Zee was de speeltuin van Frans Maas
II
3
ZEILDRAMA CAPELLA SLAAT OM VOOR DE KUST
Watersportvereniging Breskens in rouw
rige leeftijd zijn zeemansgraf
toen zijn jacht Capella kap
seisde.
In 1953 begon hij in het be
drijf van zijn vader Jacob
Maas. Hij ontwikkelde zich
tot senior yacht designer, en
gineer en consultant. De zee
werd zijn speeltuin. Werven
in alle hoeken van de wereld
gebruiken nog steeds zijn
ontwerpen. Maas combi
neerde zijn kennis van
scheepsbouw met zijn erva
ring als zeezeiler. De Loper
27 was er één van, die hij als
huisontwerper tekende voor
Zaadnoordijk Yachtbuil-
ders/C-Yacht. Echte faam
verwierf hij met zijn Stand-
fast-ontwerpen van Stand
fast Yachts uit Breskens. In
1971 bouwde hij de eerste sa
men met reder Piet Vroon en
whiskydestillateur Charly
Grant Gordon van William
Grant Sons. Sindsdien
stond er op elke Standfast
een fles, een glas en het logo
van deze whisky.
Samen met de Technische
Universiteit Delft en later
met een universiteit uit Bos
ton ontwierp Maas een
aquadynamisch jacht. Dat
werd de Standfast 43 en later
de langere 64. Veel jachten
werden geëxporteerd naar
de VS. Gaandeweg werkte
hij aan sneller en duurza
mere schepen, onder meer
met hulp van TNO. Hij testte
al zijn nieuwe ontwerpen in
de praktijk: even naar Enge
land en terug. Dat leidde tot
een boek over zijn ontwer
pen van zeewaardige jach
ten: 'Frans Maas one-off, van
de hand van J. Danckaers.
Als zeezeiler en deelnemer
aan internationale wedstrij
den kende hij de risico's.
Voor de oorlog zeilde hij met
zijn vader mee. Dan liepen
ze wel eens op de plaat vast
en konden ze niets anders
doen dan wachten op hoog
water, want reddingsboten
die gestrande jachtjes naar
een haven sleepten, waren er
in die tijd niet.
Ondanks wedstrijdbege
leiding en alle huidige com
municatiemiddelen ging het
zaterdag mis. Door vermoe
delijk een afgebroken kiel
kapseisde zijn jacht Capella.
Pas zes uur later werd alarm
geslagen en trof de beman
ning van het baggerschip
Reynaert het levenloze li
chaam van Frans Maas aan.
Het Nederlandse zeiljacht Capella ligt voor onderzoek op een kade in
de havenstad Oostende, foto robin van lonkhujisen
lijk. Maar vergeet niet dat zo'n race zich
over een afstand van 185 kilometer af
speelt. Dat is een heel groot zoekge-
bied. Uit het onderzoek moet blijken
waarom dit ongeval pas zes uur later is
gemeld. Nu blijft dat gissen."
Voorzitter Marnix Lippens van Wa
tersportvereniging Breskens, van wie
ZEILONGELUK
vijf van de zes opvarenden lid zijn, kan
zich een spontane kielbreuk haast niet
voorstellen. „Ik heb dat wereldwijd in
al die jaren nog maar enkele keren ge
zien. Het kan wel, maar dan moet je er
gens tegenaan varen. Ik kan het nog
moeilijk bevatten, het team bestond
uit ervaren zeilers. Ook de jongste."
Frans Maas (1937) werd zo
ongeveer aan boord geboren.
Hij was net een jaar oud toen
zijn ouders hem al op hun
zeiljacht meenamen voor
zijn eerste tocht op zee.
Maas, hoe kon het anders,
werd jachtbouwer en
ontpopte zich als
fervent en ver
maard zee
zeiler. Za
terdag
vond hij
voor de
kust van
Oostende
op 79-ja-
eisen voor zeezeilwedstrijden in België
zijn minder streng dan in Nederland.
Zo liggen er bij de start begeleidings
schepen en vervolgens pas halfweg
twee boten van de organisatie. Het
deelnemersveld wordt niet begeleid
door volgboten die bij calamiteiten te
hulp kunnen schieten, wat in Neder
land vaak wel zo is. Tussen de nachte
lijke start en het volgende controle
punt lag een vaartraject van zeven tot
acht uur. Daar ging het mis.
Vanden Haute benadrukt dat de
wedstrijdorganisatie een paar keer
heeft geprobeerd de Capella via de ma
rifoon en mobiele telefoon te bereiken.
„Maar uit de kust is er vaak geen of heel
slecht bereik. We kregen geen contact.
Toch maakten we ons niet meteen zor
gen. Frans Maas was een erkend en er
varen zeezeiler met een goed jacht."
Volgens zeilexperts is het niet onge
bruikelijk dat zeilsporters nog op hoge
leeftijd aan wedstrijden meedoen.
„Dat je niks hoort, wil ook niet zeg
gen dat er iets aan de hand is", zegt
Vanden Haute. „Toen onze begelei
dingsschepen halverwege het 100 mijl
lange parcours de Capella maar niet in
zicht kregen, voelden we dat het niet
klopte en is er alarm geslagen."
