Last minutes!
€200
provincie
Thermphos
verlamt
korting
Zeeland Seaports wil 60 miljoen euro steken in sanering
3
Zeeland Seaports is bereid om ruim 60
miljoen euro te steken in de sloop, sane
ring en ontwikkeling van het terrein
van de failliete fosforfabriek Thermphos.
per persoon
De wereld is Kras
aan de gronduitgifte na de sane
ring. Misschien is ruim 6o mil
joen, wel te weinig, temeer omdat
er 40 miljoen naar kadeaanleg
gaat? De goedingelichte bronnen
verklaren dat Zeeland Seaports na
zo'n miljoeneninjectie vrijwel ze
ker verlies zal draaien op de grond-
uitgifte. Bureau Fakton heeft voor
het Rijk uitgerekend of de aange
leverde cijfers kloppen.
Kan Zeeland Seaports niet nog
meer bijlappen? Nee, want het ha
venbedrijf heeft daarvoor te veel
schuld. Waar de haven van Gent
schuldenvrij is, is ZSP op een om
zet van 50 miljoen per jaar een
kwart kwijt aan rentelasten. Meer
doneren aan de sanering leidt er
toe dat het havenbedrijf niet meer
kan investeren en dus niet kan
groeien. Ongeveer eenzelfde ver
haal als bij de provincie.
Van het Rijk zal dus zo'n 70 mil
joen euro moeten komen. Een op
lossing moet ook niet te lang du
ren. Zolang die er niet is, kan Zee
land Seaports niet fuseren met
Gent. Die trouwt geen partner
met een nog onbekende miljoe
nenschuld.
In havenkringen steekt het dat
Statenleden openlijk dreigen de
fusie te blokkeren als het havenbe
drijf in hun ogen te weinig meebe
taalt. Dat soort uitspraken is een
politiek drukmiddel van een kat in
het nauw, maar wordt natuurlijk
fronsend op het havenkantoor in
Gent gelezen.
De bronnen zeggen dat Zeeland
een enorme kans op economische
groei mist, als de fusie door een fi
nanciële puzzel als Thermphos
uiteindelijk niet doorgaat. Een
groei van 15 procent is
mogelijk, want het wordt de derde
haven van Europa als het gaat om
toegevoegde waarde (bijvoorbeeld
nieuwe directe en indirecte ba
nen). Kansrijk dus, maar in Gent
raakt het geduld ook een keer op.
Met enige vertraging heeft de ac
countant gisteren de jaarrekening
2016 van de provincie goedgekeurd.
Tegelijk is de zomernota gepresen
teerd, die schetst wat de financiële
mogelijkheden voor de komende
tijd zijn. Die komt in de plaats van
de voorjaarsnota, die niet kon wor
den opgesteld vanwege de perike
len rond Thermphos.
De provincie heeft vorig jaar 8,9
miljoen overgehouden, maar om
dat een deel meteen moest worden
doorgeschoven naar toekomstige
verplichtingen, schiet er niet meer
dan 450.000 over voor de algemene
reserve. Vorig jaar was dat nog 4
miljoen.
Vanwege de onzekere situatie bij
Thermphos zit de begroting van de
provincie op slot. Extra uitgaven
om de Zeeuwse economie te stimu
leren zijn niet mogelijk. De sane
ring van de voormalige fosforfa-
briek bij Nieuwdorp gaat naar
schatting minimaal 126 miljoen
euro kosten. Zeker 70 miljoen daar
van is nog niet gedekt en het is on
duidelijk of Den Haag en Brussel in
de bres springen. De risico's bij
Thermphos laten niet toe dat de
provincie nu geld uit de algemene
reserve aan iets anders besteedt.
Overigens ligt de sanering van
Thermphos sinds woensdag stil. Bij
een inspectie is gebleken dat niet
alle noodzakelijke documenten op
het terrein aanwezig waren. Van
Citters Beheer (VCB), het bedrijf
dat is opgericht om het fabriekster
rein schoon te maken, verwacht dat
de planning niet in gevaar komt.
