14 WEE Als meisje vluchtte ze de duinen in met haar boeken. Ze droomde en dichtte zich naar een andere wereld. Margreet de Haan heeft de letters nooit losgelaten. Nu runt ze boekhandel 't Spui in Vlissingen. PORTRET MARGREET DE HAAN Literatuur verklaart ook veel over jezelf, relativeert, biedt troost PASPOORT et is misschien wel de mooiste straat van Vlis singen. Vanuit de stad schuin omhoog rich ting de boule vard. Een straat met een horizon. Heel Vlissings: een rommelige mengeling van statige, soms ver waarloosde oude herenhuizen en moderne appartementen. Een straat die is vernoemd naar Coosje Busken: de schrijfster die eind 18de eeuw een bijzondere ver schijning vormde in Vlissingen, die als meisje uitblonk en die als jonge vrouw een 'hartsvriend schap' onderhield met Betje Wolff en Aagje Deken. In die straat woont tweeënhalve eeuw later weer een bijzondere verschijning. Weer iemand die graag verdwaalt in de literaire we reld. Halverwege, op één hoog, woont Margreet de Haan (48) met haar dalmatiër Lester. Op een kleine, maar knusse etage. Met stapels boeken, muren vol kunst en exotische theezakjes om uit te kiezen. Een huis dat voelt als een café. „Elke dag, met Lester. Ik heb altijd gezegd: ooit wil ik op de boule vard wonen. Maar er zou denk ik niets meer uit mijn handen ko men, ik zou hele dagen naar bui ten turen. De boulevard is de plek waar mijn ouders elkaar voor het eerst ontmoetten. Mijn moeder kwam uit Goes, mijn vader uit Breda. Hij was vertegenwoordiger in scheepsketels bij de Schelde, zij was fysiotherapeut. Toen er kin deren kwamen, lieten ze een huis bouwen in Zoutelande. Ze bleven allebei doorwerken." „Het was ook zwaar. Zeker omdat het derde kind, Frank-Jan, het syndroom van Down had. Mijn moeder heeft dat nooit goed kun nen accepteren. 'Het was een straf van God', zeiden haar ouders. Zij waren ook al tegen het huwelijk met mijn vader, die katholiek was en bovendien al eerder was ge trouwd. Met de geboorte van Frank-Jan zijn de problemen in ons gezin begonnen. Hij werd liefdevol verzorgd, maar met name door mijn vader. Mijn moe der ontkende lange tijd zijn han dicap, die werd niet besproken en zij ging drinken." „Ze kregen nog een zoon en later kwamen Annelies en ik. Een tweeling, tot ieders verrassing. Toen ik opgroeide, waren de oud sten het huis al uit. Wij, de jong- sten, groeiden op in een compleet ander gezin. Met totale vrijheid, omdat onze ouders gewoonweg geen tijd voor ons hadden. Een Pippi Langkous-gezin. Dat had mooie kanten, maar er waren ook veel ruzies. Toen ik acht was, is mijn oudste broer op weg naar zijn diploma-uitreiking tegen een boom gereden. Mijn moeders lie velingskind. Hij heeft het gered, maar hield er een hersenbescha- diging aan over en moest langdu rig herstellen. We moesten thuis op onze tenen lopen. Mijn moe der ging alleen maar meer drin ken, was moeilijk aanspreek baar. Wij gingen allemaal ons ei gen gangetje. Niet samen, maar apart van elkaar. We zijn alle zes totaal verschillend, ook mijn tweelingzusje en ik. Zij was een paardenmeisje, ik ging naar de duinen om gedichten te schrij ven. Ik werd een denker, een dro mer. Op mijn vijftiende ben ik het huis uit gegaan. Een jaar later was mijn moeder dood." „Ook al wilde niemand terugkij ken en behielden we afstand, ook tot elkaar, toch hebben we samen ons best gedaan voor onze vader te zorgen. Maar ook hij trok zich terug. Alleen Frank-Jan woonde nog thuis. Hij zat in een stoel, hele dagen lang. We hebben er voor gezorgd dat hij terechtkwam in een gezinsvervangend tehuis. Mijn vader verhuisde naar de boulevard in Vlissingen, maar overleed een paar jaar later aan een hersenbloeding. Ook hij was veel gaan drinken. Niet lang na mijn vader is ook Frank-Jan over leden. Daar waren we allemaal kapot van." „Ik ben aanvankelijk gaan samen wonen met mijn jeugdliefde John, een bokser, uit een half-In- disch gezin waar alles samen werd gedaan. Het benauwde me. Ik wilde geen huisje-boompje- beestje. Kinderen wilde ik ook niet. Pas vele jaren later, toen ik na een reeks moeizame relaties voor het eerst weer samen woonde, gebeurde er iets. Ik was met mijn zus Gerda in Peking en wenste bij de Tempel van de He mel ineens