Vergeten visje is
puurzomervoer
44
Garnier
werkt best
tegen zon
<D
O
2
ROLAND DUONG
tZj'
Consumptie Vegaburgers, stapakken, slurpfruit,
hippe bonenmixen: conservenfabrikanten halen alles
uit de kast om ons aan de groente en fruit te krijgen en
te houden. Marktleider HAK voorop.
I r t
I W Él
Column
Als de mussen van het dak vallen, wat eet je
dan? Musjes natuurlijk, miauwen mijn kat
ten. Maar behalve een kwartelgekke fran-
soos zet geen mens zijn kiezen op de botjes van
een klein vogeltje. Bovendien, wie heeft er zin om
te koken als het kwik de vijfentwintig graden aan
tikt?
Tijd om als een aalscholver het vergeten visje
op te duikelen. In de krochten van de provisie
kast, stoffig van vele winters slaap, wacht hij ge
duldig op ons. Geen keuken is compleet zonder
verdwaald blikje ansjovis. Nu de zomerse tempe
raturen toeslaan, is het moment gekomen. Een
zakje veel te dure gemengde sla. Paar gekookte ei
eren er door. En rats, blikje ansjovis erin. Goed
husselen en smullen maar.
Perfect zomervoer. Lekker licht en toch hartig,
dankzij het vergeten visje. Ik weet nog dat ik als
tiener mijn eerste ansjovis at. Een afhaalpizza was
ermee bedekt. Ik spuugde de pizzapunt uit, in de
stellige overtuiging dat de kok een ongelukje had
met de zoutbus. Jaren later kwam ik erachter dat
ansjovis zo zout hoort te smaken.
In Spanje eten ze hem vers gefrituurd, boquero-
nes fritos, of in zuur gelegd. Maar in Nederland
kennen we het visje eigenlijk alleen in de zoute
versie. Nu moeten we ook in de zomer uitkijken
met zout. Het verhoogt
de bloeddruk en houdt
vocht vast. Dus als je last
hebt van dikke vingers
of voeten in die hitte:
voorzichtig met zout.
Maar het lome, zwe
tende, lichaam verliest
naast vocht ook zout in
de hitte. Moet je dan
niet wat zout bijsnoe-
pen? Nee, alleen bij ste
vige inspanning is extra
zout noodzakelijk. Bij normale inspanning krijg je
ook op een snikhete dag meer dan genoeg zout
binnen middels brood, soep, chips en eigenlijk al
les wat je tegenwoordig in je mond stopt.
Geen ansjovis dan? Ondenkbaar. Als je een
maal gevallen bent voor de charmes van het ver
geten visje kun je niet meer zonder. Als oppimper
van salades onmisbaar, maar ook je pastasaus
krijgt er een kick van. Bovendien bevat ansjovis
veel omega 3-vetzuren voor bescherming van hart
en bloedvaten. Het is een schoon visje: er zit nau
welijks kwik in. Het is een verantwoord visje. Je
kan hem eten zonder medeplichtig te worden aan
overbevissing. De nadelen wegen niet op tegen de
voordelen.
Lekker blijven eten dus, die ansjovis. Blijft nog
de vraag: uit blik of glas? Omdat blikvoer het ri
sico met zich meebrengt van het binnenkrijgen
van hormoonverstorend bisfenol A, dat gebruikt
wordt voor de coating, heeft glas de voorkeur.
Glas is wel een stuk duurder en in sauzen en
dressings proefje het verschil niet tussen duur uit
glas of goedkoop uit blik. Meestal rats ik naar har-
tenlust een blikje open, er staat bij mij helaas ook
geen geldboom in de tuin. Het minieme gezond
heidsrisico neem ik voor lief.
Voor de perfecte salade met de hele visjes erdoor
is zo een mooi, glazen potje echt de moeite waard.
Proef maar.
Het is een
schoon visje,
zout maar ook
vol goede
vetzuren
PRIJSPEIL
TEST 1,2,3
oosje' noemde
de oude mijn
heer Hak
hem. Dit ter
onderscheid
van zijn vader
die ook Koos
van Leeuwen heette en bij HAK
werkte. Net als veel andere inwoners
van het Brabantse dorp Giessen, waar
Hendrik Cornelis Hak in 1952 zijn
conservenfabriek begon.
Anno 2017 - HAK bestaat dit jaar 65
jaar - is Koos van Leeuwen (56) di
recteur productie met veertig dienst
jaren op zijn conduitestaat. Enthou
siast leidt hij zijn bezoekers door de
fabriek, waar nog altijd de sfeer van
een familiebedrijf hangt en werkne
mers het bezoek vriendelijk groeten.
Vandaag worden de kapucijners in
geblikt. Of beter gezegd: ingepot,
want HAK heeft het conservenblik al
een halve eeuw geleden vrijwel vol
ledig verruild voor de glazen pot.
