oor zijn frequente bezoeken aan
Nederlandse tv-programma's en theaters
heeft Vlaming Tom Lanoye ons goed
leren kennen. Personen en ontwikkelin
gen die hem opvallen, tackelt hij dan ook
met dezelfde volvette humor die zware
passages in zijn boeken en toneelstukken
lucht geven en draaglijk maken.
Over de overname van oer-Hollands
monument Zeeuws meisje door Ameri
kanen: 'Afschuwelijk, dat voelt bijna als
verkrachting'. Wat betreft de verbale
erupties van Voetbal Internationals Johan
Derksen: 'Die besnorde griezel kraamt
homofobe teksten uit waarvan de eerste
de beste ayatollah nog zou schrikken'.
En over de bij de verkiezingen afgeslachte
PvdA: 'Let op, die keren terug op het
pluche; macht verslaaft'.
Het werk van Tom Lanoye - zoon van
een slager en amateuractrice - draait
altijd om levensvragen en herkenbare
thema's waarmee mannen en vrouwen
uit alle sociale lagen worstelen. Jong en
oud. Zijn eerste bestseller, Kartonnen
dozen, gebaseerd op zijn eigen moeizame
coming-out, wordt tot op de dag van van
daag door jonge homo's en lesbiennes
gezien als literaire reddingsboei.
En het net verfilmde Sprakeloos, over
de lijdensweg van zijn moeder na ver
schillende beroertes, heeft eveneens
emancipatorische verdienste. Het boek
voelt als een klap tussen de ogen en heeft
geleid tot discussies over waardig sterven.
'Ze verloor eerst haar spraak, dan haar
waardigheid, dan haar hartenklop', luidt
zijn hartverscheurende samenvatting
van haar lot op de eerste pagina.
Lanoye vindt: „Kunst moet iets leren
over liefde, leven en angsten. Pas dan
heeft het betekenis. Ik zie boeken als
hoogmissen, elk toneelstuk is een hoog
lied, het theater is een kathedraal. Het
valt me op hoe enorm de spirituele leegte
momenteel is. Mensen zijn daardoor niet
meer gewapend als ze oog in oog komen
met existentiële vraagstukken. Dan heb
101 zaterdag 10 juni 2017
