10
Oorlogsverslaggever Harald
Doornbos is terug van een riskante
reportage in Raqqa, de belegerde
hoofdstad van IS. 'Een knal, en ineens
zag ik mijn vrouw in een rookwolk zitten.'
INTERVIEW HARALD DOORNBOS
Kijk niet
vreemd op
als iemand
honderd
mensen
doodrijdt
in de Kalver
straat
PC.
ILi^
het populair in West-Europa om overal begrip
voor te hebben, om iedereen duizend kansen te ge
ven."
„Van mij mogen ze terugkomen, want ik woon
niet in Nederland. Maar kijk dan ook niet vreemd
op als er binnenkort iemand honderd mensen
doodrijdt in de Kalverstraat. Veel moslims in het
Midden-Oosten snappen totaal niet waarom Eu
ropa zo laconiek doet over die extremisten. In grote
delen van de moslimwereld worden IS-strijders of
gedood of krijgen ze 25 jaar gevangenisstraf. In
West-Europa denken veel mensen dat we IS'ers
weer op het goede pad krijgen met een cursus, wat
huursubsidie en een buurthuis. Van die Neder
landse politici die niet eens de basics van de islam
kennen. Van die politici die alleen maar moslims
tegenkomen als ze een afspraak met hen hebben,
maar geen moslim in hun vriendenkring hebben.
Dit soort politici denkt dus dat ze beter weet hoe
om te gaan met IS en al-Qaeda dan Arabieren of
Pakistanen die al hun hele leven lang moslim zijn
en alle kneepjes kennen. De toekomst zal ons leren
wie gelijk heeft, maar ik zet m'n geld op Pakista
nen en Arabieren, niet op de Pechtolds of de Kla
vers."
„Gematigde opstandelingen bestaan niet meer. Als
de rebellen zo gematigd zijn, waarom is er dan
sinds 2013 geen Nederlandse journalist meer in
Noord-Syrië geweest? Het antwoord is: omdat je
gekidnapt wordt door al-Q_aeda. Ik ben zelf nog in
2014 in Idlib (Noord-Syrië) geweest, maar dat was
onder bescherming van vijftig gewapende rebellen
en tien voertuigen, waaronder luchtafweerge
schut. Bovendien was ik de hele trip gemaskerd,
omdat ik anders gekidnapt zou worden bij het eer
ste de beste al-Qaeda-checkpoint in het geval ze
eker, de trip was gevaarlijk. Maar
hij moest ernaartoe, vertelt
Doornbos, samen met zijn vrouw,
die voor de Arabische tv werkt.
„Raqqa is de eerste stad die Islami
tische Staat (IS) veroverde, de zelf-
verklaarde hoofdstad van het kali
faat. En dan nu omsingeld en aangevallen door
anti-IS-troepen. Heel symbolisch allemaal. Het be
gin en het einde. Daar wil ik als journalist graag bij
zijn."
„Dat was extreem ingewikkeld. Raqqa ligt in cen
traal Syrië, afgesloten van alle kanten. Ik kan niet
precies vertellen hoe het is gelukt, want dat ligt
politiek allemaal extreem gevoelig, maar we heb
ben in elk geval aan niemand iets betaald. Wel heb
ik het statief van de camera achtergelaten in Syrië.
Dat was allemaal te zwaar om mee te zeulen tij
dens de lange voettochten. Ik heb nog steeds spier
pijn van al dat gesjouw met 30 kilo bepakking."
„In Mali en Libië moest je met name uitkijken dat
je niet werd gekidnapt. In Raqqa vlogen de mortie
ren en granaten gewoon om onze oren. Explosies,
ratelende machinegeweren, straaljagers die bom
barderen, IS-sluipschutters. We belandden in een
film genaamd 'waanzin.' Je hoopt maar dat die
film goed afloopt. Op een gegeven moment waren
we op ongeveer tachtig meter van IS. We zagen
hun barricades, hun frontlinie, hun moskee. Toen
dacht ik wel even: Hm, zijn we nu wel verstandig
bezig? Maar goed, vijf minuten later zaten we op
zestig meter. Dat is nou eenmaal je journalistieke
instinct. Altijd proberen verder te gaan, zonder dat
het je noodlottig wordt. Tot nu toe lukt dat."
„Mijn vrouw zat met een strijder op een balkon
van een huis op de derde verdieping naast een
groot machinegeweer. Ik liep net van het balkon
naar binnen toen plotseling een IS-mortier in
sloeg, recht onder het balkon. Ik hoorde een knal,
keerde me om, hoorde geschreeuw, zag Jenan en
die strijder in een rookwolk zitten. Gelukkig was
Jenan oké. Toen schrok ik wel. Verder viel het me
op dat er nauwelijks internationale hulporganisa
ties in de buurt van Raqqa zijn. De internationale
gemeenschap bombardeert, maar waar blijft het
helpen, het opbouwen, de steun? Ik zag echt bijna
niks."
Doornbos, die al jaren over de wereld reist om
verslag te doen vanuit conflictgebieden, roert zich
ook in de discussie over Nederlandse Syriëgangers.
Nu IS verliest, willen zij veelal weer terug naar Ne
derland. Doornbos is kritisch over de Nederlandse
houding. „Die jongens hebben in Syrië jarenlang
als beesten lopen zuiveren, moorden en verkrach
ten. Omdat er zelden of nooit getuigen zijn van
hun misdaden, zullen ze dus voor een Neder
landse rechtbank worden vrijgesproken wegens
gebrek aan bewijs. Of ze krijgen een straf van
maximaal twee jaar. Dit zijn onze hedendaagse
SS'ers, vergelijkbaar met Nederlanders die zich tij
dens de Tweede Wereldoorlog bij de SS aansloten.
Die kregen na de oorlog serieuze straffen. Best veel
hebben de doodstraf gekregen. Tegenwoordig is
donderdag 27 juli 2017
iiniimmmmmnn»" tt
Syrië zij n
de SS'ers
van nu'
'IS'ers uit
Dus we moeten ze weigeren?
Het westen steunt nog steeds de 'gematigde
opstandelingen' in Syrië. Trump stopt daarmee.
Wie heeft gelijk?
Bob van Huët
Raqqa/Rotterdam
Hoe heb je het gebied weten te bereiken?
Hoe groot was het gevaar vergeleken met an
dere oorlogssituaties waarin je hebt gewerkt?
Welk beeld staat op je netvlies gegrift?
Doornbos samen
met zijn vrouw Jenan
Moussa in een buiten
wijk van Raqqa.
