Geen bewijs voor
invloed Ankara
op Nederland
9
Deborah Jongejan
Den Haag
RadarAdvies - een adviesbureau
voor sociale vraagstukken -
voerde het onderzoek uit op ver
zoek van de Kamer en stelt dat er
geen 'aantoonbaar strakke aan
sturing' van de vier religieuze or
ganisaties Diyanet/Islamitische
Stichting Nederland, Stichting
Islamitisch Centrum Nederland,
Milli Görüs en Hizmet vanuit
Turkije plaatsvindt.
„Daarmee is niet gezegd dat
Turkije dit niet probeert, of dat
hier geen sprake van is", schrijft
Asscher in een brief aan de
Tweede Kamer. Op basis van dit
onderzoek is het niet mogelijk
'harde conclusies' te trekken,
stelt hij. Dat komt mede door de
opzet van het onderzoek, zo
meldt RadarAdvies zelf. De on
derzoekers zijn vooral uitgegaan
van de informatie die de organi
saties zelf hebben gegeven.
Uit interviews met Turkse Ne
derlanders blijkt dat zij zich niet
laten beïnvloeden door de on
derzochte organisaties. Sociale
media en Turkse televisie lijken
veel meer invloed te hebben.
Diyanet
Toch springt een van de organi
saties eruit: de Islamitische
Stichting Nederland (ISN), waar
143 moskeeën bij zijn aangeslo
ten. De daar prekende imams
zijn in dienst van Diyanet, dat
onder de Turkse premier valt, en
worden betaald door de Turkse
overheid. Diyanet heeft volgens
het onderzoek een 'informeel al
gemeen bestuur' dat vanuit
Ankara toezicht houdt op ISN.
Dit komt jaarlijks bijeen en
houdt zich bezig met de finan
ciën, het beleid en statutenwijzi
gingen van de Nederlandse
stichting.
Daarnaast is een diplomaat
van de Turkse ambassade in Den
Haag formeel nog steeds voorzit
ter van de Islamitische Stichting
Nederland. Nadat hierover in de
winter ophef was ontstaan, is hij
teruggeroepen naar Ankara,
maar er is geen opvolger be
noemd. Volgens de Kamer van
Koophandel staat hij nog steeds
aan het hoofd van de stichting.
„We zien niet dat moskeeën da
gelijks vanuit Turkije worden
aangestuurd, maar als Erdogan
kwaad wil, zijn de mogelijkhe
den er wel", zegt Omar Ramadan
van RadarAdvies.
Ankara verstrekt bovendien
projectsubsidies aan Turkse Ne
derlanders. Die zijn volgens het
onderzoek bedoeld om de bin
ding met het thuisland te onder
houden en het beeld van Turkije
in het buitenland te bevorderen.
Een ander pijnpunt is de hou
ding van veel Turkse Nederlan
ders ten aanzien van Hizmet, de
sympathisanten van Gülen. De
onderzochte clubs zeggen dat ze
niet door Turkije onder druk zijn
gezet om de banden met Hizmet
te verbreken. Asscher noemt het
echter opvallend dat de organisa
ties een-op-een de lijn van de
Turkse overheid volgen. Turkije
ziet Hizmet immers als een ter
roristische organisatie.
W Asscher stelt dat
het niet mogelijk is
om harde conclusies
te trekken
Behalve aansturing en financiën
moest het onderzoek ook duide
lijk maken wat de rol van de or
ganisaties in het integratieproces
is. Hoewel daaruit blijkt dat de
integratie door de organisaties
belemmerd noch bevorderd
wordt, blijft het kabinet bezorgd.
Turks-Nederlandse organisaties
golden jarenlang als belangrijke
gesprekspartner van de overheid,
maar het wederzijdse wantrou
wen is nu groot. Het nieuwe ka
binet zal moeten uitmaken hoe
het voortaan met de clubs om zal
gaan. Er ligt in elk geval nog een
lastige motie op de plank, die uit
gevoerd moet worden. Daarin
roept de Kamer de regering op
om de financiering van mos
keeën via Diyanet te stoppen. De
oproep kwam van twee heren
die nu aan de formatietafel zit
ten: CDA-leider Sybrand Buma
en Gert-Jan Segers van de Chris
tenunie.
haar presentatie - over wat haar
goed staat - en daarin laat ze zich
ook sturen." Toen dagblad Trouw
haar in de top-3 van best geklede
Kamerleden zette, kreeg Van
der Geer een sms'je met
'Thanks Johny'.
Schroom
Als Slob in september 2015 ver
trekt als fractievoorzitter en
een opvolger zoekt, wordt Se
gers door de anderen in de
fractie naar voren geschoven.
Schouten ziet het leiderschap
niet zitten. „Ze kent een
enorme schroom, is geen po
diumbeest", zegt Van der
Geer. Dat beaamt Koolmees.
„Na het etentje bij Garoeda
konden wij weglopen, ter
wijl Segers en Pechtold ca
mera's kopten."
Een rol als minister past
haar beter. Toen Schouten
in 2011 aan vriendin Si-
mone Pilon meldde dat
ze Kamerlid zou worden,
riep die enthousiast dat
ze ook nog wel minister
werd. „Met zo'n margi
nale partij als de Chris
tenunie was die kans na
tuurlijk klein", erkent Pi
lon. „Nu gaat het mis
schien tóch gebeuren!"
Carola Schouten blinkt
uit in dossierkennis en weet
als oud-ambtenaar en Ka
merlid precies hoe de hazen
lopen. Dat maakt haar ook
veeleisend en niet snel tevre
den - ook niet over haarzelf.
Medewerkers belt ze gerust
's nachts wakker - mits zij
het belangrijk genoeg acht.
Ambtenaren kunnen hun
borst natmaken.
Heeft Carola Schouten dan
niet één minpuntje? „Rookt ze
nog?", vraagt Slob. Nee, daar is
Schouten tweeënhalf jaar geleden
mee gestopt. „Dan kan ik er geen
bedenken."
donderdag 6 juli 2017
Een diplomaat van de Turkse ambassade in Den Haag is for
meel nog steeds voorzitter van ISN. fotoanp
Er zijn geen harde bewijzen te
vinden dat Ankara Turkse or
ganisaties in Nederland aan
stuurt of financiert, blijkt uit
onderzoek. Maar dat wil niet
zeggen dat er geen 'lange
arm' van de Turkse overheid
is, stelt minister Lodewijk As-
scher (Integratie).
Vlnr: Informateur Gerrit Zalm
aan tafel met Rutte en de on
derhandelaars van D66, CDA
en Christenunie; Schouten en
Segers poseren voor een selfie
op het Binnenhof; Segers en
Schouten na afloop van een
gesprek met informateur Zalm
en de andere onderhandelaars.
FOTO'S ANP, HOLLANDSE HOOGTE