k
De Draai gaat het experiment overdoen waar De Acht van Chaam mee stopte
24 ZE
ronieboom
De Draai van de
Kaai verruilt deze
zomer zijn fameuze
profcriterium voor
een 'echte koers'.
23 jaar geleden
probeerde de Acht
van Chaam precies
hetzelfde. Met als
gevolg een heuse
rennersstaking.
M
mrm
x
Theo van der Westerla-
ken wordt ietwat emo
tioneel als hij thuis in
Chaam de krantenver
slagen over 'zijn' Acht
van Chaam uit de jaren negentig
uitspreidt op de eettafel. 'Renners
staken in Chaam' staat er, in 1994,
met koeienletters op de voorpa
gina van BN De Stem.
'Hunkeren naar een ouderwetse
Acht', is de kop boven het artikel
dat vier jaar later terugkijkt op de
poging van Chaam om De Acht om
te vormen naar een internationale
UCI-wedstrijd.
Het advies van de scribent om
snel terug te keren naar de aloude
criteriumvorm, was niet aan dove
mansoren gericht. Integendeel. In
Chaam wisten ze al veel eerder dat
ze in 1994 een verkeerde afslag
hadden genomen. „We zaten er
met zijn allen ver doorheen", ver
zucht Van der Westerlaken. „Het
scheelde niet veel of er was nu
geen Acht meer geweest."
Zware woorden van de man die
al decennia lang als secretaris de
spil is in het organisatiecomité. En
dat allemaal omdat de klassieker
onder de profcriteriums in 1994
meeging in het plan van wed-
strijdmakelaar Gerry van Gerwen
om de Acht om te vormen naar
een internationale wegwedstrijd.
Geen show meer, maar keiharde
eerlijke strijd. Het publiek moest
volgens hem niets meer hebben
van de sport die van list en bedrog
aan elkaar hing. Eerlijke wedstrij
den waren volgens hem de toe
komst.
Weinig weerstand
„Er was binnen het comité niet
veel weerstand tegen zijn plan",
herinnert Van der Westerlaken
zich. „Het grote voorbeeld was
Plouay. Daar (in Bretagne) was
men er in geslaagd om van een cri
terium een succesvolle UCI-koers
te maken. Tegenwoordig is het
zelfs een wedstrijd in de World
Tour. De Acht was volgens Van
Gerwen bij uitstek geschikt om
ook zo'n verandering te onder
gaan. We hadden de naam, een
parcours van acht kilometer en de
organisatie ervoor."
In de praktijk viel het al snel al
lemaal tegen. Op de eerste plaats
begonnen de renners te morren.
Die konden fluiten naar hun vaak
hoge startgelden en moesten nu in
dienst van de ploeg gaan koersen.
„De eerste keer in 1994 verzamel-
Adrie was de felste
van ons twee. We
waren niet blij dat die
drie mochten starten
den we in café Klein Amerika en
voelden al dat er iets gaande was",
weet Van der Westerlaken nog.
Toen men vervolgens doorkreeg
dat ook eenlingen als Jean-Paul
van Poppel, Sergei Oetsjakov en
Eros Poli aan de start verschenen,
was het hek van de dam. Niemand
die geloofde dat die drie voor een
kleine onkostenvergoeding naar
Chaam waren gekomen.
Dus toen burgemeester Bax het
startschot loste, bleef iedereen uit
protest staan. De rennersstaking
was een feit. Jelle Nijdam wierp
zich samen met Adrie van der Poel
op als stakingsleider. „Ik herinner
me vooral dat Adrie de felste was
van ons twee. We waren er inder
daad niet blij mee dat die drie ook
mochten starten", zegt Nijdam.
Van Poppel herinnert het zich
nog als de dag van gisteren. „Mijn
ploeg (Festina) deed niet mee,
maar ze wilden mij er graag bij
hebben, (grijnslachend) Daar ben
ik dus niet slechter van geworden
en dat hadden de anderen dus wel
door. Dan zet je de boel dus op
stelten."
