II
ImPPP
■ryjwu
IfT^
IK BEN DEGENE
DIE BEPAALT
OF IETS
ME RAAKT
Column
David en Arjan van 365dagensuccesvol.nl hebben één
doel: Nederland het gelukkigste land van de wereld maken.
Soms zitten in de grootste
gruwelen ook de grootste
lessen. Dat leren we van Viktor
Frankl, een joodse psychiater
die in de Tweede Wereldoorlog
werd gedeporteerd naar verschillende
concentratiekampen.
Zijn vrouw Tilly werd vermoord.
Zijn ouders werden vermoord.
En Victor Frankl overleefde.
Dat gaat niet bepaald vanzelf in zo'n
kamp. De gevangenen worden dag in dag
uit mishandeld. Er is veel te weinig eten
en elke dag opnieuw moet Frankl uren
en uren dwangarbeid verrichten. In de
Tsjechische zomerhitte en de Poolse kou.
Het leven lijkt hem volkomen zinloos.
Hij ziet om zich heen hoe door de vernie
tigende kracht van de nazimisdaden alle
wil om te leven verdampt. Als nieuwe
gevangenen zien waar ze zijn terecht
gekomen, worden ze een voor een opge
vreten door het donker; de apathie, de
moedeloosheid, de onverschilligheid.
Als je zo hard wordt aangevallen,
waarom zou je dan nog terugvechten,
lijkt het overheersende idee.
Bij Viktor Frankl gebeurt iets anders.
Ook in het concentratiekamp was hij nog
steeds psychiater en die bril zette hij
nooit helemaal af. Hij begon zijn mede
gevangenen te observeren. En op een dag
viel hem wat op.
Iedereen in het kamp leefde onder
enorme stress. Het voedseltekort en
slaapgebrek brak iedereen op. Maar er
waren een paar gevangenen die het an
ders deden dan de rest. Zij gaven hun
laatste korst brood weg aan anderen, ze
troostten hun medegevangenen en
vrolijkten hen op.
In zijn boek De zin van het bestaan
schrijft Frankl: 'Hun aantal was wellicht
klein, maar toch hebben deze mannen
overtuigend bewezen dat één ding de
mens niet kan worden ontnomen: de
allerlaatste menselijke vrijheid - de
keuze om onder alle omstandigheden
zijn eigen houding te bepalen en zijn
eigen weg te kiezen.'
Terug in zijn barak ontdekte Frankl dat
er veel mensen zijn die hem iets willen
aandoen. Bewakers mishandelden hem,
medegevangenen stalen zijn laatste spul
len. Elke dag was gevaarlijk en het was
steeds onzeker of hij er de volgende dag
nog zou zijn.
Dan neemt hij een onwaarschijnlijk
krachtig besluit.
Hij zegt tegen zichzelf: niemand kan
mij kwetsen. Mensen kunnen me op
allerlei manieren pijn doen maar ik ben
de enige die bepaalt of het me raakt. Alles
wat er buiten me gebeurt, hoeft niet te
beïnvloeden hoe ik mij vanbinnen voel.
Tussen de prikkels van buitenaf en mijn
reactie daarop, ligt de menselijke vrijheid
om te kiezen.
Die keuzevrijheid is onze grootste
kracht.
Victor Frankl staat op en begint te ver
tellen over zijn besluit. De medegevan
genen in zijn barak vinden er de zin in
hun bestaan door terug. 41
magazine 19
De kracht
van je keuze
