15
Touareg Abakoula
Argalaless uit
Maastricht (50)
ontvluchtte in 1991 de hel
in Libië. Twee van zijn
neven werden onlangs
ontvoerd voor 3.900
euro losgeld per
persoon. Abakoula
kreeg een gsm-nummer
van de gijzelnemers. „Als
ik belde, hoorde ik hoe ze
hen martelden."
INTERVIEW ABAKOULA ARGALALESS
Europa moet
gelukszoekers duidelijk
maken dat er hier
geen plaats is
Argalaless' verhaal is een schok
kend relaas over de chaos in Afri
kaanse landen, over de wassende
migratiestroom naar het noorden,
over de lucratieve mensenhandel
- die zich als een olievlek over
Egypte, Soedan en Libië heeft uitgebreid - en over
het falende Europese immigratiebeleid.
Hij is, net als zijn neven, een Touareg uit Niger.
De vermoorde Libische leider Muammar Gadaffi
spoorde ooit de opstandige Touaregs uit omrin
gende landen aan om naar Libië te komen. Gadaffi
cultiveerde de mythe van de nomadische Touaregs
als 'geduchte strijders' en 'heersers van de woes
tijn'. „Duizenden Touaregs gaven aan die oproep
gehoor", vertelt Abakoula. Ook hijzelf en een deel
van zijn verwanten.
Toen de Libiërs hem als militair wilden inzetten,
besloot bij te vluchten naar Europa. „Dezelfde offi
cier die ons had gerekruteerd, bleek ook actief als
mensensmokkelaar." Uiteindelijk belandde Aba
koula in 1991 op het Centraal Station in Amster
dam. Alleen. „Rechtstreeks uit de bush, zonder
enige opleiding. Ik begreep niets en ik verstond
niemand."
Nachtmerrie
Abakoula verbleef in azc's, hij leerde de taal, ves
tigde zich in Limburg en trouwde een vrouw uit
Maastricht, met wie hij drie kinderen kreeg. Met
de stichting Aman-Iman zet hij zich nu in voor de
verbetering van de situatie in en rond zijn geboor
tedorp in Niger.
Maar de afgelopen weken probeerde hij wanho
pig zijn neven vrij te kopen. Na de moord op Ga
daffi in 2011 en de erop volgende ineenstorting van
de Libische staat werd het leven van veel zwarte
Afrikanen in het land een nachtmerrie. Misbruik,
geweld en ontvoeringen zijn er aan de orde van de
dag. „Arabisch racisme tegen zwarten is vanzelf
sprekend", vertelt Abakoula. „Ik ben moslim, maar
mij werd gevraagd waarom ik bid: ']e belandt im
mers toch in de hel, waar je zwarte huid eraf wordt
gebrand'."
Opdat zijn verwanten konden ontsnappen aan
T-t - -'i'-.
•T
de gevaren in Libië zorgde Abakoula ervoor dat zij
konden terugkeren naar Niger, waar hij werk voor
hen had gevonden. „Maar mijn neven konden in
de woestijn niet meer wennen. Zij wonen al bijna
hun hele leven in Libië en besloten om toch weer
terug te gaan."
Dat besluit werd hen fataal. De mannen werden
bij een controlepost opgepakt, afgevoerd en vast
gehouden op een onbekende locatie, samen met
nog tientallen gegijzelden.
Abakoula laat foto's zien en een filmpje van z'n ne
ven. De mannen staren in een camera, doodsangst
staat in hun ogen. De rug van een van z'n neven is
kapotgeslagen. Argalaless, met afgrijzen in z'n
stem: „Op een ander filmpje dat ik kreeg is te zien
hoe de gijzelnemers een vrouw in brand steken en
haar weer blussen met water. Andere gevangenen
kregen het teken voor Touareg op hun voorhoofd
gebrandmerkt. Hoe kunnen mensen elkaar dit
aandoen?"
Wie de daders zijn, weet hij niet. Terreurgroe
pen als IS zijn in Libië actief, criminele bendes
hebben er vrij spel. „Er zijn drie zogenaamde 'rege
ringen' en overheidsambtenaren spelen onder een
hoedje met misdadigers. Ze verdienen miljoenen
met die gijzelindustrie."
Het wrange is: honderdduizenden migranten uit
donker Afrika proberen uitgerekend via het gecri
minaliseerde Libië naar Europa te komen. Die
massa's tegenhouden betekent: de migranten
blootstellen aan onmenselijke omstandigheden in
de wetteloze Libische opvangkampen. Veel mi
granten voelen dat zij maar één keuze hebben: hun
leven riskeren op zee. Tegen - letterlijk - een hoge
prijs.
Losgeld
„De mensensmokkelaars in Libië maken misbruik
van de druk uit Europa", weet Abakoula. „Ze zeg
gen: 'Europa wil jullie tegenhouden. Dat betekent
dat wij meer risico's moeten nemen, dus jullie
moeten meer betalen'. Bovendien worden mensen
als mijn neven, die al decennia in Libië leven, nu
ook als immigranten behandeld en uitgebuit. Ze
ker als ze familie hebben in Europa, die bereid is
om losgeld te betalen."
Armoede, burgeroorlog, droogte, de militaire in
terventies van het Westen: de huidige massami
gratie uit Afrika heeft een groot aantal oorzaken.
Zolang het Westen geen duidelijke keuzes maakt,
zal die stroom niet afnemen, vreest Argalaless. Hij
wijst op zijn neven, die terugkeerden naar Libië,
ondanks de gevaren die daar op hen wachtten.
„Mensen zullen het altijd blijven proberen, ook al
zien ze maar een geringe kans op geluk elders."
Zijn advies: „Europa moet oorlogsvluchtelingen
opnemen, maar gelukzoekers duidelijk maken dat
er voor hen hier geen plaats is. Die moeten hun ei
gen land opbouwen." Hij wijst op de gevaren van
massale immigratie. „Kijk naar de spanningen bin
nen de Turkse gemeenschap. Die mensen nemen
hun onderlinge conflicten mee. Ik ben ook bang
dat die mensensmokkelaars, die schatrijk zijn ge
worden, hun criminele netwerken al naar Europa
aan het uitbreiden zijn. Straks staan ze voor onze
deur. Ik vind het onbegrijpelijk dat westerse poli
tici hier zo laks op reageren." Dan, lachend: „Geef
maar aan de partijen aan de formatietafel door dat
ik advies voor ze heb over het immigratiebeleid."
Abakoula's neven werden deze week vrijgelaten,
onder welke voorwaarden kan hij niet zeggen. „Ze
zijn ergens aan de kant van de weg gedumpt. Meer
dood dan levend. Daar heeft mijn oom ze opge
haald." Nu is het zaak om ze naar Niger te krijgen:
weg uit Libië.
dinsdag 23 mei 2017
GO
'Importeer niet de chaos en
wetteloosheid uit Afrika'
Wierd Duk
Maastricht
Abakoula Argalaless
stond machteloos
toen zijn neven wer
den gegijzeld.
FOTO KOEN VERHEIJDEN
—Abakoula Argalaless