Van der Westerlaken geeft toe
dat Chaam min of meer in paniek
was geraakt. „We dachten nog te
veel als organisators van een crite
riums. We keken naar de deelne
merslijst en vonden dat er nog een
aansprekende naam bij moest." De
staking die dat tot gevolg had,
duurde weliswaar slechts vijf mi-
Hincapie won bij ons.
Vijf dagen later reed
Indurain de keien uit
De Kaai. Dat deed pijn
nuten, maar het kwaad was al ge
schied. „Dit soort koppen over een
rennersstaking wil je niet heb
ben", zegt Van der Westerlaken
nog altijd vol afgrijzen.
Dat Sergei Oetsjakov won, voor
Hendrik Redant, Maarten den
Bakker en Jos van Aert, daarover
ging niet in de krant. Wel over de
vraag of de organisatie er goed aan
had gedaan om de strijd aan te
gaan met de renners.
Een jaar later lieten die hun on
genoegen blijken met een lang-
zaamaan-actie. Veertien renners
reden al snel weg en het peloton
werd na een uurtje al gedubbeld.
„Zo werkt dat in echte koers",
grinnikte Van der Poel. „Iedereen
had z'n mannetje mee en dan zijn
ze weg." George Hincapie won,
voor Servais Knaven.
'Wat moet ik met Hincapie', zo
verzuchtte Van der Westerlaken
destijds over de toen nog onbe
kende Amerikaan. „Lance Arm
strong zat nota bene ook in koers.
Die stuurde Hincapie vooruit. Vijf
dagen later reed Miguel Indurain
in Roosendaal de keien uit De
Kaai. Het publiek ging uit haar
dak. Geloof me, dat deed pijn."
Achteraf zegt hij alleen zichzelf
als organisator iets te verwijten.
Niet de renners. „De grote fout die
we hebben gemaakt is dat we onze
wil hebben willen opleggen aan
het publiek. Nu zeg ik: dat was fa
liekant verkeerd. Wij zijn, net als
de renners, slechts volgers. Wij
moeten volgen wat het publiek wil
zien."
Van Poppel kan hem alleen maar
gelijk geven. „Voor de Draai van de
Kaai dreigt hetzelfde. Oké, je wil
met de tijd meegaan, maar de
oude Draai verdient nog altijd een
kans. Het is nota bene een van de
laatste profcriteriums die er nog
toe doen."
Toppers aanraken
Voormalig stakingsleider Nijdam
ziet het net zo. „Mensen willen
toppers zien en kunnen aanraken.
Dan moet je al in de World Tour
zitten om dat voor elkaar te krij
gen. Buiten de World Tour, krijg je
een UCI-wedstrijd met vooral veel
minder bekende Belgische ren
ners. Daarvoor komen de mensen
niet naar Chaam of Roosendaal. Ze
komen om Tom Dumoulin te
zien."
In het stakingsoverleg op
woensdag 27 juli 1994 bracht Van
der Poel dat ook al naar voren. 'Na
drie weken Tour zitten renners
niet te wachten op een serieuze
koers in Chaam. En het publiek
ook niet.'
In 1997 sloeg Chaam het boek
'UCI-wedstrijd' met een grote
zucht dicht. Van der Westerlaken
straalt als hij terugdenkt aan dat
moment. „In 1998 hadden weer
een ouderwetse Acht. Heerlijk.
Lekker ontspannen en iedereen
blij."
zaterdag 10 juni 2017
De andere koers van 'De Acht'
u
paai
Adrie van der Poel (rechts) leidde met Jelle Nijdam (links) de rennersstaking bij de start van de Acht van Chaam in 1994. Wedstrijdmake
laar Gerrie van Gerwen (midden), bedenker van de 'nieuwe' Acht als echte UCI-koers, was de gebeten hond bij de coureurs, fotojohan van gurp
Ad Pertijs
Chaam
-Jelle Nijdam, stakingsleider
- Theo van der Westerlaken
De kopgroep in Chaam waar tot verdriet van de organisatie nie
mand over sprak, met (vlnr) Hendrik Redant, Maarten den Bakker,
de latere winnaar Sergei Oetsjakov en Jos van Aert. foto johan van gurp