dat ik een kind zou krijgen met Meindert. Zomaar, vanuit het niets. Ik schrok er zelf van. Het was echter helemaal niet aan de orde en ik heb er ook nooit meer over gepraat. Pas nu denk ik: 'jammer dat het er nooit van is ge komen'. Maar ik denk dat ik er niet voor in de wieg ben gelegd." „Literatuur heeft mij gevormd, als kind al. De bibliobus die in ons dorp kwam, las ik van voor tot achter. Toen ik een tiener werd, las ik al boeken voor vol wassenen. Vanaf jonge leeftijd hielp ik mijn zus Gerda in boek handel De Ruiter in Vlissingen. Ik ben er later ook gaan werken en daarna in de boekwinkel van de HZ. Twintig jaar heb ik daar tus sen de jonge mensen gestaan. Ik heb op jonge leeftijd nooit kun nen doorstuderen, maar ik heb geleerd dat waar je ook vandaan komt, je je altijd kunt ontwikke len. Boeken bieden je een open blik. Je wereld groeit. Literatuur verklaart ook veel over jezelf, rela tiveert, biedt troost." „Ik heb twee kanten. Ik kan ook heel somber zijn. Ik heb toch iets gemist, als kind, maar ook later. Dat kwam eruit in 2010, toen mijn hond overleed. Olav, mijn eerste dalmatiër. We waren samen één. Maar op een dag, hij was net vijf, dronk hij koelvloeistof uit een jer rycan die op het strand was aange spoeld. Hij stierf en ik bevroor. Ik had zoveel meegemaakt, maar ik heb me nog nooit zo uit het veld geslagen gevoeld als toen. Alles kwam eruit, een soort oerverdriet. Ik wilde niet meer naar het strand en Vlissingen, waar ik zo van hield, vond ik ineens zó lelijk. Toen ik op een inktzwarte dag op straat Olavs naam begon te roepen, heb ik de fokker gebeld. Lester heeft me er bovenop geholpen. Ik kon mijn verdriet loslaten. En ik stond weer open voor nieuwe dingen." „Ik kon een baan krijgen binnen de HZ, maar ik voelde dat dit het moment was om iets voor mezelf te beginnen. En toen kwam boek handel 't Spui in Vlissingen vrij ter overname. Mijn zus, haar man en ik werden benaderd en we hebben het gedaan. We draaien het nu bijna twee jaar en het gaat goed. Onze winkel is ook een ont moetingsplek. Een plek waar mensen verhalen vertellen en waar wij verhalen doorgeven." „Wij zijn gelukkig met de winkel en ik ben volkomen gelukkig met mijn leven, zoals het nu is. Een paar jaar geleden zijn we als broers en zussen bij elkaar gaan zitten om te praten over papa, van wie we ei genlijk zo weinig wisten. Gerda googelde zijn naam en kwam die tegen op een site voor oorlogslief- dekinderen. Daar stond een oproep uit Indonesië, waar onze vader ge legerd is geweest. We blijken dus een halfzus in Jakarta te hebben. Maar het wordt nog gekker, want drie jaar geleden kreeg ik via Face- book ineens een berichtje uit Ier land. En jawel, weer een halfbroer: Paul. De oudste eigenlijk, uit de tijd dat onze vader in Engeland was aangesloten bij het Engelse le ger. Paul lijkt griezelig veel op mijn vader. We zijn dus niet met zessen, maar met z'n achten. We zien het als een toegift en zijn er alleen maar blij mee. De situatie is zo ab surd, dat we er alleen maar heel hard om lachen. Een verhaal is nooit af, dat blijkt maar weer." zaterdag 20 mei 2017 GO Ik werd een denker, een romer Margreet de Haan geboren te Zoutelande op 18 augustus 1968, woonachtig te Vlissingen, alleenstaand Opleidingen: mavo/havo, vakopleiding boekenvak, post-HBO branding, diverse cursussen: zoals trendwatching en storytelling Werkervaring: 30 jaar boekenvak (waarvan nu bijna twee jaar als zelfstandig ondernemer) Lievelingsboek: 'Birk' van Jaap Robben Margreet de Haan is één van de geno mineerden voor be ste boekverkoper van Nederland. Stemmen kan via Stichtingelspeet.nl Wendy Wagenmakers Je loopt hier zo de boulevard op. Doe je dat vaak? Dat is bijzonder voor die tijd. Toch bleef het niet bij die drie kinderen. - Margreet de Haan Wat deed dat met het gezin? Hoe is het jou zelf vergaan sinds je was weggegaan? Anders was dat met boeken. Heb jij die troost nodig? Je staat bekend als uitermate vrolijk, bent mede om die reden zelfs genomineerd voor beste boek verkoper van Nederland. Niet veel later, toeval of niet, sloot de HZ-boekwinkel. In welk hoofdstuk zit jullie ver haal nu?

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2017 | | pagina 49