II
Inspectie wil meer mankracht
Vangstsysteem van vissers
uit de steentijd blootgelegd
Italiaans dorp verkoopt bouwvallen, mits ze worden gerestaureerd
10
Om de ontvolking tegen te gaan, gooit
het dorp Ollolai op Sardinië de verlaten
huizen voor een euro in de uitverkoop. Enige
voorwaarde: het huis restaureren.
De kerkklok slaat
16.00 uur en onder
breekt even het ge
fluit van vogels. In
de bar op het plein
worden de eerste
glazen bier geschonken. Twee jonget
jes schieten op crossfietsjes de straat
over. In Ollolai heerst vooral rust. Het
dorp in de Sardijnse heuvels telt 1.200
inwoners, maar het voelt leger aan
omdat veel huizen onbewoond zijn.
Het aantal inwoners is in een halve
eeuw bijna gehalveerd, vertelt burge
meester Efisio Arbau. „Hier woonden
vooral herders met hun familie, maar
Overal groene heuvels,
ook in de zomer een
koele bries en de zee op
een half uur rijden
dat beroep sterft uit. Jongeren trek
ken nu weg. Werk in de buurt vinden
is moeilijk."
Veel huizen in het oude centrum
staan al 30 jaar leeg en zijn in bezit
genomen door onkruid. De oude
muren staan nog overeind, maar ver
der is er weinig van over. Alleen het
originele adresbordje hangt nog op
zijn plek. De burgemeester startte
vorig jaar het 'case ad 1 euro'- project.
De inwoners reageerden aanvankelijk
sceptisch. Burgemeester Arbau la
chend: „Als ik koffie ging halen in de
bar onder het gemeentehuis, kwa
men ze met een euromunt op me af.
Of ze even een huis konden afreke
nen."
Het bedrag van een euro is symbo
lisch om de koop te bezegelen, maar
de koper verplicht zich ook het huis
(of wat er van over is) binnen drie
jaar te renoveren. Arbau hoopt met
het project het oude centrum op te
knappen. Veel bewoners wonen
naast ruïnes. Arbau: „Ik probeer de
eigenaren van die huizen te overtui
gen om hun huis gratis aan de ge
meente te geven. In de huidige staat
zijn ze niets meer waard en kosten
alleen maar geld. Niemand wil er nog
geld insteken."
Ollolai is niet het enige dorp in Ita
lië dat kampt met leegloop. Zeker
3.000 gemeentes zien hun inwoners
al jaren drastisch verminderen. In
middels telt Italië zo'n 6.000 spook-
dorpjes waar niemand meer woont.
In het hele land proberen burge
meesters mensen aan te trekken, on
der meer met dit soort initiatieven.
Mensen kunnen voor een spotprijs
een huis kopen of krijgen een bonus
van de gemeente als ze ernaartoe ver
huizen.
De burgemeester van Ollolai is rea
listischer en beseft dat het voor wei
nig mensen aantrekkelijk is zich te
vestigen in het dorp. Iedereen mag de
huizen kopen, ongeacht woonplaats
of nationaliteit. Arbau: „De koper
mag zelf weten hoe hij zijn huis ver
volgens gebruikt."
Zeven huizen zijn al voor een euro
verkocht sinds de start van het pro
ject, drie zijn al helemaal opgeknapt
en bewoonbaar. De 46-jarige Fran
cesco laat trots zijn huis zien. Zestig
vierkante meter, een ruime slaapka
mer, twee badkamers en een nieuwe
keuken. Hij betaalde in totaal 30.000
euro. „En die ene euro", voegt hij er
lachend aan toe. Een paar straten ver
derop opent binnenkort een bed
breakfast. Twee jonge architecten uit
Milaan lieten een ruïne voor 80.000
euro verbouwen en richtten het naar
hun eigen smaak in. Twintig '1 euro
huizen' staan nog te koop.
Toerisme
Burgemeester Arbau ziet een toe
komst voor toerisme in zijn dorp. Hij
wijst boven de daken van de huizen:
„Overal groene heuvels voor wande
lingen en bergbeklimmen, ook in de
zomer altijd een koele bries, en de zee
op een half uur rijden. Wat wil een
mens nog meer?'