De provincie hoopt dat het ter
rein volgend voorjaar fosforvrij is.
Zolang dat niet het geval is, draait
Zeeland op voor de beheerskosten.
Die bedragen nu 750.000 euro per
maand.
Het havenbedrijf Zeeland Sea
ports (ZSP) heeft al enkele maan
den terug provincie en Rijk in het
plan van aanpak voor Thermphos
duidelijk gemaakt dat het zelf
ook bijdraagt aan het schoonma
ken van het met fosfor en lichtra-
dioactieve materialen vervuilde
terrein in het havengebied bij
Nieuwdorp.
ZSP wil er dik 60 miljoen euro
voor vrijmaken. Daarvan is 20 mil
joen bestemd voor sloop en sane
ring, 40 miljoen voor ontwikke
ling zoals kadeaanleg en een be
drag voor aankoop van een stukje
grond, zeggen welingelichte bron
nen. Ze onderstrepen dat het ha
venbedrijf wel degelijk zijn nek
uitsteekt voor de sanering van
Thermphos. ZSP wil zelf niet rea
geren.
Zeeland mist enorme
kans op economische
groei als fusie met
Gent niet doorgaat
De laatste fosforfabriek van Eu
ropa ging eind 2012 failliet doordat
concurrent Kazphosphate fosfor
op de Europese markt dumpte.
Provincie en ZSP sloten een over
eenkomst met de curatoren. Voor
de sanering kregen ze gezamen
lijk 35 miljoen euro uit de boedel
opbrengst. De provincie stelde
zich tevens garant voor de beheer-
kosten. Sinds eind vorig jaar staat
ze daarvoor aan de lat. Inmiddels
heeft ze 8,1 miljoen euro eraan uit
gegeven. Een situatie die voor de
relatief armlastige provincie steeds
nijpender wordt. Gisteren bleek
uit haar zomernota 2017 dat
Thermphos een rem zet op andere
provinciale investeringen.
Volgens het plan van aanpak van
Van Citters Beheer, de sanerings-
bv die Zeeland Seaports voor
Thermphos oprichtte, kost de sa
nering tussen de 126 en - in het
slechtste scenario - 170 miljoen
euro. Er was vanuit de boedelop
brengst en een rijksbijdrage 41
miljoen in kas. Daarvan is nog
maar 10 miljoen euro over. Met 20
miljoen ZSP-geld voor schoon
maak en sloop gaapt er dus een sa
neringsgat van 50 tot 60 miljoen
euro. De vraag is wie dat gaat dich
ten.
De blik richt zich naar Den
Haag. Het Rijk en mogelijk Brussel
moeten bijpassen. De provincie en
Zeeland Seaports steggelen mo
menteel over de in 2013 afgespro
ken kostenverdeling. Om een juri
dische strijd te verijdelen, is enkele
weken terug een mediator aange
steld. Dat verklaart ook de radio
stilte die ZSP betracht. Onderwijl
klinkt vanuit Provinciale Staten -
de provincie is de grootste aan
deelhoudervan het havenbedrijf-
een stevig geluid: ZSP moet meer
geld vrijmaken voor Thermphos.
Volgens welingelichte bronnen
betaalt ZSP flink mee en weten de
Staten dat ook.
Om zijn bijdrage te bepalen, wil
het Rijk ook weten hoeveel geld
het havenbedrijf kan verdienen
zaterdag 24 juni 2017
De sanering van Thermphos zet
een rem op investeringen van de
provincie. „We moeten voorzich
tig zijn", zegt gedeputeerde Jo-
Annes de Bat (CDA, financiën).
„Dus hebben we besloten ge
woon even niks te doen."
Ernst Jan Rozendaal
Middelburg
Thermphos. archieffotogerardvandaalen/anp
Havenbedrijf draagt
wél bij aan Thermphos
Frank Balkenende
Nieuwdorp
