Steunpunt leek gericht op 'uitmelken van bronnen'
15
GESTUT DOOR HEFTRUCK
Truck ramt
dakvan
tankstation
In de zaak tegen de teruggekeerde Syriëgangster
Laura H. duiken steeds meer vragen op over de rol van
het Familiesteunpunt Radicalisering. De familiebegeleidster
moest opstappen, een Duitse ambtenaar is in opspraak.
Het Familie
steunpunt
heeft het
vertrouwen
van Laura
en haar
familie
geschaad
Soms, zo verzuchtte Eu
gene H. tijdens een van
de rechtszittingen tegen
zijn dochter Laura, wist
hij niet meer welke hulp
verlener welke rol speelde. Wie was
er nu aan het helpen en wie pro
beerde er vooral via hem en zijn
dochter informatie te vergaren? In de
ontsnapping van Laura uit het kali
faat, vorige zomer, spelen mensen en
belangen een (soms mistige) rol. In
cidenten rond hoofdrolspelers in de
zaak maken het nog ingewikkelder.
Eerst wat feiten: Laura (nu 21) ver
trekt in september 2015 samen met
haar man Ibrahim en haar twee kin
deren via Turkije naar IS-gebied. Al
snel wil ze daar weer weg. Samen
met haar vader en een Duitse bemid
delaar zet ze een ontsnappingspo
ging op touw. In juli 2016 weet ze sa
men met haar kinderen naar Irak. Tij
dens die ontsnapping ontstaat er een
vuurgevecht tussen IS-strijders en
Koerdische Peshergma, Ibrahim
raakt gewond en blijft achter. Laura is
een paar uur later op de Koerdische
tv: ze is opgelucht dat ze de gruwelen
van het kalifaat achter zich kan laten.
Inmiddels zit ze al bijna een jaar vast
op de terreurafdeling van de gevan
genis in Vught. Het OM onderzoekt
wat ze precies deed in IS-gebied.
Laura is één van de 50 Nederlandse
terugkeerdeerders. Haar vlucht roept
steeds meer vragen op over de rol van
de verschillende overheden en het
Familiesteunpunt in Nederland. Die
overheden hebben als officiële lijn
dat ze niet helpen bij het terugkeren
van Syriëgangers met spijt. Wie te
rug wil, moet het zelf uitzoeken. Bij
aankomst worden ze aangehouden.
Radicaliseringsexpert
Toch was het, volgens Laura's advo
caat Michiel Pestman, een van de be
geleiders van het Familiesteunpunt
Radicalisering die de familie van
Laura wees op een Duitse radicalise
ringsexpert die mogelijk kon helpen
Laura naar huis te krijgen. Dat Fami
liesteunpunt werkt onafhankelijk,
maar is in het leven geroepen door
het ministerie van Veiligheid en Jus
titie en de Nationaal Coördinator
Terrorismebestrijding en Veiligheid
(NCTV). Van die laatste krijgt het ie
der jaar een miljoen euro subsidie.
Het steunpunt is bedoeld om gezin
nen van radicaliserende jongeren en
van Syriëgangers te ondersteunen.
De Duitser naar wie werd verwe
zen heet Daniel Kohier. „Dit speelde
in de beginperiode van het steun
punt. Na deze casus is de lijn aange
scherpt: er mogen geen suggesties
worden gedaan over wie mogelijk
zou kunnen helpen", stelt een
woordvoerder.
Er is nog een opmerkelijke wen
ding. De contactpersoon van het Fa
miliesteunpunt, die Laura's familie
kende als S., is gedwongen vertrok
ken, zo blijkt uit onderzoek van deze
krant. Het steunpunt beëindigde
haar dienstverband toen in de zomer
van 2016 bleek dat de Turks-Neder
landse juriste onwenselijke 'uitge
sproken politieke activiteiten' had.
Ze bleek in het verleden actief te zijn
geweest voor de AK-partij van de
Turkse president Erdogan. Opmerke
lijk, want begeleiders van het fami
liesteunpunt hebben een vertrou
wenspositie. Familieleden delen in
formatie over hun kinderen. Ook als
die in Syrië zijn en (mogelijk via Tur
kije) terug willen naar Nederland.
Turkije sluit terugkeerders geregeld
zelf op om ze te berechten, er zitten
daar nu twee Nederlanders vast.
Vertrouwensband
„De vertrouwensband met ouders is
essentieel. Daar hoort bij dat de onder
steuner neutraal is", stelt een woord
voerder van het steunpunt. Dat de be
geleidster vertrok had niet te maken
met deze zaak. Wel is de screening van
medewerkers na het incident ver
zwaard. „Er is overigens geen enkele
aanwijzing dat eventuele banden haar
werk voor het Familie-steunpunt heb
ben beïnvloed." De begeleidster zelf
zegt: „Ik heb nooit vertrouwelijke in
formatie gedeeld met wie dan ook."
Ook Laura's familie was niet op de
hoogte van de achtergrond van hun
contactpersoon. De familie is daar
boos over. Het steunpunt stelt overi
gens dat S. niet degene was die naar de
Duitse bemiddelaar Kohier verwees.
S. zelf zegt dat het contact al bestond
voordat zij bij het steunpunt kwam.
Daniel Kohier is inmiddels in op
spraak in Duitsland. Hij is ambtenaar
op het ministerie van binnenlandse
zaken van de deelstaat Baden-Würt-
temberg. Hij werkt er als (de)radicali-
seringsadviseur. Daarnaast is hij di
recteur van zijn instituut voor deradi-
caliseringsstudies. Hij leidde de me
dewerkers van het steunpunt op.
Volgens Laura's vader en advocaat
Pestman was Kohier het middelpunt
in de ontsnappingsplannen van zijn
dochter. Hij zou contacten hebben
tot in de Iraakse stad Mosul, waar
Laura belandde. Laura's vader Eu
gene maakte 10.000 euro over naar
een Britse bankrekening van tussen
personen voor de ontsnapping,
Kohier bleef zijn contactpersoon.
Schandaal
Köhlers rol bij de ontsnapping lijkt
niet te stroken met de regels van de
Duitse overheid. Kohier zegt dat hij
alleen een tussenpersoon was en dat
de ontsnapping los stond van zijn
werk bij het ministerie. Een Duitse
veiligheidsexpert noemt Köhlers be
moeienis echter 'een schandaal'.
Advocaat Pestman: „Ouders hebben
contact met hun kinderen in IS-ge-
bied, dat is waardevolle informatie
voor inlichtingendiensten." Het Fami
liesteunpunt heeft het vertrouwen
van Laura en haar vader geschaad,
vindt hij. „Ze lijken er vooral op uit om
bronnen uit te melken." Het Families
teunpunt stelt: „De begeleiding van
de ouders vindt plaats in vertrouwen."
Wel kan er, als er sprake is van iemand
die wil uitreizen van of naar IS-gebied,
bij de politie. „We overleggen dan met
de ouders of zij of wij dat doen."
zaterdag 3 juni 2017
GO
Qbuli
WINSCHOTEN Een
vrachtwagen heeft gister
morgen een onbemand
tankstation geramd in het
Groningse Winschoten. De
truck was te hoog en trok
het dak mee, waardoor de
complete overkapping op
instorten kwam te staan.
De pompen liepen geen
ernstige schade op. Een
grote heftruck hield het
gevaarte overeind, waarna
de overkapping in de loop
van de dag is verwijderd
en de pomp van een bekis
ting voorzien.
FOTO GINOPRESS/ANP
Schimmenspel in zaak rond
Syriëgangster Laura H.
—Advocaat
Michel Pestman
