De grond wet van
de opvoeding
Een steuntje
in de rug
in zakformaat
2
RENÉ DIEKSTRA
fff
HERSEN
Hospice Verhuis je naar een hospice, dan sterf je binnen
drie maanden. Toch is de sfeer er vaak opgewekt.
„Nergens wordt het leven zo geleefd als hier."
Column
Na de feestelijke plechtigheid waarbij zij en
haar medestudenten hun bachelordiploma
ontvingen, kwam ze naar me toe. Ze wilde
graag een gesprek. Een dag later, terwijl ze tegen
over me ging zitten, haalde ze uit haar rugtas een
pakje, gaf dat aan mij en zei: „Dat is voor u als be
dankje voor uw vertrouwen." Ik ben vergeten hoe
precies, maar ik vermoed dat ik tamelijk onhandig
heb gereageerd. Wat ik niet vergeten ben, is het ge
sprek dat we vervolgens hadden. „Ik had", zo be
gon ze, „nooit op deze opleiding toegelaten mogen
worden, want ik had mijn eindexamen niet ge
haald en moest het, terwijl ik hier al was, nog een
keer overdoen. Maar mijn vader die de decaan goed
kent, heeft me toch naar binnen weten te praten."
Ik moet raar hebben opgekeken, want ik wist
daar niks van. De decaan had me daar nooit iets
over verteld. Misschien maar goed ook. „Ik wilde
zo ontzettend graag alle psychologiecursussen bij
u doen", ging ze verder. „Maar mijn eindcijfer voor
de inleidende cursus bleek te laag om de vervolg
cursus Sociale Pychologie te mogen doen." Ik her
inner me nog heel goed dat ze toen naar mij toe
was gekomen en hemel
en aarde had bewogen
om toch die cursus te
mogen proberen. Ik ben
uiteindelijk gezwicht.
Haar eindcijfer daarvoor
was beter maar niet ge
noeg voor de volgende
cursus: Organisatiepsy
chologie. Toch ben ik,
als een boer met heftige
kiespijn nadat weer he
mel en aarde werden be
wogen, overstag gegaan. Wel op één voorwaarde:
dat ze voor de eerste multiple choice-deeltoets een
voldoende zou halen. Dat deed ze net niet. Einde
oefening? Niet dus. Ze had gelezen wat de vol
gende grote opdracht in de cursus was (het maken
van een businessplan voor een zelfgekozen of zelf
op te zetten bedrijf) en smeekte me om haar die
laatste, allerlaatste kans te geven.
Vraag me niet waarom en het was bepaald geen
toppunt van consequentie, maar ik heb haar die
allerlaatste kans inderdaad gegeven, zonder veel
verwachting. Maar tot mijn stomme verbazing
leverde ze een heel goed werkstuk in. Sterker nog,
de overige zes opdrachten heeft ze op een hoger
niveau gemaakt dan ik ooit eerder van haar gezien
had. Toen ik daar mijn verbazing over uitte, ant
woordde ze eenvoudig: „Ik heb mijn zwemwater
gevonden." Twee weken na haar bachelor slaagde
ze voor het toelatingsexamen voor een universi
taire opleiding Organisatiepsychologie. Onlangs
schreef ze me dat ze, afgestudeerd, als organisatie
psycholoog bij de Verenigde Naties in Genève aan
het werk kan. Zeker, ik heb voor haar regels over
treden. Spijt? Allerminst. Ik doe het sindsdien va
kervoor hooggemotiveerde studenten. Geheel
conform artikel t van mijn boek De grondwet van de
opvoeding, dat luidt: Kinderen hebben, ten einde
gelijke kansen te krijgen zich naar hun mogelijk
heden en talenten te ontwikkelen, recht op onge
lijke behandeling in opvoeding en onderwijs.
Ik heb voor
haar de regels
overtreden.
Spijt?
Allerminst
LEESTIPS
VAN DE
WEEK
OnUp'
WERK
LEKKER IN BALANS
aar wil ik nog in
voordat ik doodga,
L dacht Emmie
I Kohier (76) toen ze
r voor het eerst het
hightech bubbel
bad zag in hospice
Bardo in Hoofddorp. „Het is er alleen
nog niet van gekomen."
Emmie Kohier ziet er niet uit als
een ongeneeslijk zieke die binnen
kort doodgaat. „De buitenkant is nog
best, jammer dat de binnenkant ver
rot is." Ze doelt op de tumor in haar
darmen en nieren.
