Appeltelers kampen met mislukte oogst door vorst in april
5
de formatie
Geen premier die zo goed compromissen
kan sluiten als 'Houdini' Mark Rutte. Nu
volgens informateur Edith Schippers een
minderheidskabinet dreigt, moet hij al z'n talent
aanspreken om dat te voorkomen.
Partijen,
kom uitje
comfort-
zoneen laat
zien watje
zelf bereid
bent te doen
Wekenlang
was Mark
Rutte 'ge
woon' de
VYD-leider
die net als
de andere
fractievoorzitters aanschoof bij de
formatiebesprekingen. Maar nu die
in een 'impasse 2.0' zijn geraakt,
wordt een andere rol van hem ver
langd. Rutte is immers ook premier
én leider van de grootste partij.
Dus belde hij woensdagochtend
toch maar met Alexander Pechtold.
Of de D66-leider even een-op-een
wilde verklaren waarom hij - tot
woede van de VVD - een haastige
breuk met de Christenunie had ge
forceerd. Even kwaad zijn op D66-
leider Alexander Pechtold mag best,
maar kwaad blijven, kan Rutte zich
niet permitteren.
Op een Schevenings terras namen
de twee ogenschijnlijk ontspannen
de situatie door. Zoekend naar alter
natieve opties voor een volgend kabi
net. En later op de middag ging Rutte
ook nog samen met CD A-leider
Sybrand Buma zitten in een werkka
mer bij de WD. Met zulke onderons
jes is de formatie tóch in een vol
gende fase gekomen: Rutte neemt
zichtbaar de regie.
Geitenpaadje
De hoop is nu gevestigd op Ruttes ta
lent om partijen in beweging te krij
gen. Vooralsnog geven PvdA en SP
geen centimeter prijs om aan tafel te
komen, maar Rutte vond wel vaker
een 'geitenpaadje'.
Neem de patstelling tussen VVD
en PvdA in de bed-bad-broodcrisis
twee jaar geleden. Of de ongewenst
geachte uitslag bij het Oekraïnerefe-
rendum: de zaak werd gesmoord. Of
alle deals met oppositiepartijen die
de afgelopen kabinetsperiode moes
ten worden gesloten om wetgeving
door de Eerste Kamer te krijgen.
Op zo'n gouden greep wordt nu
weer gehoopt. Niemand aan het
Binnenhof weet nu immers welke
kant het op moet. Of wat überhaupt
de situatie is. Tekenend: zelfs de stoï
cijnse CDA-leider Sybrand Buma
spreekt van een impasse. „Ja, zo kun
je het nu wel noemen." De verhou
dingen tussen de partijen die het
motorblok van Ruttes derde kabinet
hadden moeten vormen, zijn ver
slechterd, nadat Pechtold op eigen
houtje een meerderheidscoalitie
met de Christenunie onmogelijk
leek te maken.
Gisteren waarschuwde informa
teur Edith Schippers nog maar eens:
„Als geen enkele partij wil bewegen,
gaat er geen meerderheidskabinet
komen. Zo eenvoudig is het." En een
minderheidskabinet, dat wil nie
mand. En zeker Rutte niet, heeft hij
al meermaals gezegd. Nu hij voelt dat
het nijpend wordt, houdt hij nadruk
kelijk alle opties open. Ook die met
de Christenunie. „Ik ben wel de laat
ste die nu mogelijkheden kan weg
strepen."
Weer naar Schippers
Eerst moeten alle fractieleiders van
daag nog een keer naar Schippers om
opnieuw te vertellen met wie ze wel
en met wie ze niet zouden willen on
derhandelen. De informateur heeft
hen vooraf allemaal iets op het hart
gedrukt, vertelde ze gisteren: „Wil je
een meerderheidskabinet, dan zul je
een stap moeten zetten. Vertel niet
alleen wat je niet wilt. Kijk niet al
leen naar de ander. Kom uit je com-
fortzone en laat zien wat je zelf be
reid bent te doen."
Achter de schermen zal Mark
Rutte tegelijk de geringste beweging
aangrijpen om de formatie een
nieuwe fase in te leiden. Die zou dan
kunnen beginnen als dinsdag het
debat over de impasse wordt gehou
den. Met telefoontjes, appjes en in
formele kopjes koffie kan Rutte de
tussenliggende tijd benutten om on
willige partijleiders uit hun groef te
trekken. Precies waar hij al jaren er
varing mee heeft.
Het extreem koude weer van de af
gelopen periode, met zelfs strenge
vorst in de nacht van 19 op 20 april,
heeft de bloesem van veel appelbo
men dusdanig beschadigd dat er
amper appels aan de bomen
groeien. Brancheorganisatie
GroentenFruit Huis laat weten dat
telers in grote delen van Nederland
hun oogst zien mislukken. „Uit
Zuid-Limburg, de Betuwe en zelfs
Zeeland horen we geluiden dat er
nagenoeg geen appels groeien. Ook
de oogsten in Duitsland en België
hebben door vorst zware klappen
opgelopen. Belgische telers vrezen
zelfs dat ze in één nacht bijna 80
procent van hun oogst verloren."
In Eindhoven heeft Carlos Faes
hetzelfde probleem. Normaal ge
sproken wordt er in 'zijn' Philips
Fruittuin zo'n
120.000 kilo aan
appels geplukt. Faes
vreest dat het dit jaar
bij 30.000 kilo blijft.
„Normaal groeien
er wel 140 appels
aan een boom.
Nu krap 30." Het
scheelt hem
100.000 euro aan
inkomsten.
In Helmond wist
appelboer Rik Jurrius
de vorst buiten de deur
te houden. „Maar ook na de vorst
bleef het koud. Insecten vlogen er
niet op uit, waardoor de bestui
ving van de bloemen slecht was."
Toch ziet Jurrius de toekomst
zonnig in. Hij verwacht ook dit
jaar zo'n 40.000 kilo appels te
oogsten. Faes vermoedt dat appel
handelaren gaan speculeren. „Het
zou me niet verbazen als ze appels
van de vorige oogst langer in de
koelhuizen laten liggen om ze ver
volgens op de markt te brengen als
het aanbod schaars is en de prijs
hoog."
vrijdag 26 mei 2017
/at wordt de
den greep v;
Tobias den Hartog
Laurens Kok
Den Haag
Premier Rutte
reageerde dinsdag
op het mislukte
gesprek tussen D66
en de Christenunie.
FOTO ANP/BART MAAT
—Edith Schippers
~\0
De appeloogst 2017 is groten
deels mislukt, melden diverse
telers. Op verschillende plekken
in Nederland is de opbrengst
twee derde lager dan normaal.
Ruud Spoor
Eindhoven
Carlos
Faes heeft
normaal zo'n
140 appels
per boom,
nu krap 30.