17
hem zouden arresteren, terwijl Van
der Valk nog niet was vrijgelaten.
Losgeld was betaald, ze moest wor
den vrijgelaten, maar dat was nog
niet gebeurd. Dat is een spannend
moment, haar leven stond op het
spel. Om twaalf uur 's nachts, was
mijn opdracht, moest de Duitse poli
tie hem arresteren. Het bericht dat ze
vrij was, kwam om tien over half 12.
Dat was een enorme opluchting."
„Een dure aangelegenheid van
100.000 gulden, voor één nacht van
de Britse politie gehuurd. Er werd in
die tijd fors bezuinigd, maar ik vond
dat we het moesten doen. We had
den de ontvoerders het hele traject
kunnen volgen. Maar op het moment
suprème ging het mis. De gyroscoop
waarmee de camera aan de helikop
ter was bevestigd schoot los en was
niet meer te besturen. De camera
staarde doelloos het nachtelijke land
schap in. Ik dacht: zodra ik geld heb,
kopen we zelf nachtzichtapparatuur.
Dat moment brak aan tijdens het be
zoek van de paus twee jaar later."
„Bij de ontvoering van Heineken
wist ik dat de koningin de familie
goed kende. Ik heb ervoor gezorgd
dat zij eerst in kennis werd gesteld
over de ontvoering, voordat het naar
buiten kwam. En toen hij was be
vrijd, vond ik het wel aardig om haar
dat zelf te vertellen."
Op 15 april 2003 werd Korthals Altes
door koningin Beatrix benoemd tot
informateur - samen met Rein Jan
Hoekstra - met de opdracht om de
mogelijkheden te onderzoeken van
een meerderheidskabinet.
„Mijn bezwaar is dat het in strijd is
met het systeem van onze Grondwet.
Die kent heel uitdrukkelijk een rege
ring bestaande uit de koning en de
ministers. Bij de totstandkoming van
een nieuw kabinet heeft de koning
een functie. Hij wijst een informa
teur of een formateur aan. Nu heeft
de Tweede Kamer haar eigen interne
dienstregeling, het Reglement van
Orde, aangepast en gezegd: de
Eerst
hadden
wede
calculerende
burger,
maar nu de
calculerende
partijen. Dat
stoort me
enorm
Tweede Kamer doet het voortaan
zelf. Dat is heel onordelijk."
„Als je het regelt, dan moet dat mini
maal bij wet of Grondwet gebeuren.
Nu is er geen advies van de Raad van
State aan te pas gekomen, noch van
de Eerste Kamer of de regering. Dat
vind ik afkeurenswaardig. Om te zeg
gen: wij gaan als Kamer de hele kabi
netsformatie trekken, dat is in strijd
met de gedachte van de Grondwet
dat de koning deel uitmaakt van de
regering. Maar we hebben gezegd in
1983 dat we dat willen. De Belgische
koning wijst ook een informateur
aan, zo gek is dat niet."
„Nee. Ik zou weieens willen weten
hoe een Constitutioneel Hof, als we
dat zouden hebben, hierover zou
denken. Het staat op gespannen voet
met de Grondwet."
„Wat mij ontzettend stoort bij deze
kabinetsformatie: partijen zijn er be
ducht op om te gaan regeren, want dat
zou slecht kunnen uitkomen bij de
raadsverkiezingen van 2018. Eerst
hadden we de calculerende burger,
maar nu hebben we de calculerende
partij. Maar je doet het niet voor de-
partij. De partij is het middel waar
mee je zegt: ik wil op die manier rich
ting geven aan de ontwikkeling van
mijn land. Dat heeft te weinig accent."
„Dat heeft geen sterke meerderheid.
We moeten iets aan het kiesstelsel
gaan doen op korte termijn. De eerste
stap is een kiesdrempel van 5 pro
cent. Dan offer je gevestigde partijen
met een duidelijk grondslag in de sa
menleving, dat is jammer. Dat zijn de
SGP en de Christenunie. Maar je of
fert meteen ook 50Plus, Thierry Bau-
det, Partij voor de Dieren en Denk.
Dat komt dan ten goede aan de gro
tere partijen, waardoor er een sterker
regeringsblok kan komen. Dat kan
het kiesstelsel hervormen. Dan kan
de kiesdrempel eventueel weer wor
den afgeschaft. Het vergroot de re
geerbaarheid."
zaterdag 24 juni 2017
Beatrix en Korthals Altes in de Nieuwe
Kerk in Amsterdam, 1986. foto rob bogaerts
T Toos van der Valk met haar echtgenoot
na haar vrijlating in 1982. foto cor mulder
om mij te ontvoeren
U moest voor een enorm bedrag
nachtzichtapparatuur lenen om de
ontvoerders van Heineken te kun
nen volgen.
U belde met koningin Beatrix om te
vertellen dat Heineken en Doderer
waren bevrijd.
De Tweede Kamer heeft de koning
inmiddels op een zijspoor gezet in
de kabinetsformatie. U vindt dat de
koning er wel bij moet worden be
trokken?
Moet dat niet volgens een Grond
wetswijziging?
Is de beslissing van de Kamer om
de koning buiten de formatie te
plaatsen civielrechtelijk aan te
vechten?
Hoe kijkt u naar het voorzichtige
geschuifel van politiek leiders om
een kabinet te vormen?
Er lijkt nu een VVD, CDA, D66 en
CU-kabinet op handen.
Frits Korthals Altes: Zeven politieke
levens, uitgeverij Boom
