8
Wim Sonneveld zou vandaag 100 jaar geworden zijn. Op naar Den Dungen, een
slaperig plaatsje in Brabant waarop de iconische tekst van Het Dorp het meest van
toepassing lijkt. Het tuinpad is er, de slagerij, en Mien met haar plastic rozen.
WIM SONNEVELD100STE GEBOORTEDAG
Misschien
had ik mijn
zaaktoch
Slagerij
J.van de
Ven moeten
noemen
Thuis heb ik nog een ansichtkaart
waarop een kerk een kar met paard
een slagerij van der Ven.
Een kroeg, een juffrouw op defiets
het zegt u hoogstwaarschijnlijk niets,
maar 't is waar ik geboren ben.
„Misschien had ik mijn zaak toch slagerij J. van de
Ven moeten noemen", overpeinst slager Jan-Wil
lem van de Ven in zijn winkel in Den Dungen.
Kijk, die r bij het tussenvoegsel 'de', die kan hij
vergeten. Maar de J als voorletter, die kreeg hij zo
maar van zijn ouders. Een cadeautje dat hij nooit
heeft uitgepakt.
„Ik heb één vaste klant in het dorp en die zegt
vrijwel dagelijks tegen me dat ik die J had moeten
gebruiken. Dan was het Wim Sonneveld-gevoel
compleet geweest."
Genoeg over die letters. Hier gaat het om: op de
looste geboortedag van Wim Sonneveld, vandaag,
houden we het belangrijkste deel van zijn artis
tieke erfenis tegen het licht. Sonnevelds partner
Friso Wiegersma mijmerde 51 jaar geleden de
woorden bij elkaar van Het Dorp, dat nog hoog in
de Top 2000 staat (vorig jaar op plek 55). Het mo
derne dorpse leven in de jaren 60, vol weemoed
vergeleken met het kalme bestaan van een paar de
cennia eerder. Maar hoe is dat nu, in 2017? Is er nog
iets terug te vinden van de woorden van Sonne
veld?
We hadden natuurlijk naar Deurne kunnen
gaan, de plaats waar Sonneveld en Wiegersma op
groeiden. Maar Deurne is met ruim 30.000 inwo
ners allang geen dorp meer. En heeft bovendien
geen slagerij Van de(r) Ven.
Die staat dus hier, in Den Dungen, 50 kilometer
noordelijker in Brabant - pal naast Maaskantje - én
nog echt een dorp. Zonder stoplichten. Met witte
onderbroeken wapperend aan de waslijn in de
tuin. Met verenigingsleven en middenstand.
Van de Ven glundert achter zijn toonbank: an
derhalfjaar zit hij nu hier met zijn zaak en daar
kan hij goed van leven. Een groot deel van de 5.000
inwoners haalt hier vlees en - tijden veranderen
meneer - macaroni, bami en nasi.
Woensdag is nog altijd gehaktdag, maar de
weekaanbieding verkochten ze nog niet toen Het
Dorp uitkwam: een beef-mango rol: malse run
derschnitzel gevuld met perzik (geen mango) en
omwikkeld met spek.
Over omzet en winst hoor je Van de Ven niet
klagen, al ondervindt hij steeds meer concurrentie
van de Jumbo iets verderop. „Kwestie van niet te
veel inkopen. Vroeger lag het vlees gestapeld in de
vitrine, nu maar één rij hoog. Wat overblijft, moet
grotendeels worden weggegooid en dat is zonde."
Dit dorp, ik weet nog hoe het was,
de boerenkind'ren in de klas,
een kar die ratelt op de keien,
het raadhuis met een pomp ervoor,
een zandweg tussen koren door, het vee, de
boerderijen.
En langs het tuinpad van m'n vader
zag ik de hoge bomen staan.
Ik was een kind en wist niet beter,
dan dat nooit voorbij zou gaan.
Tegenover de slagerij: het raadhuis van Den Dun
gen. Zonder pomp, maar met een beeld van een
boerin met een korf in haar arm. Het staat er sinds
1980, maar in 37 jaar is er nog geen titel voor ver
zonnen.
De zandwegen zijn geasfalteerd, de keien ver
vangen door keurig gelegde stenen, een kar
rijdt hier zelden nog voorbij. Kinderen fiet
sen van school naar de boerderij. De
kleintjes naast hun moeder, de middel
bare scholieren alleen (met muziek in
q hun oren) of dollend met vrienden.
1, Bij de boerderij waar zijn dochter te-
Den Dungen genwoordig woont, hooit Frens van den
Biggelaar (71) op het land. Met de hand, on
danks het warme weer. „Dat zie je bijna nergens
meer, maar dat vind ik gewoon mooi om te doen.
Dit is het echte boeren, zoals mijn vader dat vroe
ger ook deed en zoals het in de jeugd van meneer
Sonneveld gebeurde."
Hij neemt zijn pet af om het zweet van zijn voor
hoofd te vegen. Grinnikt: „Volgens mij droeg me
neer Sonneveld altijd zo'n zelfde pet." Een foto be
wijst zijn gelijk.
Het Dorp, Van den Biggelaar krijgt kippenvel als
hij de eerste klanken hoort. Hardop begint hij te
zingen, terwijl hij onverstoorbaar doorhooit:
Wat leefden ze eenvoudig toen
in simp'le huizen tussen groen
met boerenbloemen en een heg.
Maar blijkbaar leefden ze verkeerd,
het dorp is gemoderniseerd
en nu zijn ze op de goeie weg.
woensdag 28 juni 2017
GO
En langs het tuinpad van
Jeroen Schmale
Den Dungen
Den Bosch
-Jan-Willem
van de Ven
