'Ik begrijp het idee van
dieren verbieden niet'
9
153 soorten huisdieren mogen vanaf deze zomer niet meer
worden gehouden. De 'huisdierenlijst' is het resultaat van 25 jaar
lobbyen en polderen. Maar de tegenstanders geven zich nog niet
gewonnen. „We vechten tegen fundamentalisten."
aarom een
mens een
bizon als
huisdier
houdt? Fol-
kert Hame
link (55) uit
Putten denkt er even over na. „Waar
om zou je géén bizon houden?" Bi
zon Tatanka kwam zeventien jaar ge
leden op zijn pad, via een dieren
vriend uit Tilburg. „Hij wilde 'm rui
len tegen een tamme hooglander.
Nou, dat leek me wel wat. Ik heb een
paar hectare grond achter m'n huis,
dan kan het best. Dat vond de rest
van het dorp ook. Ik heb er nooit
klachten over gehad."
Als het aan het ministerie van Eco
nomische Zaken ligt, is het houden
van een bizon als huisdier binnen
kort verboden. En het houden van
nog 152 dierensoorten die nu wél bij
Nederlanders thuis leven. Van de
Amerikaanse eland tot de gestreepte
jakhals, van de sabelantilope tot de
oostelijke grijze reuzenkangoeroe:
vanaf 1 juli mogen ze niet meer wor
den gehouden. Voor een leek klinkt
dat misschien logisch, maar de lief
hebbers zijn woest. En staken hun
verzet nog niet. „Het is zo godverge
ten oneerlijk", zegt Ed Gubbels, se
cretaris van het Platform Verant
woord Huisdierenbezit (PVH), een
koepel van verenigingen van dier-
houders. „We zijn het doelwit van
een stel fundamentalisten. En nu
denken ze nog te winnen ook."
De huisdierenlijst is er niet zomaar
gekomen: er ging een 25 jaar durende
discussie aan vooraf. Begin jaren 90
pleitten de Dierenbescherming en de
Stichting AAP al voor zo'n lijst, om
dat ze steeds vaker te maken kregen
met huisdieren die in dramatische
omstandigheden moesten leven.
„Dan was de prairiehond ineens hip
als huisdier, of de wasbeer", zegt Da
vid van Gennep, destijds vrijwilliger
voor Stichting AAP, inmiddels al ja
ren directeur. „Dan zeiden wij: over
twee jaar krijgen wij ze in de opvang.
Want die dieren worden groter, en
vereisen heel specifieke omstandig
heden. En bovendien kunnen ze ont
snappen, of besmettelijke ziektes
meebrengen."
Weerstand
De Dierenbescherming en Stichting
AAP beginnen een lobby voor de
huisdierenlijst en vinden al snel ge
hoor in de Tweede Kamer. Maar er is
weerstand. „De huisdierenbranche
verdient goed aan bijzondere huis
dieren", zegt Niels Dorland van de
Dierenbescherming. „Als je exoti
sche dieren houdt, heb je bijzondere
bakken nodig, speciaal voer.Men
sen hebben hun halve huis er vol
mee staan, joh. En de sector wilde die
inkomsten natuurlijk niet missen.
Dus die begon een felle anti-lobby."
STOKSTAARTJES
lippr 1
SP
„Natuurlijk waren wij tegen", zegt
adjunct-secretaris Gerrit Hofstra van
Dibevo, de belangenvereniging voor
de huisdierensector. „Het hele idee
van verboden soorten keuren wij af.
Zeker, er worden dieren verwaar
loosd, maar echt niet alleen de bij
zondere. Ik denk dat de gemiddelde
tapir in Nederland het beter heeft
dan het gemiddelde konijn." Ook het
Platform Verantwoord Huisdieren-
bezit verzet zich fel. Ze moeten wel,
zegt Ed Gubbels: „Die dierenlobby
liep met elk incident naar de Kamer
en de pers, en deed alsof de wereld
verging. Ze zeiden: de slavernij is af
geschaft, nu de dierenhouderij nog.