In het café op het plein reageren de
vaste klanten lacherig op het idee dat
mensen een vakantie kunnen vieren
in hun dorp. „Er is hier niets!" is de
conclusie. Al zijn ze het er allemaal
over eens: nergens is het leven zo
vredig en ontspannen als in hun Ol
lolai.
ALMERE Archeologen en vrij
willigers hebben in de bodem
van Almere een groot bouw
werk voor het vangen van vis
ontdekt, dat zo'n 4.400 jaar oud
is. De houten constructie uit de
nieuwe steentijd (5000 tot 2100
voor Christus) bestond niet al
leen uit een 90 meter lange
vangstinstallatie. Er was over
een lengte van 160 meter ook
een aantal onderwaterhokken
om de vis levend te bewaren
voordat deze werd gegeten of
geconserveerd.
In het buitengebied de Stichtse-
kant, dat bedoeld is voor indu
strie, zijn na een eerdere vondst
de afgelopen weken op twee
meter diepte ongeveer 2.500
houten palen gevonden. Tussen
de palen bevonden zich ge
vlochten schermen, vermoede
lijk van wilgenhout en er waren
openingen met fuiken om de vis
te vangen.
De fuiken zijn niet meer aange
troffen, maar wel slijtplekken
ervan in de grond. Zo'n grote
'visweer' uit die tijd is in Europa
nog niet eerder aangetroffen, al
dus de gemeente.
Van een van de bouwers is een
voetstap gevonden: maatje 36.
Alleen al voor de controle op be
drijven die met de meest gevaar
lijke stoffen werken, heeft de voor
malige Arbeidsinspectie tientallen
extra mensen nodig, stelt ze.
Gisteren bleek uit onderzoek in
opdracht van minister Asscher
(Sociale Zaken) dat de Inspectie
tientallen jaren nauwelijks heeft
toegezien op de omgang met mo
gelijk gevaarlijke stoffen in het be
drijf DuPont in Dordrecht. Naar
nu blijkt kan langdurige blootstel
ling aan die stoffen ernstige aan
doeningen veroorzaken. De In
spectie was vooral bezig met het
voorkomen van ongevallen, blijkt
uit het onderzoek. Volgens de In
spectie zelf was dit in lijn met de
toenmalige wet- en regelgeving,
maar moet wel worden geleerd
van wat er is gebeurd. En daar zijn
extra mensen voor nodig.
In reactie op het onderzoek stelt
Chemours, de rechtsopvolger van
DuPont, dat dat bedrijf gepaste
maatregelen heeft genomen om de
veiligheid en gezondheid van me
dewerkers en de samenleving te
waarborgen. „Die overtuiging
wordt onderschreven door de be
vindingen in het rapport, waarin
onder meer is geschreven dat Du-
Pont uit voorzorg voor de stof
PFOA een veiligheidsfactor van
1000 hanteerde voor de veilige
blootstellingslimiet om haar me
dewerkers te beschermen", stelt
het bedrijf.
Chemours zegt ervan overtuigd
te zijn dat DuPont 'tientallen jaren
onderzoek heeft gedaan naar
PFOA en de regelgevende en lo
kale autoriteiten altijd prompt op
de hoogte heeft gebracht van haar
bevindingen'. „Wij zijn ervan
overtuigd dat DuPont zowel actief
initiatieven heeft nagestreefd én
uitgevoerd voor preventie en be
perking, alsook haar medewerkers
informatie heeft verstrekt over het
gebruik van de polymerisatiehulp-
stofPFOA."
donderdag 6 juli 2017
Uw huis
afrekenen?
Dat is dan
euro graag
Eveline Rethmeier
Ollolai
—Efisio Arbau, burgemeester
Burgemeester Efisio
Arbau van Ollolai bij
een bouwval, die voor
een euro te koop
staat.
FOTO EVELIENE RETHMEIER
Bewoner Francesco
knapte voor 30.000
euro een vervallen
huis op.
De Inspectie SZW heeft extra
inspecteurs nodig om het toe
zicht te versterken op bedrijven
die met gevaarlijke stoffen wer
ken.
Ingrid de Groot
Peter Groenendijk
Den Haag