Het hoeft niet meer, heeft ze de
artsen gemeld na de vier operaties en
zeven maanden in het ziekenhuis.
Nu zit ze rechtop in haar hospicebed,
alerte blik, klaar voor een rake op
merking. Op bezoek zijn broer Ger
hard, schoonzus Anne-Marie en
nichtje Christie. Er mag gelachen
worden. Dus over een mogelijke bac
terie die ze zou kunnen oplopen:
„Maakt mij het uit, ik ga toch dood."
Hoe langer Emmie in het hospice
verblijft, hoe meer ze haar eindigheid
erkent. „Toen ik over de drempel
stapte, drong opeens tot me door dat
dit mijn laatste woning is. Dat dreunt
door. Maar het gevoel is omgeslagen.
Ik word hier bij mijn voornaam ge
noemd. 's Avonds kan er zomaar een
lieve vrijwilliger met je naar de tv
kijken. Of je in je bed naar de open
geslagen deuren van het balkon rij-
Ik besefte dat
dit mijn laatste
woning is.
Het dreunde
door. Maar
dat gevoel is
omgeslagen
den. Dit is voor mij de hemel op
aarde."
Dat zou je niet denken van een
hospice. Maar uit studies, publicaties
en interviews met betrokkenen blijkt
bijna eensgezind: het is er fijn en
vaak vol leven. Een vertrekkend di
recteur van een hospice in Hilversum
stelt dat 'het leven nergens zo wordt
geleefd als daar'. Ook documentaire
maker Joop Menting toont in zijn
film Er mot helemaal niks uit 2013 dat
mensen zichzelf kunnen blijven tot
dat ze op een waardige manier het le
ven verlaten.
Om naar zo'n instelling te mogen,
moet je terminaal ziek zijn met een
levensverwachting van maximaal
drie maanden. Je bent er ook welkom
als je familie hebt en thuis sterven
niet kan vanwege praktische of emo
tionele redenen.
Zoutsteenlamp
Doodgaan is in een hospice aan de
orde van de dag. In de tien kamers
van Bardo wonen bijna elke maand
nieuwe gasten; jaarlijks overlijden er
125 mensen. Als in de hal de roze
zoutsteenlamp brandt, weet iedereen
hoe laat het is.
Toch overheerst de dood niet, stelt
medewerker Willeke. „Ik heb een
dokter eens horen zeggen: 'In mijn
hospice wordt maar zes minuten per
jaar gestorven, en de rest van de tijd
wordt er geleefd'. Voor mijn gevoel
klopt dat. Mensen genieten volop van
de tijd die ze nog hebben."
dinsdag 23 mei 2017
Psycholoog René
Diekstra buigt zich over
de menselijke geest
Als een student haar diploma krijgt, is René
Diekstra blij dat hij haar die extra kans gaf. Ze
had recht op ongelijke behandeling.
Reageren? rene.diekstra@persgroep.nl
GO
■>cunm2A\^
Ontspannen
voor beginners -
Gilleske Kreijns
Yogadocent leert
je rustmomenten
inbouwen (Spec
trum, 11,99)
Mom in balance -
Esther van
Diepen
Work-outs en re
cepten voor aan
staande moeders
(Kosmos, 20)
NEUROWETENSCHAPPEN IN IE 2ISIE EE
De stressreducerende website en bijbe
horende app 'Gps for the soul' is kalm en
een online feestje voor wie, liefst zonder
al te veel poespas, aan innerlijke rust wil
werken.
Gps for the soul is een
gratis app en een bijbe
horende website die
een stressvrij en bevre
digend leven beloven.
Is het de zoveelste
aanbieder van ademha
lingsoefeningen met
mindful achtergrond
muziekje? Nou nee.
De website is een na
slagwerk van motive
rende toespraken, on
derzoeken, tips en
stappenplannen, ver
deeld in de hoofdstuk
ken meditation, mindful
ness en health and
wellness. Er is altijd wel
iets wat je aanspreekt.
Na een online woor
denwisseling die me
niet in de koude kleren
ging zitten was het arti
kel 'Hoe bied je een op
recht en geloofwaardig
excuus aan?' een
steuntje in zakformaat.
Wat moet je niét doen
(gefrustreerde toon, je
excuus laten eindigen
met 'maar') en wel (rus
tig praten, oogcontact
maken)? Elkaar virtueel
Ontspannen
de dood
tegemoet
Hersenwerk -
Max van der Lin
den Basiskennis
van de hersenwe-
tenschappen
(Boom, 24,95)
Jette Pellemans
—Emmie Kohier