Dan ben je in mijn ogen emotioneel
gestoord. Maar ze hadden heel goede
ingangen in Den Haag."
Steeds opnieuw komt de huisdie
renlijst (officieel: de Positieflijst) op
de politieke agenda, maar steeds op
nieuw wordt de invoering uitgesteld.
AAP-directeur Van Gennep: „Ik heb
er heel wat ministers persoonlijk op
aangesproken. Ze vonden het per
soonlijk altijd een prima idee, maar
zeiden: hier laten we natuurlijk geen
kabinet op vallen. De huisdierensec
tor heeft goede contacten bij het
CDA, die partij is altijd fel tegen ge
weest. En die leverde de afgelopen 25
jaar vaak de minister van Landbouw.
Dan waren we weer vier jaar verder."
De situatie verandert pas echt in
2012, als het CDA buiten het kabinet
valt, landbouw onder het ministerie
van Economische Zaken valt en
PvdA-staatssecretaris Sharon
Dijksma de kwestie onder haar
hoede krijgt. Gubbels: „We kregen te
maken met ambtenaren die sympa
thiseren met de Stichting AAP en
met Dijksma, die die lijst er gewoon
doorheen wilde drukken. Ik noem
het overheidsterreur: voor ons had
den die ambtenaren geen tijd, maar
ze spraken wel uitgebreid met de
anti-dierenhouderijfundamentalis-
ten. Natuurlijk zijn er mafkezen die
denken dat een wasbeerhond een
knuffelbeest is, maar pak die lui dan
aan. Niet de goedwillenden."
Het is zo onzinnig en
arbitrair. Het damhert
mag je nog wel houden,
maar het Perzisch
damhert niet
Dijksma probeert een oplossing te
vinden met de Positieflijst Expert
Commissie (PEC). Daarin moeten de
strijdende partijen gezamenlijk tot
een voorstel komen. Vele tientallen
keren komen ze bijeen in een zaaltje
van de Universiteit Wageningen.
Urenlang discussiërend over de vraag
of de Chinese waterree nu wel of geen
geschikt huisdier is, en de grote dingo,
en de hamerkopvleerhond.
Hofstra is namens Dibevo een van
de zes vaste leden. „Daar zaten wij
dan, als principiële tegenstanders
van zo'n lijst, tegenover mensen die
eigenlijk vinden dat geen enkel dier
als huisdier mag worden gehouden.
Ja, kom dan maar eens op één lijn."
Van Gennep: „Het waren lange ses
sies, en er vielen soms harde woor
den. Er zaten totaal verschillende vi
sies aan tafel. Maar wel met het doel
om een gezamenlijk standpunt te
vinden. Het poldermodel bij uitstek."
Na drie jaar discussiëren lukt dat
uiteindelijk toch. Dan ligt de 'posi
tieflijst' op tafel, een lijst met 120 ge
schikte huisdieren, en daarnaast een
tweede lijst met 153 andere soorten
die in principe niet meer gehouden
mogen worden. AAP-directeur Van
Gennep: „Het is een compromislijst
geworden. De degoe vind ik bijvoor
beeld echt ongeschikt als huisdier,
maar hij kwam toch op de positief
lijst. En er is mogelijkheid tot onthef
fing: als je écht kunt aantonen dat je
in staat bent zo'n dier te houden, dan
mag het. Dat hoort bij polderen, dan
moet je dingen slikken."
Onzinnig
Na een kwarteeuw lobbyen en dis
cussiëren denkt het ministerie ein
delijk een oplossing te hebben. Maar
dan besluit een van de polderpar
tijen, het Platform Verantwoord
Huisdierenbezit, zich er toch van af
te keren. „Wij hebben vanaf het be
gin gezegd: we blijven tegen het hele
idee van zo'n lijst", zegt secretaris
Gubbels. „Het is zo onzinnig en arbi
trair. Het damhert mag je nog wel
houden, maar het Perzisch damhert
niet." Andere partijen zijn woest
vanwege de actie. Van Gennep: „Ik
vind het niet kunnen. Je zit jaren aan
tafel, en dan zeg je aan het eind van
de rit: nee, we zien het toch niet zit
ten. Ik zou me kapot schamen."
