Moskou pareert kritiek met verf bommen,
8
RUSLAND KRITIEK OP REGIME
In twaalf Russische steden heeft de oppositie gisteren
gedemonstreerd, waarbij alleen al in Moskou en Sint-Petersburg
bijna 1.400 arrestaties zijn verricht.
In de Russische hoofdstad begon
zondagavond al een bizar schaak
spel. Oppositieleider en corruptie
bestrijder Aleksej Navalny en de
Moskouse autoriteiten waren over
een gekomen dat de anticorruptie-
betoging van 12 juni zou plaatsvin
den op de Sacharovallee. De Russen wa
ren gisteren vrij vanwege de Dag van Rus
land, een relatief nieuwe feestdag die de
eenheid van de bevolking moet bevesti
gen.
Maar zondagavond besloot Navalny
plotseling anders: het stadsbestuur lag zo
hinderlijk dwars, dat de organisatoren
geen geluidsinstallatie konden huren en
ook voor het podium geen verhuurbedrijf
werd gevonden. Daarom blies de corrup
tiebestrijder en presidentskandidaat de
hele betoging te elfder ure doodleuk af en
dirigeerde hij de meute richting Tverska-
jastraat, de slagader door het centrum van
Moskou richting het Kremlin.
Daar vonden gisteren festiviteiten plaats
ter viering van de Dag van Rusland, en
was het lastig te bepalen wie nou precies
waarvoor kwam: volksvermaak of volks
protest. De enorme politiemacht van
'platte petten', oproeragenten en eenhe
den van de nieuwe Rosgvardia lieten er
geen twijfel over bestaan waarom ze aan
wezig waren.
De autoriteiten stonden het protest uit
eindelijk toch toe, zij het dat Navalny vlak
ervoor zelf werd gearresteerd en dat de be
togers geen spandoeken bij zich mochten
dragen en geen antiregeringsslogans
mochten roepen.
Dat was tegen dovemansoren gericht,
want de menigte, die door de afgeblazen
betoging op de Sacharovallee een paar
duizend man kleiner was dan verwacht,
riep wat ze wilde: 'Poetin dief!', 'Medve-
dev dief!', 'Rusland zonder Poetin' en 'Po
litie, sta aan de kant van het volk!'
Op enig moment leek de haag van agen
ten het beu. Als op een geheim teken,
drukten de eenheden in een geweldige
rugbyscrum het volk aan weerskanten
van Tverskaja terug de metrogangen in.
Doordat er aan alle kanten 'muren' van
vrachtwagens waren opgetrokken, restte
de betogers niets anders dan te volgen.
Het lijkt een nieuwe tactiek, schreef de
Russische zakenkrant Kommersant giste
ren op zijn site.
De 25-jarige Aleksej Komarov staat
sympathiek tegenover de betoging. Maar
zoals zo veel Russen lijkt hij murw gesla
gen. „We demonstreren al zolang, men
sen worden gearresteerd en ze hebben
geen advocaten. Er verandert gewoon
niets", verzucht hij.
Ook met de oppositie heeft Komarov
niet veel op. „Ik vertrouw hun leiders niet
meer, ook Navalny niet. Of hij ook corrupt
is? Natuurlijk!" grinnikt de twintiger. „Ie
dereen is dat in Rusland."
De boomlange Emre Deniz (22) staat in
een groepje te discussiëren. „Het heeft
toch geen enkele zin de straat op te gaan
om te demonstreren tegen iets wat we al
lemaal allang weten: dat de leiders van dit
land stelen. We hebben gewoon goede
wetten nodig", zegt hij.
Hoewel hij het wel eens is met de doe
len van de organisatie, scheidt Deniz die
moeiteloos van de 'allerhoogste' in Rus
land. „Natuurlijk ben ik tegen courruptie,
die maakt het hele land kapot. Maar ik kan
er niets aan doen, ik ben ook voor Poetin."
En daar gaan we weer. Protest in Rus
land tegen corruptie bij de overheid,
demonstratie wordt verboden van
wege iets onduidelijks, leider van pro
test zegt: „We gaan het toch doen,
maar ergens anders", politie waar
schuwt, demonstranten negeren dit,
leider wordt opgepakt.
Zo kan het gaan. Maar het kan ook
anders. Er kan, irritant maar vrij on
schuldig, groene verf in je gezicht
worden gespoten. Het overkwam
Alexei Navalny in maart tijdens een
bijeenkomst in de stad Barnaul. Hij
zag eruit als Kermit, zelfs zijn tanden
waren groen. Hij moest er zelfs een
beetje om lachen („Iedereen wil nu
een selfie met me!"), maar hij liep wel
schade op aan zijn oog.
Er kan een sekstape worden ver
spreid, waardoor je ineens geen con
current meer bent van president Poe
tin. Mikhail Kasyanov had een affaire
met de politiek activiste Natalia Pele-
vina, maar nadat beelden van een stie
keme ontmoeting in een hotelkamer
(wie had die gemaakt?) waren uitge
zonden in een 40 minuten durende
tv-special, was het klaar met Kasya-
novs carrière.
Er kunnen plotseling rode vlekken
op je lichaam verschijnen, je kunt
hartkloppingen krijgen, je organen
kunnen het één voor één begeven, je
kunt zelfs in een coma glijden. Het ge
beurde Vladimir Kara-Murza liefst
twee keer. Hij snapt zelf niet dat hij nu
nog leeft. Kara-Murza is een promi
nente medewerker van Navalny (die
van de groene verf), op dit moment de
belangrijkste oppositieleider in Rus
land.
Er kan iets verschrikkelijks gebeu
ren met je gezicht. Het ene moment
ben je een knappe Oekraïense politi
cus, het volgende moment mismaakt
door 'gele regen' (dioxine). Of was het
toch voedselvergiftiging? Viktor Joes-
jenko, die het tijdens verkiezingen in
2004 opnam tegen een pro-Poetin-
kandidaat, werd nooit meer degene
die hij was.
dinsdag 13 juni 2017
GO
Dag van
Rusland
'gevierd' met
arrestaties
Joost Bosman
Moskou
De oproerpolitie in Moskou
voert hardhandig een betoger
weg. FOTOEPA
Kritisch vermogen is in Rusland
een riskante eigenschap. Wie z'n
mond opendoet tegen president
Poetin, moet zelfs rekening hou
den met de dood. Er wordt zelden
iets bewezen, maar een patroon is
er wel.
Mark van Assen
Moskou/Rotterdam
A Alexei Navalny: gisteren
weer opgepakt, fotoafp
A Mikhail Kasyanov: seks
tape. FOTO REUTERS
V M
mti
A Pussy Riot-leden Tolokon-
nikova en Aljochina. fotoepa