Kort na dat moment zag het bagger
schip Reynaert de levenloze lichamen
van Maas en zijn bemanningslid
Freddy Franssens in het water drijven.
De 18-jarige Hannes Goegebeur werd
gisteravond nog altijd vermist, maar
ook voor zijn lot wordt gevreesd.
Volgens nautisch directeur Rejane
Gyssens van het Maritiem Reddings-
en Coördinatiecentrum in Oostende is
vermoedelijk sprake van 'een samen
loop van omstandigheden'. „Eén van
de eisen is dat er geregeld contact is
tussen deelnemers en de wedstrijdbe
geleiding. Deelnemers moeten zich
melden. We vermoeden dat de Capella
is 'gepakt' door de snelheid. Het jacht
kapseisde heel snel, waardoor de be
manning geen noodsignaal heeft kun
nen uitzenden."
„Om 14.00 uur kregen we een mel
ding van de organisatie. Ja, dat is zes
uur later en het verkleint de overle
vingskans van opvarenden aanmerke-
Overlevenden van het zeildrama bij Oostende
moesten zes angstige uren wachten op hun
redding. Voor Frans Maas (79), Freddy
Franssens (70) en Flannes Goegebeur (18)
kwam de hulp te laat. Hoe kon dit gebeuren?
Frans Maas was een legende in de zeil-
wereld. De ervaren zeezeiler ontwierp
boten die over de hele wereld werden
verkocht. Als deelnemer aan interna
tionale wedstrijden kende hij de ri
sico's van het vak. Toch ging het zater
dagochtend helemaal mis. Kleinzoon
Andreas (17) moest hulpeloos toekij
ken hoe zijn opa verdronk.
Een kielbreuk is vrijwel zeker de
oorzaak van het zeildrama. De drie op
varenden die werden gered - klein
zoon Andreas, de Nederlander Robert
Tan (53) en de Belg Jan Toussein (37) -
zijn zaterdag verhoord. Ze verklaren
dat de kiel van het jacht afbrak en dat
de Capella meteen omsloeg. In het wa
ter hadden ze geen schijn van kans om
een noodsignaal uit te zenden.
De drie wisten op de romp van het
jacht te klimmen. Zwaar onderkoeld
werden ze daar pas zes uur later opge
pikt door een reddingshelikopter. Dat
de organisatie van de zeilwedstrijd zo
laat alarm sloeg, roept veel vragen op.
Hoe vaak was er contact tussen deel
nemers en wedstrijdleiding? Is alles
wel volgens het boekje gegaan? Was er
voldoende wedstrijdbegeleiding?
Volgens havenmeester Benoit Van
den Haute, van de organiserende Ko
ninklijke Belgische Zeilclub Zee-
brugge, beschikte de wedstrijdorgani
satie over een vereiste vergunning.
„We hebben vooraf ook intensief over
legd met de autoriteiten om de wed
strijd zo veilig mogelijk te laten verlo
pen, want de Noordzee is een druk be
varen gebied. Je wilt voorkomen dat
jachten in de vaarlijnen van zeesche
pen terechtkomen."
De vei
ligheids-
Maar uit de
kust is er vaak
geen of heel
slecht bereik.
We kregen
geen contact
maandag 3 juli 2017
GO
STANDFAST yacht
Jacht kapseist:
zes uur lang
wachten op hulp
De Watersportvereniging Bres
kens is in diepe rouw na het dra
matische zeilongeluk zaterdag voor
de kust van Oostende. Daar kwa
men de lokale leden Frans Maas
(79, vermaard wedstrijdzeiler en
jachtenbouwer) en Freddy Frans-
sens (70), voormalig scheepsbou
wer en gekend als tuigspecialist) bij
om het leven. Vijf van de zes leden
van het gekapseisde jacht Capella
waren/zijn lid van de watersport
vereniging.
Het 18-jarige lid, Terneuzenaar
Hannes Goegebeur, wordt nog ver
mist. De kans dat hij nog in leven is,
is uiterst klein. Hulpdiensten staak
ten de zoektocht zaterdagavond.
Drie andere bemanningsleden: de
Zeeuwen Andreas Zwanenburg (17)
en Robert Tan (53) en de Belg Jan
nes Toussein (37) werden gered
door het baggerschip Reynaert en
liggen in het AZ Sint Jan in Brugge.
Het is een enorme klap, zegt voor
zitter Marnix Lippens van de Wa
tersportvereniging Breskens. „Al
lereerst voor de familie. Ja, ik heb
er contact mee gehad. Verslagen
heid is het goede woord. Je hoort
van het ongeval, hoopt dat het
team kan worden gered. Als daarna
toch het slechte nieuws komt, komt
dat als een mokerslag aan. Frans
Maas was al sinds de jaren vijftig
lid. Een erelid. Hij heeft veel gedaan
voor de vereniging. Hij stond altijd
klaar met raad en daad. Nooit was
hem iets te veel. Hij genoot ook in
ternationaal aanzien. Trouwens,
ook Freddy Franssens was een clu
bicoon."
Frank Balkenende
Oostende
-Benoit Vanden
Haute, havenmeester
Zeiljacht Capella.
FOTO VBRZ/VRIJWILLIGE BLAN-
KENBERGSE ZEEREDDINGSDIENST
Frans Maas.
FOTO WILMA VALK
