoog hebben gehangen
voor de beeldenstormers en daar
door zijn ontsnapt aan de scandali-
zatie die de Nederlanden in 1566 in
haar greep hield.
De beelden, Sint Nicolaas en
Sint Jacobus Major, zijn de enige
herinneringen aan het katholieke
tijdperk dat vooraf ging aan de
beeldenstorm die ook op Schou-
wen-Duiveland woedde. De
enorme kerk van Brouwershaven
werd, net als alle andere kerken,
vanbinnen wit geschilderd en het
altaar maakte plaats voor een
preekstoel in het midden. De Re
formatie, die in 1517 begon, was
een feit.
Vrolijke mensen
Illustraties uit die tijd zijn er niet
veel. En als ze er al zijn, dan wilde
de werkgroep die niet laten zien in
de tentoonstelling over vijfhon
derd jaar protestantisme. „Die nei
ging om altijd maar terug in de tijd
te gaan, heb ik niet", zegt voorzit
ter Mar van der Veer. „Ik wil ook
niet dat het ouderwetse beeld
overheerst. Ik wil juist laten zien
hoe de kerk nu is. Hoe levendig,
hoe bruisend."
Dat is gelukt. In de prachtige
kerk van Brouwershaven hangen
geen foto's van kerkgangers met
vroom gevouwen handen, maar
De kerk verandert, de
kerk wordt een
sociaal bolwerk.
Eigenlijk net als
vroeger
PROGRAMMA
De Australische bluesmuzikant
C.W. Stoneking geeft dit jaar
slechts vier concerten in Europa: in
Londen, Utrecht, Brugge en... in
Middelburg. Donderdag 3 augustus
speelt hij zijn vooroorlogse blues in
de tuin van de Kloveniersdoelen.
Lang was C.W. Stoneking een
goed bewaard geheim, vertelt Bart
Gabriëlse van de Drukkerij in Mid
delburg. „Maar sinds zijn optreden
bij Jools Holland dringt de Austra
liër door in Europa. Hij treedt niet
vaak op. Dus het is bijzonder dat hij
van de vier Europese optredens er
één in Middelburg geeft."
De zanger - geboren in 1974 in
Katherine, Australië - neemt zijn
publiek mee naar de jaren twintig,
dertig en veertig. „Daarmee onder
scheidt hij zich van andere retro-
bands", vindt Gabriëlse. „De door
Aboriginals opgevoede Australiër
heeft een geheel eigen, origineel ge
luid. Want hij combineert de tradi
tionele blues- en jazzmuziek van de
jaren twintig en dertig met onder
meer exotica, hillbilly, gospel, blues
en country."
Stoneking is onder meer beïn
vloed door artiesten als Blind Wil
lie McTellLeroy Carr en Memphis
Minnie. Voor zijn meest recente al
bum Gon' Boogaloo (uit 2014) heeft
Stoneking zijn akoestische gitaar en
banjo verruild voor een elektrische
gitaar. „Hij klinkt dwingender en
rauwer dan ooit."
Het optreden van C.W. Stone
king (en Small Time Crooks in het
voorprogramma) begint om 20.00
uur. Kaarten kosten 10 euro en
zijn te koop in boekhandel de
Drukkerij in Middelburg en online
via drukkerijmiddelburg.nl/tickets.
woensdag 2 augustus 2017
De kerk bruist én krimpt
Wendy Wagenmakers
-Mar van der Veer
T Krijn Bolle en Mar van der
Veer vertellen over de expositie
aan bezoekers Markus en Caro-
lin Kantowski (vlnr) met hun kin
deren Paul en Laura.
FOTO DIRK-JAN GJELTEMA
zaterdag 5 augustus: exposi
tie, lezingen en wandelroute in
Hoek; zaterdag 12 augustus:
Reformatie-picknick, gezang,
tentoonstelling en cabaret
avond in Veere; zondag 13
augustus: meertalige kerk
dienst in Grote Kerk van
Veere; zaterdag 19 augustus:
rondleidingen, middagpauze
concert en orgelconcert in
Grote Kerk van Goes en bo
vendien zijn bijna alle kerken
op de Bevelanden open voor
bezichtiging; vrijdag 13 okto
ber: voorstelling van verhalen
verteller Kees Posthumus in
Hoek; zondag 29 oktober:
Hervormingsdag met in veel
Zeeuws-Vlaamse kerken een
dienst met één gemeen
schappelijke liturgie.
Jeffrey Kutterink
Middelburg