„Voor de kwaliteit en smaak van de
groenten maakt blik of glas tegen
woordig geen verschil meer", zegt
Nicole Freid, sinds vier jaar directeur
VINDING
Poten blik
marketing en innovatie: „Maar in de
jaren 60 had blik soms een bijsmaak.
Mijnheer Hak vond dat glas beter
aansloot bij de kwaliteit die hij na
streefde. 'Je ziet wat je koopt' was de
slogan."
Wecken
Conserven maken is geen heel inge
wikkeld proces, zegt Van Leeuwen.
„Het is eigenlijk precies hetzelfde als
wat onze grootmoeders deden: wec
ken." Door verhitting ontstaat in een
afgesloten pot of blik een vacuüm,
waardoor bacteriën en schimmels
geen kans krijgen en groenten en
fruit lang houdbaar blijven. Een kind
kan de was doen.
Maar een precair proces is het wel:
de variabelen tijd, temperatuur en
druk spelen een allesbepalende rol.
Voor elke soort groente zijn die varia
belen anders. Zo worden kapucijners
en bruine bonen eerst 12 tot 24 uur
geweekt, waarna ze via een soort
knikkerbanen worden gewassen, ge
sorteerd, geblancheerd, verpakt en
verhit. „Kapucijners drogen aan de
plant", vertelt Van Leeuwen. „We
kunnen ze dus makkelijk langere tijd
opslaan en verwerken tot conserven
in rustige tijden."
Heel anders is dat voor bijvoor
beeld doperwtjes en andere zomer
groenten: die moeten binnen vijf uur
na de oogst worden geconserveerd
om verzuring en verlies van vitami
nen te voorkomen. „Verser kan niet."
'Campagnes' noemen ze in de
landbouw de oogst en het verwerken
van groenten. En het tijdstip van die
campagnes wordt bepaald door het
ritme van de natuur en het moment
waarop de groenten kunnen worden
geoogst: rabarber en spinazie half
mei tot half juni, boerenkool half tot
eind juni, doperwten en tuinbonen
eind juni tot begin augustus en zo
woensdag 7 juni 2017
Roland Duong,
de nieuwsgierigste
man van Nederland,
proeft en test
producten.
Reageren? roland.duong@persgroep.nl
GO
Het festivalsei
zoen barst los.
Slapen? Ach, je
kan het altijd
proberen...
Dunlop (1 pers.)
Jouwfestival-
tent.nl €24,95
Voordeeldrogis
terij.nl €25,95
Wilpe.com
€29,95
Bo-camp matras
Obelink.nl €14,95
Vrijbuiter.nl
€19,99
Bever.nl €24,95
PartyPlug
EARPLUGS
,7m
Alpine PartyPlug
Dailyhealth-
shop.nl €9,98
Alpine.nl €12,95
Coolblue.nl
€13,95
(prijzen excl.
eventuele
bezorgkosten)
Ook last van keuzestress tijdens je
zoektocht langs internetwarenhuizen
en prijsstunters? Geld&Goed helpt
een handje, met deze week een
vergelijkend warenonderzoek van
zonnebrandmiddelen.
Door het mooie weer in
mei kon de zonnebrand
al vroeg uit de kast wor
den gehaald. En dan
moet de zomer nog be
ginnen. De Consumen
tenbond testte 15 zon
nebrandmiddelen in
tube of fles met be
schermingsfactor
SPF30. De meeste sco
ren een voldoende,
maar drie scoren er een
dikke onvoldoende
omdat ze een veel la
gere bescherming bie
den dan ze claimen:
Clarins creme solaire
securite, Clinique minral
suncream lotion en Eu-
roprofit Sunmilk. Zonne
brand moet bescher
men tegen UVB- en
UVA-stralen. De mate
waarin een product be
schermt tegen UVB
wordt uitgedrukt in SPF.
De UVA-bescherming
moet minstens een
derde van de UVB-be-
scherming zijn. Geen
enkele zonnebrandpro
duct beschermt 100
procent en haalt dus
Kekke
conserven
Johan Nebbeling
In 1800 loofde kei
zer Napoleon een
beloning uit voor
een methode om
zijn soldaten mak
kelijker van voedsel
te voorzien. Nico
las Appert, een
Franse suikerbak
ker, won de prijs in
1809 met glazen
potten waarin hij
etenswaren con
serveerde. Een jaar
later kwam landge
noot Pierre Durand
op het idee tinnen
blikjes te gebrui
ken. Conserven in
blik werden pas
echt populair na de
uitvinding van de
blikopener in 1858
door de Amerikaan
Ezra Warner.
Koos van Leeuwen: „Net als onze grootmoeders deden."
8
O