De PVH maakt de zaak aanhangig
bij het College van Beroep voor het
bedrijfsleven (CBB). Dat oordeelt op
28 maart van dit jaar dat een eerdere
versie van de lijst - die uit 2015 - op
onjuiste gronden is samengesteld.
Voor de dierenhouders, en ook voor
de vereniging van dierenspeciaalza
ken, kan dat maar één ding beteke
nen: het verbod per 1 juli gaat van ta
fel. Gubbels: „Het is zo oneerlijk dat
een clubje fundamentalisten zoveel
mensen hun plezier kan afpakken.
Wij hebben altijd gezegd: we willen
meepraten over voorwaarden om
dieren te houden, maar een verbod
pikken we niet. En dat willen ze nu
tóch doordrukken."
Het polderen is mislukt, de par
tijen liggen weer net zo overhoop als
in de jaren vóór het overleg. Het PVH
heeft een klacht ingediend tegen de
staatssecretaris en de ambtenaren, de
sector kondigt stappen aan als de lijst
toch wordt ingevoerd. Het ministerie
van Economische Zaken laat weten
de door de uitspraak ontstane situa
tie te bestuderen. Alle betrokkenen
balen van de situatie. „Daar hebben
we dan jaren voor om de tafel geze
ten", zegt Van Gennep.
Vanuit zijn hoeve in Putten slaat
Folkert Hamelink het schouderopha
lend gade. Van zijn bizon Tatanka
heeft hij een paar maanden geleden
afscheid genomen, geruild tegen een
ander rund. „Maar ik snap niet waar
al die mensen zich druk om maken.
Ik had de ruimte, ik had de kennis.
Wat is dan het probleem? Ik denk dat
weinig dieren in Nederland zo geluk
kig zijn geweest als Tatanka."
zaterdag 27 mei 2017
Peter Groenendijk
Rotterdam
hksk
In zijn tuin van circa 1.500 vierkante meter houdt
Peter Verberne onder andere stokstaartjes, fotoariekievit
Nederland telt
enkele duizenden
liefhebbers die
een dier hebben
dat nu op de ver
boden lijst komt.
Peter Verberne
uit Zuid-Beijer-
land is een van
hen. Rond zijn
woning ligt een
kleine dierentuin,
met onder meer
stokstaartjes. „Ik
wil ze dichtbij me
hebben", zegt hij.
„Ze zijn intelli
gent, mooi en in
teressant. Ik heb
ze niet om ermee
te knuffelen, ik
geniet ervan om
ze te verzorgen
en naar ze te kij
ken."
Maar de stok
staartjes staan op
de gewraakte lijst.
Als die van kracht
wordt, mag hij zijn
levende dieren
wel houden, maar
geen nieuwe
meer nemen - en
ze ook niet meer
laten voortplan
ten. Tenzij hij ont
heffing krijgt,
maar dat is aan
zeer strikte voor
waarden gebon
den. „Ik begrijp
het hele idee van
diersoorten ver
bieden niet. Voor
waarden stellen is
goed, maar dan
aan alle mensen
die dieren hou
den, ook bijvoor
beeld konijnen. Ik
zeg gekscherend
altijd: je kunt alles
houden, zelfs een
walvis - als je
maar een oceaan
hebt. Denken in
voorwaarden is
beter dan in soor
ten. Ik heb de
ruimte, de midde
len en de kennis
om goed voor
mijn stokstaartjes
te zorgen. Ik ben
mede vanwege
mijn wens om
stokstaartjes te
houden, zelfs ver
huisd. Dat heb ik
ervoor over. Wat
ik ga doen als die
lijst er echt komt?
Dat weet ik niet.
Ik wil er niet aan
denken dat ik af
scheid van ze
moet nemen."
Aan de lijst ging een
discussie van 25 jaar
vooraf. Begin jaren 90
pleitten de Dierenbe
scherming en Stich
ting AAP er al voor.
-Ed Gubbels (PVH)
